Verwilderde kiwi-plant in Anderlecht staat momenteel vol vruchten: 'Ideaal voor taart'

Op een braakliggend terrein in Anderlecht groeit momenteel een enorme kiwiplant vol vruchten. Buurtbewoners maken van het geplukte fruit taart en confituur.

Enkele dagen na kerst ging Brusselaar Luca met enkele kindjes van zijn leefgroep van ngo Minor-Ndako in de Anderlechtse Vogelenzangwijk bessen zoeken voor in een vogelhuisje. “Achter mijn eigen tuin vond ik plots een gigantische kiwiplant vol rijpe vruchten. Mijn collega's en de ouders van de kindjes versleten me eerst voor gek, maar ze moesten me uiteindelijk toch geloven. Ondertussen hebben ze taart en confituur gemaakt met de kiwi's.” De aangetroffen plant is de bekendste soort, Actinidia deliciosa, met groene vruchten.

Na een rondvraag hoorde Luca dat de kiwiplant er waarschijnlijk al tientallen jaren succesvol bloeit. “Ze staat op een braakliggend terrein tussen de site van Minor-Ndako en die van het Sint-Niklaasinstituut. Iemand vertelde me dat dat vroeger een moestuin was; in de tijd dat paters nog de plak zwaaiden in de onderwijsinstelling. Dat kan kloppen, aangezien ik ook al overblijfselen van een serre en tuinhuisje vol onkruid en kapot materiaal vond.”

Tientallen jaren oud

Het verhaal klinkt Koen Es, plantkundige en directeur publiekswerking bij Plantentuin Meise, zowel logisch als bijzonder in de oren. “Logisch, omdat je maar zelden kiwiplanten vindt die niet op een bepaald moment bewust zijn aangeplant,” legt hij uit. “Haar huidige staat verrast me ook niet. Kiwiplanten kunnen tientallen jaren oud worden en zich enorm uitbreiden.” Ook de Plantentuin Meise bezit heel wat oude exemplaren.

Kiwiplanten gedijen beter in steden dan op het platteland, omwille van de hogere temperaturen en betere beschutting tegen wind. Maar waarom is de vondst ook bijzonder? “Omdat je niet gauw verwilderde exemplaren vindt,” zegt Es. Op de site waarnemingen.be staan maar enkele recente observaties in Brussel: eentje in de Marollen en eentje in Elsene. De staat van ontwikkeling is volgens de website onduidelijk.

Wie kiwi's in zijn eigen tuin wil kweken, moet vooral over voldoende plaats beschikken. Het zijn snel groot wordende klimplanten, die mooi bij een schutting of muurtje passen, of die perfect een pergola kunnen versieren. Kiwi's worden in België niet commercieel gekweekt wegens het onbetrouwbare weer. “De planten komen oorspronkelijk uit China,” weet Es. “Ze werden op grote schaal gecommercialiseerd in Nieuw-Zeeland, waarna de struiken het Westen bereikten. In mijn kindertijd, in de jaren tachtig, genoten ze een exclusieve status.”

Rap rotten

Es heeft nog een tip voor de plukkers in de Vogelenzangwijk. “Ga de vruchten zo snel mogelijk halen, want ze zullen nu rap rotten. Vorstige temperaturen doen kiwi's rijpen en daarna heb je maar enkele weken om ze te plukken.”

Wie zelf kiwi's kweekt, kan hun rijpingsproces controleren door ze te plukken vlak voor de vorst intreedt en de vruchten daarna kunstmatig te laten rijpen voor consumptie. Dat kan door ze samen met een appel of banaan in een papieren zak te stoppen: op die manier worden ze blootgesteld aan ethyleen, een natuurlijk gas dat bekendstaat als het rijpingshormoon.