Brusselse vaccinatie krijgt opnieuw met dip af te rekenen: 'Maar we blijven op schema'

De Brusselse coronacijfers kleurden de voorbije dagen opnieuw bloedrood. En terwijl de ziekenhuizen al voor de derde keer zwaar kreunen onder de druk, loopt de vaccinatie nog steeds niet gesmeerd. Vanaf volgende week hoopt de Brusselse gezondheidsinspectie aan de helft van de totale capaciteit in te enten, al blijft de levering van vaccins roet in het eten gooien. “Maar voorlopig zitten we op schema.”

Na de Paasvakantie moet de eerste fase van de vaccinatiecampagne volledig afgerond zijn. Dat betekent dat alle Brusselse rusthuisbewoners en het zorgpersoneel hun tweede prik gehad hebben en dus beschermd zijn tegen het coronavirus. Intussen begeven ook de senioren zich massaal naar de negen vaccinatiecentra. Alle 66-plussers woonachtig in het Gewest moeten deze week hun uitnodiging ontvangen hebben om zich te laten inenten. De week erop krijgen alle 65-plussers een brief in de bus. Wie van deze leeftijdscategorie niet werd opgeroepen, kan zich tot het callcenter (bekijk de video hierboven, red.) wenden om op een wachtlijst terecht te komen.

Intussen ontvingen zo’n 170.000 mensen een prikje in een Brusselse vaccinatiecentrum, van wie ongeveer 125.000 een eerste en de rest een tweede dosis kreeg. Daar hoeven niet noodzakelijk Brusselaars de ontvangers van te zijn. Meer nog: er werden iets meer dan 35.000 Vlamingen en Walen ingeënt met Brusselse vaccins, ofwel een vijfde van alle inentingen in ons Gewest. Het gaat dan om zorgpersoneel, agenten en brandweerlui die in de hoofdstad werken, maar er niet wonen. Van de Brusselse volwassen bevolking zelf werd intussen meer dan 10 procent ingeënt.

Nu de derde golf een feit is, kan de vaccinatie niet snel genoeg gaan. Een incidentie van 632 (aantal besmettingen op 100.000 inwoners), een hoge positiviteitsgraad (9 procent) en een reproductiecijfer van 1,1 verraden dat ook Brussel de dans niet ontspringt. “De situatie is allesbehalve onder controle. In de ziekenhuizen is het alle hens aan dek”, vat Inge Neven van de Brusselse gezondheidsinspectie het samen. Zij hoopt dat de nieuwe maatregelen hun effect niet zullen missen. Bijna een derde van de besmettingen zit bij de - 20-jarigen. “Nu de scholen drie weken dicht zijn, zou dat cijfer moeten stabiliseren.”

Om broeihaarden snel op te sporen, wordt er evenveel getest als in de piek van de tweede golf. Maar natuurlijk vormt het vaccin dé uitweg uit de crisis. “Het is het enige perspectief op een leefbare zomer”, weet ook Inge Neven. Toch zijn er nog heel wat twijfelaars over de streep te trekken. Uit een recente bevraging van de gezondheidsinspectie bij 12.000 Brusselaars blijkt dat ongeveer een derde liever nog even wacht. Een klein, maar niet te negeren aandeel van 3 procent, past resoluut voor de coronaprikjes. Dat de vaccinatiebereidheid onder het Brusselse zorgpersoneel - minder dan de helft in de rusthuizen en 60 procent in de ziekenhuizen - zo laag ligt, doet de campagne in elk geval geen goed.

Nochtans bewijzen de hospitalisatiecijfers dat het vaccin zijn job doet, aldus Neven. Begin dit jaar was bijna 20 procent van alle ziekenhuisopnames nog terug te leiden tot de rusthuizen. Nu deze kwetsbare groep bijna volledig is gevaccineerd, viel het aandeel in de hospitalisaties terug tot nog slechts 2,5 procent. Een gelijkaardige tendens valt op in het aantal overlijdens. Waar rusthuisbewoners nog amper het leven laten, gaat het aantal overlijdens bij de 65-plussers buiten de woonzorgcentra wel opnieuw de hoogte in. “Dat toont aan dat het vaccin werkt”, zegt Neven. “Ik hoop dat het zoveel mogelijk Brusselaars kan overtuigen zich in te enten.”

Drempel laag houden

De Brusselse gezondheidsinspectie doet er alles aan om de vaccinatiedrempel zo laag mogelijk te leggen. De Brusselaar kan zelf kiezen op wanneer en in welk vaccinatiecentrum het prikje wordt gezet. Straks zal dat ook op zaterdag kunnen en zelfs ’s avonds - bijvoorbeeld wanneer de ramadan van start gaat. Bovendien moest het nationale inschrijvingsplatform Doclr - dat nog wel dienst doet in Vlaanderen en Wallonië - plaatsruimen voor het gebruiksvriendelijkere Doctena. Sensibiliserings- en informatiecampagnes moeten de emotionele twijfels wegnemen. Zelfs de apotheker wordt ingezet. Zij krijgen via hun informatieprogramma melding wanneer een klant wel een uitnodiging ontving, maar daar niet op inging.

Alle Brusselse vaccinatiecentra zijn sinds vorige week vijf dagen op zeven open, behalve het op één na grootste in het Militair Hospitaal van Neder-Over-Heembeek. Dat wordt pas in mei geopend, wanneer er meer vaccins beschikbaar zijn. Helaas laat de levering van de dosissen na drie maanden vaccineren nog steeds te wensen over. Nochtans worden er de komende vijf weken 2,13 miljoen van verwacht in heel het land. Dat zijn ongeveer evenveel dosissen als er in de maanden januari, februari en maart in totaal geleverd werden.

Naar 40.000 prikjes per dag

“Daarmee zullen we het aantal vaccinaties toch kunnen opschalen”, aldus Inge Neven. “Maar op volledige kruissnelheid zullen we in april nog niet zitten.” De gezondheidsinspectie denkt komende maand wel 40.000 prikjes per dag te kunnen plaatsen. Op volle kracht - vanaf juni - gebeuren twee keer zoveel inentingen. Tenminste, als de leveranciers kunnen volgen.

Het is vooral de wispelturigheid van AstraZeneca die de Brusselse vaccinatiecampagne parten speelt. Het Brits-Zweedse farmaceutisch bedrijf komt zijn leverafspraken vaker niet dan wel na. Daardoor daalt het aantal beschikbare dosissen deze week opnieuw naar 30.000 tegenover 38.000 vorige week. Een meevaller: Pfizer stuurt overschotten onze richting uit, waardoor er volgende week 43.000 dosissen klaar zullen liggen voor de Brusselaar.

De vertraging op de leveringen - want ook Moderna is niet altijd even betrouwbaar - nopen de gezondheidsinspectie tot flexibiliteit, want de uitnodigingen zijn doorgaans wel al de deur uit. Hoewel het AstraZeneca-vaccin bovendien ferme imagoschade opliep, wordt de strategie evenwel niet aangepast. Het is zaak om de Brusselaar te overtuigen dat ook het Brits-Zweedse prikje werkt. Want, zegt Neven, alle vaccins zorgen voor een goede bescherming tegen ziekenhuisopnames. “En voorlopig zitten we zo goed als op schema.

One-shot vaccin in aantocht

Vanaf 19 april levert ook pharmareus Johnson & Johnson - zij het in beperkte aantallen. Dat vaccin wordt bewaard voor minder mobiele Brusselaars, omdat de vaccinatie na slechts één in plaats van twee dosissen gepiept is. “Met mobiele teams gaan we ter plekke. Je moet al snel rekenen dat zo’n inenting inclusief verplaatsingen een uur duurt. Je kan er zo per team amper 8 per dag doen. Dat is dus een intensieve en dure operatie”, verklaart Neven. Ook dak- of thuislozen worden gevaccineerd met Johnson & Johnson. “Omdat we riskeren deze mensen niet meer terug te vinden voor de tweede prik. Dan is de one shot-oplossing ideaal.”