Buurt geeft verzet tegen school op groene Donderberg niet op: 'Dit is geen nimby'

Deze week begint het zoveelste openbaar onderzoek over het schoolproject van de Stad Brussel op de Donderberg, een stukje groen in Laken. De buurt blijft gekant tegen het plan. “We willen geen project dat ons opgedrongen is, we willen overleg.”

Al tien jaar wil de Stad Brussel een ambitieus bouwproject realiseren op de Donderberg, een bossig, hellend binnenterrein van 2,6 hectare dat grenst aan de serres van Stuivenberg en officieel ingetekend staat als zone voor uitrusting van collectief belang.

Oorspronkelijk was het de bedoeling om er, behalve een Franstalige basisschool voor 672 leerlingen, een sportzaal en een wijklokaal, ook nog 75 middenklassenwoningen neer te zetten en een forse parkeergarage.
Na hevig protest van de buurtbewoners werd het aantal woningen gereduceerd tot 49. Maar het verzet hield aan en de door het Gewest toegekende vergunning werd geschorst door de Raad van State.

Daarom besloot de – inmiddels rood-groene – coalitie van Stad Brussel het plan aan te passen. De school bleef, maar de appartementen op het terrein zelf werden geschrapt. Er zouden wel acht woningen, met zeventien ondergrondse parkeerplaatsen, komen naast de ingang aan de Tuinbouwersstraat.

Dit plan kreeg vorige lente een positief advies van de overlegcommissie op voorwaarde dat er nog een hele resem relatief kleine aanpassingen zou gebeuren. Nu het plan opnieuw is bijgeschaafd – het is inmiddels de vijfde versie – is er een nieuw openbaar onderzoek.

Ondanks alle grote en kleine aanpassingen van de afgelopen jaren blijft de buurt gekant tegen het project. “Voor die toegevingen hebben we als leeuwen moeten vechten en alleen het aantal woningen is verminderd,” zegt Stéphane Bocqué van het wijkcomité. “De Stad wil vandaag nog steeds een school van bijna zevenhonderd leerlingen neerzetten dwars op een terrein dat vanuit ecologisch en historisch standpunt zeer waardevol is.”
Het binnengebied behoorde destijds, net zoals de Tuinen van de Bloemist en het Sobieski Park, tot het koninklijk domein. Bocqué: “Het werd overgedragen aan de Stad onder de voorwaarde dat het groene karakter behouden zou blijven en dat er geen opbrengstgebouwen neergezet zouden worden. Volgens ons dus ook geen huurwoningen.”

Voor het comité is de school ook veel te groot, wat tot bijkomende mobiliteitsproblemen zal leiden. “In deze wijk zijn al verschillende scholen. In totaal komen dagelijks bijna vierduizend leerlingen, leerkrachten en ander personeel naar de wijk,” zegt Bocqué. “Dat geeft nu al een grote drukte. De bewoners kunnen op het spitsuur zelf nauwelijks nog in of uit de wijk met de wagen.”

Smalle straten

De buurtbewoners benadrukken dat ze graag een nieuwe en publieke bestemming willen voor het groene, verwilderde terrein dat nu alleen toegankelijk is voor de omwonenden. “Ons verzet wordt weggezet als nimby. Klopt niet, wij willen dat terrein niet voor ons houden, we hopen dat het een functie krijgt waarvan alle Brusselaars kunnen genieten,” zegt Tom Cartrysse, ook lid van het wijkcomité.

“Die bestemming moet wel rekening houden met de historische en ecologische waarde van het terrein en ook met de stedenbouwkundige kenmerken. De Donderberg is moeilijk toegankelijk en omgeven door smalle straten. En er lopen historische buurtwegen over.” Volgens hem rammelt het dossier van in het begin. “Dat komt omdat de Stad een design-and-build-contract met de aannemer had getekend nog voor er één vergunning was afgeleverd en nog voor de buurt ingelicht was.”

Cartrysse vindt dat de Stad van nul af moet herbeginnen. “En deze keer in samenspraak met de buurt. Tot hiertoe was er geen overleg.”

Volgens het kabinet van schepen van Onderwijs Faouzia Hariche (PS) is er rekening gehouden met de bekommernissen van de omwonenden. Haar woordvoerster benadrukt dat de school beantwoordt aan een behoefte.
De buurt heeft hierover ernstige twijfels. “Het project is bedacht toen de stad nog in volle demografische boom verkeerde. Ondertussen werden de prognoses herzien,” zegt Serge Malaisse van Save Donderberg, het collectief dat strijdt voor een groene Donderberg. “Volgens het Brusselse Instituut voor de Statistiek zal Brussel tegen 2030 15.000 minder basisschoolleerlingen tellen. Nu al zijn er vrije plaatsen in Franstalige scholen in de buurt. Deze school is niet meer nodig.”