PVDA in de lift: 'Meer thema's, minder slogans'

De Partij van de Arbeid doet het goed in de peilingen. Wat verklaart het toenemende succes van de partij? Enerzijds de crisis, maar ook de nieuwe aanpak van extreemlinks zit er voor iets tussen, meent politoloog Jean Faniel.

PVDA stelde eerder deze week haar lijsten voor. De tijd dat de radicaal-linkse partij zich baseerde op het Chinese communisme en amper stemmen haalde, lijkt voorgoed voorbij. De partij vormt een lijst met andere radicaal-linkse partijen en doet het goed in de peilingen. In Brussel zou de lijst 6,6 procent van de stemmen halen.

"De armoede neemt toe, de werkloosheid stijgt en de huurprijzen ook", zegt Brussels lijsttrekker Michael Verbauwhede. "Wij denken dat de mensen de gevestigde partijen beu zijn."

De economische crisis draagt zeker bij tot de stijgende populariteit van de Partij van de Arbeid, maar er is meer aan de hand, volgens politoloog Jean Faniel van het CRISP (Centre de rechterche et d'information socio-politiques).

"De PVDA heeft zelf veranderingen ondergaan en heeft een ander profiel en een andere communicatie", aldus Faniel. "De partij heeft zich geopend naar enkele welomlijnde thema's en draait minder om slogans."

Die andere benadering van de politiek kwam er na een partijcongres in 2008. De verandering is te merken in de boekhandel van de partij. Werken over marxisme zijn er nog nauwelijks te vinden. De politiek wordt nu thematisch bekeken, maar door een radicaal-linkse bril.

"De rijken zijn rijker en de armen armer", zegt David Pesteau van de studiedienst. "Dat heeft te maken met ons economisch systeem dus kom je vroeg of laat toch weer bij Marx terecht maar wel aangepast aan de realiteit van 2014."

Miljonairstaks
In zijn verkiezingsprogramma pleit de Partij van de Arbeid voor een sociaal noodplan voor Brussel. Het onderwijs en het openbaar vervoer moeten verbeteren. En er moeten 50.000 sociale woningen bijkomen. Een miljonairstaks moet dat allemaal bekostigen.

"Een belasting van 1 procent op de inkomens boven het miljoen euro moet het federale niveau 8 miljard opleveren", aldus Verbauwhede.

De miljonairstaks is niet nieuw, zegt politoloog Faniel. Ook de vakbonden, de PS en Ecolo zijn er voor. Maar als oppositiepartij kan PVDA er zich scherper mee profileren.

De extreem-linkse partij zal waarschijnlijk ook stemmen halen dankzij de aanwezigheid op het terrein. Met dokterspratijken in de volkswijken, bij voorbeeld. Daar wordt gratis gezondheidszorg verstrekt.

Vakbond
De partij van de arbeid is ook actief bij de vakbonden. Een afgevaardigde van de socialistische vakbond krijgt een prominente plaats op de Brusselse lijst. Maar een oproep om voor de PVDA te stemmen zoals bij de socialistische vakbond in Charleroi, hoeven we niet meteen te verwachten. "Er heerst voorlopig radiostilte", zegt Youssef Handichi, derde op de Brusselse lijst. "De vakbondstop buigt voor de PS maar de arbeiders zullen zich niet vergissen."

Kan de partij van de arbeid de PS pijn doen bij de komende verkiezingen? Op het eerste gezicht wel, gezien de tegenvallende peilingen voor de PS. Maar schijn kan bedriegen. "Het succes van de PVDA gaat waarschijnlijk eerder het electoraat aan de linkerzijde utibreiden dan stemmen kosten aan de PS of Ecolo", denkt Faniel. "We kunnen ook niet uitsluiten dat de PS stemmen binnenruift van andere partijen."

In Brussel mikt PVDA alvast op een verkozene in het Brussels parlement.