Nooit zoveel mensen in de cel, gevangenis van Haren bereikt maximumcapaciteit

Nog nooit zaten er zoveel mensen in de cel in België: sinds maandag zitten er ruim 12.000 gedetineerden in Belgische gevangenissen. De Brusselse gevangenissen barsten ondertussen uit hun voegen. Ook in de gloednieuwe gevangenis van Haren is de maximale capaciteit bereikt. "Het is een kwestie van dagen voor de matrassen op de grond moeten."

“De situatie is moeilijk tot zeer moeilijk,” zegt Jurgen Van Poecke, directeur van de gevangenis van Haren, aan BRUZZ. “De gebouwen die open zijn, zitten overvol.”

Opvallend: in de nieuwe gevangenis van Haren zijn er in principe nog tweehonderd plaatsen. Om de gevangenis op volle capaciteit te laten draaien, heeft gevangenisdirecteur Van Poecke echter zo’n 150 extra personeelsleden nodig.

Vandaag heb ik alles op alles gezet om een extra leefruimte te kunnen openen,” gaat Van Poecke verder. “Ik heb de ganse dag moeten puzzelen.” Een leefruimte is een verzameling van cellen die – in dit geval – plaats biedt aan zo’n 28 extra gedetineerden.

De extra ruimte die vandaag uiteindelijk beschikbaar werd gesteld, geeft de gevangenis een kleine voorsprong. Maar dat is volgens Stijn Van Den Abeele, vakbondsregiovoorzitter voor VSOA gevangenissen, niet genoeg. “Het is een kwestie van dagen voor Haren extra matrassen op de grond zal leggen,” zegt hij. “Dat zien we ook in Sint-Gillis: er komt een tiental mensen binnen, er gaan er maar een paar per dag naar buiten.”

Personeelstekort

Overbevolking is een bekend probleem in de Brusselse en bij uitbreiding Belgische gevangenissen. Sinds maandag zitten er 12.012 gedetineerden in de Belgische gevangenissen, terwijl er in principe slechts capaciteit is voor zo'n 10.500 gedetineerden.

Federaal vakbondssecretaris Eddy De Smedt noemt het “ronduit schrijnend” hoeveel gedetineerden er in ons land vandaag zitten opgesloten.

De problemen rond overbevolking zijn de laatste jaren verergerd, stelt De Smedt. Sinds september 2022 voert Justitie korte gevangenisstraffen tussen twee en drie jaar opnieuw uit, voor het eerst in vijftig jaar. Die maatregel kwam er onder toenmalig justitieminister Vincent Van Quickenborne van Open VLD, om straffeloosheid tegen te gaan.

“Die korte straffen zorgen nu voor een groot probleem,” zegt De Smedt aan persagentschap Belga. De overbevolking leidt ook tot escalaties van geweld, benadrukt hij.

Kathleen Van De Vijver, woordvoerder gevangeniswezen bij de FOD Justitie, laat weten dat ze op de hoogte is van de problemen rond personeelstekort en overbevolking. “Op 1 februari gaan we hierover in gesprek met de vakbonden.”

Stakingsaanzegging voor 12 februari

De socialistische vakbond ACOD heeft dinsdag een stakingsaanzegging ingediend voor de Brusselse gevangenissen. Ook in Vlaanderen zijn stakingsverzoeken ingediend. “We hopen dat een staking niet nodig is,” zegt regionaal afgevaardigde Laurent Lardinois aan BRUZZ. “Maar als het overleg van later deze week niets oplevert, leggen we het werk stil op 12 februari.”