Groenen in Parijs: ‘Inspiratie voor voetgangerszone, Citroëngarage en Weststation’

De drie Brusselse Groen-kopstukken, parlementsleden Bruno De Lille, Arnaud Verstraete en Annemie Maes, zijn afgelopen weekend op stadsbezoek geweest in Parijs. Ze deden er ideeën op voor Brussel en zagen zo alternatieven voor de voetgangerszone, de Citroëngarage en de terreinen aan het Weststation. “Franstalige collega's staan soms sneller open voor voorbeelden uit Parijs."

Beginnen doet de groene delegatie met een stadswandeling, met als gids een plaatselijke mobiliteitsdeskundige. Op die rondgang worden enkele Parijse verkeersinnovaties van de voorbije jaren uitgelicht. “We zien de stadsfietsen en het door het rood naar rechts fietsen. Dat zijn dingen die Brussel ondertussen gelukkig heeft gekopieerd,” aldus Bruno De Lille, die in de vorige legislatuur staatssecretaris voor Mobiliteit was.

Bij haar aanstelling ging de Parijse burgemeester Anne Hidalgo (PS) een samenwerking aan met de Franse groenen. Sindsdien rijgt ze de mobiliteitshervormingen aan elkaar. “En daar zitten er toch een aantal tussen die wij nog niet hebben. Zo heeft Hidalgo tussenstraten laten afsluiten voor auto’s en nieuwe verbindingswegen – soms zelfs dóór gebouwen – laten aanleggen voor fietsers en voetgangers.”

Versnelde voetgangerszone
Het jammere, vindt De Lille, is dat veel van die plannen klaarstaan in Brussel, maar niet worden uitgevoerd, omdat het de huidige beleidsmakers volgens hem ontbreekt aan politieke moed. “Dat is mijn boodschap aan mobiliteitsminister Pascal Smet (SP.A), aan Brussels burgemeester Yvan Mayeur (PS) en eigenlijk aan alle beleidsmakers: wees niet bang voor je eigen schaduw of voor de bevolking en druk je beslissingen door om de auto te weren uit Brussel.”

Case in point: de Parijse/Brusselse voetgangerszone. Voor haar versie, aan de oevers van de Seine, zwom Hidalgo lang door tegen de politieke en publieke stroming. “Maar ze heeft volhard en dat wordt haar nu in dank afgenomen door de stadsbewoners. Ze gaat zelfs verder dan ooit in het ‘pedestrianiseren’ van Parijs. Ondertussen verliest de Brusselse voetgangerszone met de dag haar geloofwaardigheid. Het gaat gewoon te traag. De boodschap: als je iets belooft, doe het dan en doe het snel,” besluit De Lille.

Kunstencentrum Citroën
Na de mobiliteitswandeling gaat het door naar Le Centquatre, een oud funerarium dat in de jaren 2000 werd omgebouwd tot een stedelijk cultureel centrum, waar (voornamelijk jonge) artiesten en ontwikkelaars gebruik kunnen maken van ruimtes en materiaal, wat ze effectief doen in grote getale. Er is ook ruimte voor expo’s en commerciële zaken. Dit is de Groen-Brusselse visie voor de Citroënsite.

Momenteel staat in de Citroëngarage aan IJzer een Brusselse antenne gepland van het Parijse Centre Pompidou. “Maar dat is een minder creatieve optie voor Brussel,” aldus Arnaud Verstraete. "Hier wordt de kunst gemaakt mét de mensen uit de buurt, meer bepaald uit de armere, meer volkse wijken. Je kan dit zo transponeren naar de Brusselse Kanaalzone: jongeren uit Molenbeek, Brussel en Schaarbeek die samenkomen om te creëren. Liever onze versie hiervan dan een filiaal van een bestaand Frans merk.”

Stadstuin Weststation
Eindigen doen de groenen in stadstuin Ecobox in het armere noorden van Parijs. Sinds 2001 komen wijkbewoners hier bij elkaar op 200 vierkante meter grond, om samen te tuinieren en kruiden, groenten en fruit te telen. “Brussel heeft wel stadstuinen, maar iets van deze schaal hebben we nog niet,” zegt Annemie Maes. Concreet denkt het parlementslid aan de braakliggende terreinen aan het Weststation, die al jaren liggen te wachten op een bestemming.

“Er zijn veel kleine stukjes braakliggende grond in Brussel, we moeten het makkelijker maken voor de bewoners om die in te nemen met steun van de stad of gemeente. We hebben een voorstel klaar voor een wetgevend kader daarrond. Het grootste voorbeeld zijn de terreinen rond het Weststation in Molenbeek. Waarom kan de overheid daar ook geen collectieve tuin van laten maken?” besluit Maes.

‘Brusselse beleidsmakers inspireren’
Hoe realiseer je zulke concrete projecten vanuit de oppositie? “Da’s natuurlijk moeilijk,” geeft Verstraete toe. “Maar we hopen toch deze voorbeelden te kunnen gebruiken in het parlement bij argumentaties tegenover onze collega’s van de meerderheid.” In die zin blijkt Parijs ook geen toevallig gekozen bestemming. “Ik heb namelijk vaak de indruk dat vooral Franstalige collega’s soms makkelijker overtuigd zijn als het over Parijse voorbeelden gaat.”

Voor hun drie cases willen de Groen-kopstukken kijken “hoe we dit operationeel kunnen uitvoeren met een haalbaar budget”. Ook wat dat betreft hebben ze concreet advies mee van hun Franse collega’s, tijdens het bezoek aan het Parijse groene filiaal.