Transparencia moet Sint-Pieters-Woluwe 204.000 euro aan dwangsommen betalen

Burgerbeweging Transparencia is de gemeente Sint-Pieters-Woluwe 204.000 euro aan dwangsommen verschuldigd. Volgens burgemeester Benoît Cerexhe (Les Engagés) heeft de beweging immers een vonnis uit 2023 niet nageleefd. Transparencia-oprichter Claude Archer is het daar niet mee eens en startte een beroepsprocedure. Tegelijk vraagt hij om een vergadering om het geschil bij te leggen.

De gemeente Sint-Pieters-Woluwe en Transparencia zijn al jaren in een juridische strijd verwikkeld. Die begon in 2018, toen de gemeente weigerde om een inventaris van asbest in de publieke gebouwen online te plaatsen. De burgerbeweging sprak toen in een Facebookbericht over “een maffioos systeem” en schepenen die geld zouden verduisteren.

Het gemeentebestuur diende daarop een klacht in voor laster, maar haalde bakzeil. Parallel diende ook Claude Archer een klacht in tegen een “gewelddadige arrestatie”, volgend op een bezoek zonder afspraak aan het gemeentehuis voor de asbestdocumenten.

In een Facebookbericht uit juli 2022 over dat voorval, betichtte Transparencia burgemeester Benoît Cerexhe van “machtsmisbruik” en werd hij als een “autocratische baron” omschreven. Ook toenmalig eerste schepen Caroline Lhoir (Ecolo) werd geviseerd. Voor het bestuur een aanleiding om een aansprakelijkheidsprocedure op te starten tegen Claude Archer en Patrick Installé van Transparencia, omdat hun aantijgingen de eer en reputatie van de gemeente en haar vertegenwoordigers zouden aantasten.

Dwangsommen

Het vonnis dat een jaar later werd geveld over die procedure, gaf Sint-Pieters-Woluwe grotendeels gelijk. Transparencia moest ter compensatie onder meer het vonnis delen op haar Facebookpagina en website binnen de 48 uur na de betekening ervan, die gebeurde op 7 oktober 2023. Deed men dat niet, riskeerde de burgerbeweging 10.000 euro dwangsom per dag en per platform, met een maximumbedrag van in totaal 200.000 euro. Ook moesten de berichten “leesbaar en zichtbaar zijn”, zo valt te lezen in de tekst.

Net daar wringt nu het schoentje. Claude Archer geeft aan dat er al na de uitspraak, in juli 2023, een link bovenaan de Facebookpagina van Transparencia stond die verwees naar het vonnis. Ruimschoots voor de betekening dus. En ook op de website zou dat het geval zijn geweest. Wel waren de initiële linken gekoppeld aan nieuwsartikelen over de juridische verwikkeling tussen de gemeente en burgerbeweging.

Pas na overleg met de gemeente, eind 2024, verschenen foto’s van het vonnis in een apart album bovenaan de Facebookpagina van Transparencia. Volgens Archer sleepte dat langer aan omdat de gemeente niet duidelijk communiceerde over hoe de publicaties van het document precies moesten gebeuren. Cerexhe daarentegen stelt dat het nochtans duidelijk omschreven stond in het vonnis, en vindt dat de publicatie pas vanaf dat moment geldt. Heel wat later dan 48 uur na de betekening van 7 oktober 2023, dus.

Deurwaarder

In die optiek zou Transparencia dan ook de 200.000 euro aan dwangsommen moeten betalen. Daarbij komt nog een bijkomende 4.000 euro, onder meer voor kosten van de deurwaarder. Die kwam intussen al meermaals aankloppen bij zowel Archer als Installé om het totaalbedrag van 204.000 euro te vragen.

Nochtans loopt er een beroepsprocedure van Transparencia tegen de dwangsommen. “Maar wettelijk gezien hoeft de gemeente niet op de uitspraak te wachten om het geld te eisen”, zegt Archer. Iets wat hij betreurt, want voor Archer is het niet evident om zo’n bedrag op te hoesten. “We zouden op straat belanden. Al maanden leven mijn gezin en ik in onzekerheid door deze situatie. Het weegt heel zwaar op ons.”

Daarom stuurde Archer dinsdagavond een e-mail uit naar het voltallige gemeentebestuur van Sint-Pieters-Woluwe, met de vraag om te overleggen over een alternatieve financiële compensatie en zo een “waardig en evenredig” einde te maken aan de geschillen.

Advocatenkosten

Dat het overleg zal plaatsvinden, lijkt echter weinig waarschijnlijk. “Al jaren beschuldigen ze ons van zaken die manifest onwaar zijn”, zegt Cerexhe. “Als politicus kan ik kritiek verdragen, maar Transparencia is over de grenzen van het aanvaardbare gegaan. En nu zouden we ons plotseling moeten verzoenen.”

“De alternatieven waarover Archer spreekt, zijn ook niet toereikend”, zegt Cerexhe. Het zou immers gaan om bedragen tussen de 12.000 euro en 20.000 euro. “Terwijl we de afgelopen jaren al 27.500 euro spendeerden aan advocatenkosten door de verwikkelingen met Transparencia.”

Zo lijkt het einde van de juridische spanningen tussen Sint-Pieters-Woluwe en Transparencia nog niet in zicht. Een beslissing omtrent het beroep van de burgerbeweging tegen de dwangsommen, wordt niet op korte termijn verwacht. Tegelijk is er nog een andere klacht van burgemeester Cerexhe tegen Transparencia, volgens de burgemeester omdat hij vergeleken werd met Adolf Hitler. De behandeling van die klacht is momenteel nog aan de gang.