Zuidstation kampt met toenemende criminaliteit: 'Toeristen hebben nog nooit zoiets gezien'

Agenten die worden aangevallen, straathoekwerkers die er de brui aan geven en vecht- en steekpartijen: de incidenten in en rond het Zuidstation stapelen zich op terwijl het onveiligheidsgevoel van buurtbewoners piekt. Wat is er aan de hand in het drukst bezochte station van ons land en kan er nog een kentering worden ingezet?

"Wij raden onze klanten altijd aan om rechtstreeks naar het hotel te komen en met niemand te spreken onderweg", zegt hoteluitbater Abel van het B&B hotel met uitzicht op het Zuidstation. "Het is hier intussen erger dan Parijs. Veel toeristen hebben nog nooit zoiets gezien. Voor het imago van Brussel is dit absoluut niet top."

En dat imago zinkt bij ieder incident nog verder weg. Nog maar afgelopen zaterdag filmde een Antwerps gezin, waar Het Laatste Nieuws over bericht, hoe een gemiste trein uitmondde in "een horrornacht" waarbij ze getuigen waren van meerdere vechtpartijen. Het is het zoveelste voorbeeld van een gewelddadig of drugsgerelateerd voorval dat de wijk opschrikt en intussen lijkt de politie de situatie maar moeilijk onder controle te krijgen.

Sinds begin 2023 tot eind mei heeft de politie van zone Brussel-Zuid 238 veiligheidsacties uitgevoerd in de Zuidwijk, verklaarde minister-president Rudi Vervoort (PS) in de commissie Binnenlandse Zaken vorige week. "Intussen zitten we al aan een 300-tal”, vertelt woordvoerdster van politiezone Zuid Sarah Frederickx.

“Het gaat dan om momenten waar we ergens heel actief zijn, en ook met veel meer agenten bovenop de normale patrouilles gaan staan. Ook in het zomerplan van de zone Zuid, waarbij de politie zorgt voor een verhoogde politieaanwezigheid in moeilijke wijken, krijgt het Zuidstation extra aandacht.”

Wat dat al heeft opgeleverd? “Moeilijk te becijferen, maar er zijn al duizenden pv’s en honderden arrestaties verricht”, aldus Frederickx.

Panic button

Toch lijkt het onveiligheidsgevoel in de wijk nog steeds in stijgende lijn. Voor manager Paolo Morandini van het Italiaanse restaurant Amodo Mio is de maat intussen zelfs helemaal vol. Vrijdagochtend nog werd de glazen voordeur van zijn restaurant aan diggelen gegooid met een zware parasolvoet. Terwijl hij op het metalen frame van de deur aanduidt waar de dieven probeerden binnen te raken, vertelt hij na zijn vakantie een andere job te zullen zoeken.

Met de handelaars in het station is het al niet veel beter gesteld. Zowel bij Dunkin’ als bij een kruideniertje met Belgische specialiteiten klinkt het dat verschillende keren per week de politie moet worden gebeld. De plaatselijke Sushi Shop heeft zelfs een heuse 'panic button' onder de toonbank geïnstalleerd om rechtstreeks contact op te nemen met spoorwegenveiligheidsdienst Securail. "Ik heb hem zelf nog maar twee keer moeten gebruiken", vertelt een jobstudente. Of ze hier graag werkt? "Als ik de keuze had, zou ik meteen vertrekken."

"We zijn ons bewust van de problematiek en hebben hier ook onze eigen veiligheidsmensen en camera’s geïnstalleerd, waar de spoorwegpolitie rechtstreeks over kan beschikken", reageert woordvoerder Dimitri Temmerman van de NMBS. "Daarnaast hebben we ook de gezamelijke controleacties met de federale politie dit jaar al met de helft verhoogd."

Verder zet de spoorwegmaatschappij ook in op de renovatie van het oude postsorteercentrum dat de komende jaren "een nieuwe toegang voor het station moet worden met verschillende handelszaken". Volgens Temmerman zal daardoor de volledige buurt opwaarderen.

Crack

"Echter zelfs als de buurt wordt opgewaardeerd, blijft een station altijd een plek waar veel toeristen passeren", aldus Frederickx. "Vaak zien we dat criminaliteit zich daar erg op richt." Daarbovenop wijst de woordvoerdster ook naar de snelle opmars van het crackgebruik in Brussel als oorzaak van het toenemende aantal incidenten. "Crack zorgt zeker ook voor hevigere incidenten. Gebruikers hebben sneller nood aan een nieuwe dosis, wat zorgt voor erg agressieve diefstallen om snel geld te hebben voor een nieuwe dosis."

Op korte termijn klinkt bij de politie dat vooral een samenwerking tussen de verschillende veiligheidsdiensten aan het Zuidstation soelaas kan bieden. "Het probleem is dat er geen eenheid van commando is, wat eigenlijk een typisch Belgische problematiek is. Alles wat binnen in het station gebeurt is de verantwoordelijkheid van de federale politie, terwijl alles erbuiten op ons bord terechtkomt. Vooral op federaal niveau kampen ze echter met een groot tekort aan manschappen waardoor ook veel zaken bij ons terechtkomen."

Politiezone Zuid is dan ook vragende partij voor een integrale aanpak wat momenteel ook wordt bekeken. "Enkel als we onze krachten bundelen kunnen we de aanpak verbeteren", aldus Frederickx