Parlementsleden vragen adequate Nederlandstalige dienstverlening in Brusselse ziekenhuizen

Nederlandstalige patiënten kunnen niet altijd in hun moedertaal geholpen worden in de Brusselse ziekenhuizen. Die problematiek dateert niet van gisteren. Verschillende parlementsleden vragen daarom Brussels minister van Gezondheid Alain Maron (Ecolo) om de nodige maatregelen te nemen.

De aanleiding voor de vragen is de dood van de 11-maanden oude Cisse vorige zomer. De baby werd onwel bij zijn grootouders in Roosdaal. Toen die de hulpdiensten belden, daagden er acht ambulanciers van het Erasmusziekenhuis in Anderlecht op. Geen enkele sprak Nederlands.

De ouders werden gewaarschuwd en gingen meteen naar het ziekenhuis. Bij aankomst bleek baby Cisse overleden te zijn, en er was geen Nederlandstalige arts beschikbaar. Daardoor was het onduidelijk voor de ouders wat de precieze doodsoorzaak was.

"Dat verhaal is geen eenmalig voorval", zei Brussels parlementslid Khadija Zamouri (Open VLD) donderdag in de commissie Gezondheid. “Nederlandstalige zorgdienstverlening in Brussel is nog altijd geen realiteit. Een belangrijke oorzaak is de mismatch van profielen op de arbeidsmarkt. Maar toch kan dat geen excuus zijn. Als hoofdstad moeten we er zijn voor Franstaligen, Nederlandstaligen en zelfs anderstaligen. Maar die tweetaligheid moet toch wel de kern zijn.”

Bovendien kan iemand de taal wel machtig zijn, maar blijven bepaalde vaktermen in het Frans onbegrijpelijk, zei Zamouri. “En dat comfort kan op zulke emotionele momenten van ultiem belang zijn.”

Volgens Zamouri is het geen oplossing om taalkennis als absolute vereiste op te leggen, gezien er een tekort is in de zorg. Al moet er wel aan gewerkt worden, aldus het parlementslid. “Ik denk bijvoorbeeld aan het inzetten van taalcoaches, tolken, of nieuwe technologie. Verwachten dat elke zorgverlener tweetalig of meertalig is, blijkt moeilijk haalbaar. Maar laat ons op zijn minst zorgen voor een adequate taaldienstverlening zodat geen enkele patiënt, ouder, kind, familielid, partner of vriend in een ziekenhuis moet zitten zonder te weten wat er aan de hand is.”

Overkoepelend beleid

Ook Brussels parlementslid Gilles Verstraeten (N-VA) kaartte het probleem aan en de gevolgen ervan. “We weten dat er verkeerde diagnoses gesteld worden omdat de arts de Nederlandstalige patiënt niet goed begrijpt.”

N-VA stelde eerder al een actieplan op rond taal in de Brusselse ziekenhuizen. De partij wil dat er een overkoepelend beleid komt om te garanderen dat Nederlandstaligen in Brussel en in de rand kunnen rekenen op medische zorg in hun eigen taal. “Men blijft benadrukken dat er geen tweetalig personeel te vinden is, maar taalcursussen opleggen aan het personeel blijft een taboe. Ik zal nooit het personeel met de vinger wijzen, maar wel het bestuur van de ziekenhuizen."

"De voorbije jaren steeg het aantal inschrijvingen voor verpleegkunde in de Nederlandstalige hogescholen in Brussel", bevestigde Els Rochette (Vooruit.brussels). "Dat stemt hoopvol voor de toekomst, maar daar mogen we niet op wachten. We hebben nu al oplossingen nodig."

Juan Benjumea-Moreno (Groen) stelde voor om meer tolken in te zetten. "Dat zal de situatie niet oplossen, maar kan voorlopig bepaalde problemen verhelpen."

Volgens Maron zijn er in de meeste ziekenhuizen ook procedures om patiënten in hun moedertaal te helpen. “Er is een bestand op het intranet van het ziekenhuis met de telefoonnummers van alle personeelsleden die bereid zijn om de patiënt te komen helpen en in welke taal dat mogelijk is.” Ook zijn er twee sociale tolkdiensten die live telefonische vertaling bieden in een twaalftal talen.

Maron erkent dat de taalkwestie een probleem is en dat er oplossingen moeten komen, “maar we staan voor een veel grotere uitdaging, namelijk om voldoende zorgverleners te vinden.”

Subsidies koppelen aan taalvoorwaarden

Vlaams minister van Brussel Benjamin Dalle (CD&V) stelde eerder voor om taalvoorwaarden te introduceren waar ziekenhuizen aan moeten voldoen om vergunningen of subsidies te ontvangen.

Dat is door het personeelstekort niet realistisch, zei Maron. "Ten tweede moeten we de vraag naar tweetalige diensten en de omvang van de tekorten beter objectiveren. Het UZ Brussel had een Nederlandstalige medische wachtdienst bij de spoedgevallen, maar die werd vorige maand gesloten wegens een gebrek aan patiënten. Ik trek dus niet in twijfel dat het gaat om een fundamenteel recht van onze Nederlandstalige medeburgers, maar we moeten ons wel afvragen hoe we er nog beter op kunnen inspelen.”