Klachten over 'psychologisch geweld' door choreografe Anne Teresa De Keersmaeker

Anne Teresa De Keersmaeker (64), de bekendste choreografe van ons land, komt in opspraak na verhalen van "psychologisch geweld".

In een ­rapport uit 2022, dat een externe ­vertrouwenspersoon opstelde naar aanleiding van de werksituatie bij haar dansgezelschap Rosas, noemen anonieme getuigen haar "de nieuwe Jan Fabre, met uitzondering van het seksueel grensoverschrijdend gedrag". Dat schrijven de Mediahuiskranten zaterdag op basis van een onderzoek van De Standaard.

In een kernachtig rapport van twee pagina's, gebaseerd op gesprekken die extern vertrouwenspersoon Aline Bauwens in het voorjaar van 2022 voerde met 24 personeelsleden na klachten van verschillende dansers het gedrag van De Keersmaecker, is sprake van "onvoldoende psychologische veiligheid op de werkvloer, grensoverschrijdend gedrag door taalgebruik, kwetsende opmerkingen, subtiele pesterijen en silence treatment, een zwijgcultuur, een hoge mentale en/of fysieke prijs om voor Rosas te werken, het gevoel niet gehoord te worden door het senior management en onvrijwillig medeplichtig te worden aan een ongezonde werkdynamiek en -sfeer".

De Standaard kon het rapport inkijken en reconstrueerde hoe het zo ver kon komen door gesprekken met 21 ex-medewerkers en dansers. Vrijwel niemand durft met zijn naam in de krant, omdat ze volgens De Standaard erg bang voor de choreografe, die bijzonder veel macht heeft in de dans­wereld, waar dansers afhankelijk zijn van werk voor een kunstenaarsuitkering of verblijfsvergunning.

Sinds 2022 zijn acht "gezichtsbepalende dansers" weggegaan bij Rosas en na het rapport verdween in het voorjaar van 2023 in enkele weken tijd het hele vijfkoppige directieteam, op De Keersmaeker na, aldus nog de krant.

Uitdagende periode

In een reactie laat de directie en het bestuur van Rosas weten 'dit onderwerp zeer ernstig' te nemen, zo valt te lezen in een persbericht.

"Het klopt dat er in het verleden bezorgdheden omtrent welzijn zijn gemeld aan de directie, en via de directie ook aan het bestuur", aldus Peter Leys, voorzitter en Jan Hautekiet, ex-voorzitter. "Naar aanleiding hiervan is er in directe dialoog met Anne Teresa De Keersmaeker zelf naar oplossingen gezocht. We erkennen dat we uit een bijzonder uitdagende periode komen, waar de wetmatigheden van onze werking fundamenteel op de proef gesteld werden. We begrijpen dat dit niet altijd evident is geweest, en dat mensen zich gekwetst of onvoldoende gerespecteerd hebben gevoeld."

Het bestuur schakelde daarop "externe know-how" in "die de alertheid voor en het beleid over welzijn op het werk ondersteunt", wat resulteerde in "concrete acties met professionele begeleiding, zoals het installeren van gestructureerde overlegmomenten met de dansers en het team, communicatietraining rond het geven en krijgen van feedback, de aanwerving van een externe vertrouwenspersoon, de installatie van een werkgroep welzijn, de begeleiding van de directie door een externe bedrijfspsychologe".

In de loop van dat traject kwamen er ook onverwerkte zaken aan bod, waarop de directie niet dieper wil ingaan.

"Gezien de bekendheid en de voorbeeldfunctie van Rosas is het niet abnormaal dat dit ook externe weerklank krijgt. We wensen dit traject nu in alle sereniteit verder te zetten, met tijd en rust voor herstel en in open communicatie met alle betrokkenen."