30 jaar BGHM: 'Wonen is een basisrecht, maar hier geen prioriteit'

De Brusselse gewestelijke huisvestigingsmaatschappij bestaat dertig jaar, maar de vraag is of er op deze dertigste verjaardag wel iets te vieren valt. Meer dan 40.000 Brusselse gezinnen staan op een wachtlijst voor een sociale woning. En het ziet er niet naar uit dat ze snel geholpen zullen worden.

De Brusselse Gewestelijke Huisvestingsmaatschappij (BGHM) bouwt en renoveert sociale woningen. Daarnaast houdt ze toezicht op plaatselijke woningmaatschappijen. De BGHM bestaat ondertussen dertig jaar, maar veel reden tot feest is er niet. Op die dertig jaar is het aantal kandidaten voor een sociale woning opgelopen van 10.000 tot 40.000.

Bovendien is er niet meteen beterschap in zicht. “De bevolking blijft groeien en verarmen dus vrees ik dat het aantal kandidaten zal groeien tot 60 of 70.000 gezinnen. Dat is een dramatische situatie”, zegt Werner Van Mieghem van de Brusselse Bond voor het Recht op Wonen.

Voorbeeld Wenen
Wie geen sociale woning vindt, komt terecht in kraakpanden of op de privémarkt, waar krappe en verouderde huurprijzen vaak relatief duur zijn. “Meer dan 60 procent van de Brusselaars besteden meer dan 40 procent van hun inkomen aan huur”, zegt parlementslid Mathilde El Bakri (PTB-PVDA-GO). “In Brussel worden de huurprijzen op de privémarkt immers op geen enkele manier gecontroleerd.”

Volgens El Bakri zou Brussel beter een voorbeeld nemen aan Wenen. De Oostenrijkse hoofdstad bezit 220.000 woningen, zodat ze de vastgoedprijzen kan drukken, ook op de privémarkt. Bovendien komen er jaarlijks 6 tot 8000 openbare woningen bij aan. Allemaal aan een betaalbare prijs.

“In Wenen woont 60 procent van de mensen in een sociale woning”, aldus El Bakri. “Er bestaat ook geen stigma rond sociale woningen. In tegenstelling tot Brussel, waar sociale woningen nog vaak vereenzelvigd worden met met ghetto’s en extreme armoede.”

Te weinig, te laat
Volgens de Brusselse Bond voor het Recht op Wonen sleept de bouw van sociale woningen bij ons veel te lang aan. “Het eerste plan om 3.500 sociale woningen bij te bouwen, dateert al van 2004", klinkt het. "We zijn nu tien jaar later en amper de helft is gerealiseerd. De plannen zijn er, maar de uitvoering loopt achter."

"Vanaf volgend jaar zullen we 200 tot 300 woningen per jaar kunnen realiseren", zegt BGHM-voorzitster Brigitte De Pauw. "Het budget is wat het is."

Brussel is veel te laat begonnen met de bouw van nieuwe sociale woningen, vinden critici. En nu zijn er nog maar weinig bouwterreinen beschikbaar. Ook de hervorming van de sociale huisvestingssector komt rijkelijk laat. Pas nu wordt er werk gemaakt van een fusie van de plaatselijke woningmaatschappijen. En dan is er nog de trage administratie, die de bouw van nieuwe sociale woningen bemoeilijkt. "We moeten de termijn voor het verkrijgen van vergunningen moeten kunnen verkorten”, aldus nog De Pauw.

"Wonen is een basisrecht", getuigt Youssef, die al 11 jaar op de wachtlijst staat. "Maar hier is het duidelijk geen prioriteit."