Brusselaar Jean-Jacques Cassiman (79) overleden: 'Een briljante geneticus'

De Brusselse geneticus Jean-Jacques Cassiman, bekend vanwege zijn baanbrekende werk op het vlak van DNA-onderzoek, is vrijdag op 79-jarige leeftijd overleden aan longkanker. Dat meldt Kom op tegen Kanker (KOTK), de organisatie waarvan hij voorzitter was. Die noemt hem "inspirerend" omdat hij de organisatie deed uitgroeien tot een van de sterkste socialprofitorganisaties in Vlaanderen.

Jean-Jacques Cassiman werd in 1943 geboren in Brussel. Hij groeide op in Sint-Jans-Molenbeek en liep school in het Heilig-Hartcollege in Ganshoren, om vervolgens medische wetenschappen te studeren aan de KU Leuven. Daar groeide zijn passie voor genetica gestaag.

Onder meer met zijn DNA-onderzoek verwierf de Brusselaar wereldfaam. Na zijn studies trok hij voor vijf jaar naar de Stanford universiteit in de Verenigde Staten om zich in het onderwerp te verdiepen. In 1973 keerde hij terug naar Europa en werd hij hoogleraar aan het Departement Menselijke Erfelijkheid en later afdelingshoofd van het Centrum voor Menselijke Erfelijkheid (CME).

Mummies en bebloede zakdoek

Cassiman werd al snel een bekende geneticus, die ook aan veel mediageniek historisch onderzoek meewerkte. Hij onderzocht met DNA-technieken onder meer een eeuwenoud gemummificeerd hoofd en zelfs bloed op een zakdoek die afkomstig zou zijn geweest van niemand minder dan de Franse koning, Lodewijk XVI.

In 2013 reikte de UHasselt hem een eredoctoraat uit, vijf jaar later ontving hij ook de loopbaanprijs wetenschapscommunicatie van de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten (KVBA) en de Jonge Academie (JA).

Voor het Belgische gezondheidsbeleid speelde Jean-Jacques Cassiman eveneens een belangrijke rol: veel ministers, overheden en andere onderzoekers kwamen, tot voor kort, nog zijn advies vragen.

'Ongelooflijke meerwaarde'

Cassiman was ook twaalf jaar lang voorzitter van Kom Op Tegen Kanker. "Dankzij hem groeide de organisatie financieel, wetenschappelijk en inhoudelijk verder uit tot een van de sterkste en meest gewaardeerde socialprofitorganisaties in België," klinkt het in een persbericht. "Hij was een wetenschapper die ver uitsteeg boven zijn vakgebied, een ongelooflijke meerwaarde."

Algemeen directeur Marc Michils voegt daaraan toe dat "Jean-Jacques altijd minzaam was, geen kapsones had, zeer sociaal was ingesteld en wanneer nodig een doortastend beslisser. Ook zijn fijn gevoel voor humor was zo typisch voor hem."

KU Leuven-rector Luc Sels wijst erop dat Cassiman erg veel in zijn mars had. "De warmte en de rust die je vindt bij een goede vriend. De passie om grenzen te verleggen in het DNA-onderzoek. De kunst om complexe wetenschap op bevattelijke wijze te communiceren. De bezieling om vele generaties studenten en eigenlijk ons allemaal in te wijden in de geheimen van de menselijke genetica. De zorg voor patiënt, collega en medemens."

Muzikant

Cassiman was ook een bevlogen muzikant. Zo richtte hij samen met zijn zus Emmy en zijn broer Guido tijdens zijn studies het 'Trio Cassiman' op. Ze speelden vooral volksmuziek en zogenoemde negrospirituals, religieuze muziek van Noord-Amerikaanse zwarte slaven.

Intussen regent het bedroefde reacties, onder op sociale media. Zo meldt weerman Frank Deboosere dat met Jean-Jacques Cassiman "een briljante man" is heengegaan, die hij "hard zal missen".

Europees parlementslid Geert Bourgeois (N-VA) heeft het dan weer over een veelzijdige man en wetenschapper, die baanbrekend onderzoek verrichtte in genetica. "Een man met een grote grote maatschappelijke inzet, onder andere als voorzitter van Kom Op Tegen Kanker."