Bijna helft Belgen zal volgende maanden openbaar vervoer mijden

Bijna de helft (43 procent) van de Belgen wil de volgende maanden het openbaar vervoer mijden uit angst voor het coronavirus. Dat blijkt uit een mobiliteitsonderzoek van consultant Deloitte. Dit gedrag zou zelfs nog twee tot drie jaar kunnen aanhouden, waardoor gevreesd wordt voor meer autogebruik en dus ook meer fileleed in ons land. Hoeveel van de bevraagde personen Brusselaars zijn, wordt niet gespecifieerd in de resultaten van het onderzoek.

De consultant interviewde 3.000 Belgen om een beeld te krijgen van hun belangrijkste bekommernissen op economisch en gezondheidsvlak die hun mobiliteitsbehoeften en -gedragingen sturen na afloop van de lockdown.

Deloitte ondervroeg ook tientallen organisaties uit de mobiliteitssector, gaande van openbaarvervoerbedrijven tot autoleasemaatschappijen en technologische scale-ups. Meer dan vier op de tien van de Belgen zeggen van plan te zijn het openbaar vervoer minder te gaan gebruiken.

Kans op verhoogde populariteit van auto

Eenzelfde trend is merkbaar in de buurlanden (46 procent in Duitsland en 54 procent in Frankrijk). In Spanje (64 procent) en Italië (68 procent) is er nog meer aarzeling om het openbaar vervoer te gebruiken. Gevreesd wordt dat deze gedragswijziging zelfs enkele jaren zou aanslepen. Als het openbaar vervoer opereert met een beperkte capaciteit, bestaat het risico dat dit kan leiden tot een modal shift naar -opnieuw- de auto, waarschuwt Deloitte.

Volgens de consultant zijn er aanpassingen nodig, zoals bijvoorbeeld flexibeler werken, om te vermijden dat het fileleed zou escaleren. Openbaarvervoerbedrijven zouden ook acties moeten nemen om het vertrouwen van de klant te winnen, zoals monitoring van de realtime bezettingsgraad of het aanbieden van contactloze tickets. Er wordt ook gewezen op het belang van alternatieve vervoersmogelijkheden zoals de fiets of de step, die aantrekkelijker moeten worden gemaakt.

'Meer investeren in fietspaden'

Ook de fietsinfrastructuur volstaat nu veelal niet. Drie op de vier Belgen verwachten dat de overheid meer investeert in fietspaden. Een meerderheid (66 procent) van de mobiliteitsorganisaties is voorstander van een belasting op het autogebruik, gebaseerd op wanneer en waar met een voertuig wordt gereden. Die belasting zou de huidige taksen op het wagenbezit moeten vervangen. Daarnaast zou de overheid ook juridische duidelijkheid moeten scheppen over de fiscale behandeling van nieuwe vormen van mobiliteit zoals e-steps en autodelen, vindt Deloitte.

"Onduidelijkheid weerhoudt veel werkgevers ervan om hun werknemers verschillende (alternatieve) vervoeropties aan te bieden. Als de behandeling op fiscaal vlak en op het vlak van sociale zekerheid kan worden geharmoniseerd, kunnen ondernemingen hun werknemers meer keuzemogelijkheden verschaffen."

Ook de overstap naar elektrische wagens moet verder worden ondersteund, door te voorzien in voldoende betaalbare laadinfrastructuur. Hiervoor is een samenwerking tussen de overheid en de privésector nodig, meent Deloitte. Over het algemeen staan innovatie en verdere digitalisering hoog op de agenda van mobiliteitsorganisaties.

"Analyses van voorgaande crisissen tonen aan dat na de initiële verstoring van de markt vaak meer innovatie volgt. Na COVID-19 is het duidelijk dat bedrijven moeten blijven innoveren om zich aan te passen aan een veranderende dynamiek van de markt. Naar verwachting zullen ook de consumenten hun voordeel doen," klinkt het. Het gaat dan bijvoorbeeld om de Mobility-as-a-Service (MaaS), waardoor mensen met één enkele toepassing een multimodaal traject zullen kunnen plannen, reserveren en betalen.