Brusselse acteur en regisseur Kadi Abdelmalek overleden na ongelukkige val

In de nacht van dinsdag op woensdag is de Brusselse acteur Kadi Abdelmalek onverwacht overleden. Abdelmalek werkte in zijn carrière onder andere samen met Dito’Dito, Marc Didden en Sidi Larbi Cherkaoui.

Kadi Abdelmalek (1963) groeide op in Anderlecht en kreeg zijn opleiding aan de Kleine Academie van Luc De Smet. Hij hield van theater, poëzie en cinema en liet zich op geen enkele manier in hokjes stoppen - ook niet in communautaire.

Abdelmalek werd daardoor één van de eerste Brusselse acteurs van Noord-Afrikaanse afkomst die ook in het Nederlandstalige theater hoge ogen gooide. Zo vervoegde hij halverwege de jaren negentig samen met Nedjma Hadj Benchelabi het legendarische Brusselse stadsgezelschap Dito’Dito, waarvan Mieke Verdin, Guy Dermul en Willy Thomas de stichtende leden waren.

Dito'Dito gooide - lang voor dat een meer courante praktijk werd - de deuren open naar de stad en naar andere kunstenaars en acteurs, ook uit andere (taal)gemeenschappen.

Clash van publieken

Legendarisch was hun tweetalige stuk Ja ja maar nee nee / Ah oui ça alors là uit 1997 met het Franstalige Brusselse gezelschap Transquinquennal, een van de producties waarin Abdelmalek meespeelde. Eerder trad Abdelmalek ook al aan in Fruit van rotte bomen, waarmee Dito’Dito rappers als Youssef Elajmi (Rival) en El Manzah) de Beursschouwburg binnenhaalde, wat een clash van publieken teweegbracht, en meer erkenning van de Brusselse rapscene opleverde.

October/Oktobre was dan weer een hedendaagse stadsrevue waarmee Dito’Dito rond de eeuwwisseling twee keer een maand lang tientallen artiesten opvoerde en waarin Abdelmalek ondermeer een schoenverkoper neerzette die geen schoenen wilde verkopen.

Eigen weg

Toen Dito’Dito opging in het huisgezelschap van KVS, koos Abdelmalek zijn eigen weg. Hij realiseerde projecten voor het Kunstenfestivaldesarts en Moussem, creëerde de interdisciplinaire voorstelling Shérazade met choreograaf Sidi Larbi Cherkaoui, werkte met muzikanten als Pierre Viana en Dick Van Der Harst, trad op in de opera 'Judaspassie' van Dominique Pauwels van het Gentse Muziektheater Lod, en regisseerde zelf 'Dido and Aeneas' van Purcell.

Samen met Raven Ruëll bewerkte hij Een barbaar in Azië van Henri Michaux. Met Pieter de Buyssers gezelschap Lampe maakte hij Eekhoornbrood. In 2016 richtte hij samen met Bernadette Heinrich het Collectif Fabula op. Hij was ook te zien in een aantal televisieseries, en langs Nederlandstalige kant in de films Bruxelles mon amour van Marc Didden, en Firmin van Dominique Deruddere. Daarnaast was hij ook een gewaardeerd pedagoog.

Zwarte Zondag 1991

In een reactie noemt dramaturge en curator Nedjma Hadj Benchelabi Kadi Abdelmalek een geboren theaterman, met een grote liefde voor alle vormen van literatuur, waaronder ook de poëzie. “De scène was voor hem enorm belangrijk en hij heeft zijn eigen weg daar naartoe gebaand. Hij was ook een overtuigd humanist. Hij begreep bijvoorbeeld niet dat mensen selectief konden zijn in het afbakenen van hun identiteit. Hij had echt moeite om te begrijpen dat iemand zich alleen Vlaming of Franstalige noemde. "We zijn allemaal mensen, waarom zoeken naar onderscheid", reageerde hij ooit. Kadi beschouwde zichzelf dus evengoed als een Nederlandstalige. En had grote moeite met het extreemrechtse verkiezingssucces op Zwarte Zondag in 1991.”

Anderzijds kon er bij Abdelmalek altijd een lach af. Ben Hadj: “Hij had altijd een grap klaar en iedereen herinnert zich zijn sterke en vranke lach die door de muren heen ging. Hij was zacht en sterk tegelijk want hij was ook wijs en serieus in zijn projecten, en heeft ons met zijn uitgesproken meningen veel geleerd. We hebben een grote vriend en een grote compagnon verloren.”

Kadi Abdelmalek overleed op 30 juli in het Sint-Pieterziekenhuis aan de gevolgen van een tragische val die hem in een coma deed belanden. Hij zat midden in de voorbereiding van een nieuwe documentaire. Abdelmalek werd 61 jaar.