Protest tegen nooddorp voor Oekraïense vluchtelingen op weide in Watermaal-Bosvoorde

Een veertigtal mensen heeft zaterdagvoormiddag geprotesteerd op het Kwartelveld. Op die site start de Brusselse Gewestelijke Huisvestingsmaatschappij volgende week met de bouw van een nooddorp voor Oekraïense vluchtelingen. Het gaat om een tijdelijk containerdorp, maar volgens tegenstanders zet dit de deur open naar de bouw van permanente, sociale woningen. “Vooral de PS en Vooruit zijn erop uit om de bebouwbaarheid van de laatste beschikbare zones in Brussel veilig te stellen.”

Vanaf maandag start de Brusselse Gewestelijke Huisvestingsmaatschappij (BGHM) met de bouw van vijftien modulaire woningen op het Kwartelveld in Watermaal-Bosvoorde. Het gaat om een terrein van drie hectare dat voornamelijk uit weides bestaat en eigendom is van de sociale huisvestingsmaatschappij Le Logis-Floréal. De vijftien containerwoningen met één tot drie slaapkamers zijn bedoeld voor Oekraïense vluchtelingen en zullen slechts tijdelijk op de groene site staan. Toch is dat niet naar de zin van actiecomités Vrienden van het Kwartelveld en het Tuindersforum.

“Wij zijn uiteraard niet tegen de bouw van noodwoningen. Onder bepaalde omstandigheden willen we dat graag aanvaarden, maar wat we onaanvaardbaar vinden is dat de overheid een loopje neemt met haar wettelijke verplichtingen,” zegt buurtbewoner Dirk Cortvriend. Zo zal de BGHM graafwerken uitvoeren om de wooncontainers te kunnen plaatsen. Dat strookt volgens de buurtbewoners niet met de bouwvoorschriften.

“De noodwoningen komen er via een procedure van een lichte bouwvergunning. Die laat geen graafwerken of funderingen toe,” aldus Cortvriend. “Het probleem is dat de weide niet bouwklaar is. Hellingen laten niet toe om er containers te plaatsen. De BGHM heeft toegegeven dat ze minstens 300 kubieke meter grond zal afgraven om betonplaten te plaatsen die als fundering zullen dienen.” De BGHM heeft het dan weer over een “lichte egalisatie” en “geprefabriceerde opperlakteplaten” en benadrukt dat het “niet de bedoeling is om diepe, permanente funderingen te graven.”

Die uitleg stelt de buurtbewoners niet gerust. De bouwvergunning voor het nooddorp stelt dat er woningen gebouwd mogen worden, maar zonder funderingen en op een volledig omkeerbare manier, zonder impact op de vegetatie. Vooral dat laatste betwist het Tuindersforum. Volgens die vereniging is de impact op de biodiversiteit groter dan aanvankelijk werd aangenomen en zorgen de weliswaar tijdelijke betonnen funderingen ervoor dat de bodem zal verstikken.

'Rechtsstaat ondermijnd'

Daarnaast vinden buurtbewoners de bouw van tijdelijke woningen op een site in de tuinwijk Logis-Floréal, dat sinds 2001 in zijn geheel beschermd is, onaanvaardbaar. Cortvriend: “Als je in deze wijk iets doet dat het uitzicht ook maar een klein beetje verandert, krijg je meteen de gemeente en Urban.brussels op je dak. Hier heeft een openbaar bestuur zonder meer een misleidend dossier ingediend om aanspraak te kunnen maken op de lichte bouwvergunning om het snel te laten gaan. Als het volgens de regels was, zouden we weinig zeggen, maar dit ondermijnt de rechtsstaat.”

De buurtbewoners stapten naar de Raad van State in de hoop de werken te kunnen laten opschorten, maar vingen daar bot. De Raad moet de zaak wel nog ten gronde beoordelen, maar die uitspraak kan nog een jaar of twee op zich laten wachten. Intussen overwegen de buurtbewoners om zelf strafrechtelijke stappen te ondernemen. “Als de gemeente haar verantwoordelijkheid niet zal nemen, zullen wij naar de rechtbank van eerste aanleg stappen om de stopzetting van de werken te vragen,” zegt Cortvriend. “Het probleem is dat de overtreding eerst begaan moet worden voor we die stap kunnen zetten.”

'Laatste beschikbare zones bebouwen'

Net als het Tuindersforum vinden de buurtbewoners rond het Kwartelveld dat huisvestingsmaatschappijen in hun zoektocht naar noodwoningen en sociale woningen in de eerste plaats moeten kijken naar leegstand en verharde sites. Ze zien de bouw van het nooddorp op het Kwartelveld als een politiek maneuver om er in de toekomst permanent sociale woningen te kunnen bouwen. Er is op gewestelijk niveau al jaren sprake van de bouw van tientallen woningen op het Kwartelveld, maar daar wil de gemeente Watermaal-Bosvoorde voorlopig niet van weten.

“Waarom wil men dat nooddorp nu bouwen? Omdat politieke bewindvoerders, en in de eerste plaats PS en Vooruit, de bebouwbaarheid van de laatste beschikbare zones in Brussel veilig willen stellen,” zegt Cortvriend nog. “Het is nu blijkbaar alle hens aan dek om die gronden te bebouwen zodat men in een latere fase kan zeggen dat het geen groene zones meer zijn, ook al gaat het om tijdelijke voorzieningen.”