Cohousingdroom wordt eindelijk realiteit in Jette

Vier jaar na de oprichting van de vzw Ilôt De Spiegel wordt het cohousingproject van twaalf gezinnen concreet. Na het bouwverlof moet de werf van start gaan. "Dit wordt een klein dorpje waar we een tegengewicht bieden voor het sociaal isolement in de stad.”

Dit weekend gooien enkele collectieve woonprojecten de deuren open naar aanleiding van de internationale samenhuisdag. In Brussel gaat het onder meer om pionier Brutopia in Vorst, de Ambassade in Schaarbeek en De Spiegel in Jette.

“Wij bouwen twaalf woningen met heel wat gemeenschappelijke voorzieningen: een tuin, washok en een zaaltje waar we samen kunnen koken en feesten”, vertelt Tine Debosscher van vzw Ilôt De Spiegel. “We gaan ook auto’s en allerlei gereedschap delen, maar het gaat er ook om dat we elkaar helpen en van elkaar kunnen leren. Dit wordt een klein dorpje waar we een tegengewicht bieden voor het sociaal isolement in de stad.”

Momenteel ligt de site, een oud fabrieksterrein binnen een huizenblok vlakbij het Koningin Astridplein, echter nog braak. De Spiegel is nog op zoek naar een aannemer en hoopt na het bouwverlof te starten met de werf. “We hadden al langer een optie op de grond, maar de aankoop is pas afgerond in december 2018 omdat we twee voorwaarden hadden: de vergunning moest binnen zijn en de vorige eigenaar moest eerst de grond saneren.”

Tussendoor was er ook een financiële tegenvaller omdat de toekomstige bewoners 80.000 euro aan stedenbouwkundige lasten moesten ophoesten. Bij gebrek aan een specifieke reglementering voor cohousing is het project juridisch niet anders dan een commercieel vastgoedproject. “Door de vele obstakels slaagt uiteindelijk misschien slechts een op de vijf cohousingprojecten”, aldus architect François Stekke van het bureau Stekke+Fraas, dat al verschillende gelijkaardige projecten op het actief heeft. (lees verder na de foto)

De lange weg naar concrete uitwerking heeft echter ook een voordeel. “Door het lange voortraject hebben we elkaar goed leren kennen en dat is cruciaal voor zo’n project”, zegt Debosscher. “Ik zou niet gaan wonen in een project waar ik de buren nog niet kennen. Vroeg of laat duiken er toch moeilijkheden op en dan heb je wederzijds vertrouwen nodig om dat op te lossen.”

Andere meevaller is dat De Spiegel kan genieten van gewestelijke steun in het kader van Be Exemplary. Daarbij kunnen projecten begeleiding en subsidie krijgen omdat ze vernieuwend zijn op vlak van architectuur, sociale cohesie, duurzaamheid of circulaire economie. “Dat gaf ons een extra duw om nog meer na te denken over onze verhouding met de buurt, ecologisch bouwen en het recupereren van materialen van de bestaande structureren.”

De Spiegel was in 2016 het enige en eerste privéproject dat op die manier werd uitgeroepen tot voorbeeldgebouw. Urban.Brussels, de gewestelijke administratie voor stedenbouw, hoopt bij de vierde editie nog veel meer privéprojecten te ondersteunen. “Om kleinere initiatieven over de streep te trekken hebben we de subsidie opgetrokken tot 250 euro per vierkante meter”, zegt Christophe Baeten van Urban.Brussels. “Om kans te maken moeten bouwheren een dossier indienen voor 26 juni.”