‘This is Us, This is Brussels’: ‘We leggen menselijk archief aan met Brusselse verhalen'

Voor de kandidatuur van Molenbeek als Culturele Hoofdstad in 2030 verzamelt Joke Quintens met ‘This is Us. This is Brussels’ online de verhalen van duizend Brusselaars.

Waarom is het project nodig?
Brussel heeft vaak een negatieve reputatie, zowel internationaal als in de stad zelf. Maar de stad is meer dan criminaliteit, armoede en complexe politiek alleen. Het bougeert hier, mede door de superdiversiteit. Dat vastleggen gebeurt via een menselijk verhalen­archief. Mocht Brussel 1.000 inwoners tellen, dan zouden er 78 Italiaanse roots hebben, dus interviewen we exact 78 Italiaanse Brusselaars. We kijken ook naar statistische cijfers van gender, leeftijd en woonplaats. Het was hoog tijd om de stad te tonen door de bril van alle inwoners, niet alleen door een selecte groep van politici of opiniemakers.

Neem je de interviews allemaal zelf af?
Nee, dat doet een groep vrijwilligers. Met een vragenlijst op zak zoeken ze in hun netwerk naar de juiste profielen. De gesprekken gaan over de link van Brusselaars met hun stad, hun zorgen en vragen over de toekomst. Alle opnames staan integraal op de website. Ik zie die als een menselijke databank, waar onderzoekers, kunstenaars of nieuwsgierigen in mogen duiken. Voorlopig staat de teller op 200, tegen eind 2025 hoop ik dat te verdubbelen. Als we genoeg middelen vinden, hebben we tegen 2030 een afgewerkt tijdsdocument van de Brusselaars in de jaren 2020.

Je zou kunnen zeggen dat Brusselaars te vaak in de bubbel van hun buurt of etnische gemeenschap blijven. Draag je daar niet aan bij door net op die zaken te focussen als je geïnterviewden zoekt?
Helemaal niet. Nadat vrijwilligers de interviews hebben afgenomen, ga ik op zoek naar thema’s die Brusselaars op een onverwachte manier verbinden, zoals heimwee. Dat komt voor bij een Roemeense poetsvrouw van 63 en een marketingstudent uit Guinee van 20. Toch zouden die twee elkaar wellicht nooit ontmoeten. Door hierover een talk te organiseren, gebeurde dat wel. Er staan nog meer evenementen op de planning die stadsgenoten dichter bij elkaar brengen. Zo creëert ‘This is Us. This is Brussels’ beetje bij beetje een nieuwe ‘wij’.

Welke andere thema’s passeren de revue?
De zorgen waar Brusselaars mee zitten. Klassiekers zoals mobiliteit, veiligheid en betaalbaarheid komen vaak terug. Dat betekent zeker niet dat iedereen over die onderwerpen dezelfde mening deelt. Denk maar aan de superfans en haters van het Good Move-plan. De stad is zeker niet perfect, maar het bordel organisé wordt wel geapprecieerd. Iedereen zit in hetzelfde schuitje, ook al komt iedereen van ergens anders. Of ze nu links of rechts zijn, Brusselaars vieren die diversiteit en openheid naar hun medebewoners. Ook dat is Brussels erfgoed, en minstens even belangrijk als Manneken Pis of het Bloementapijt.