Tegenstanders Good Move gesterkt door verkiezingsuitslag: 'Beleid moet rationeler'

In Sint-Lambrechts-Woluwe wordt de druk opgevoerd tegen een nieuw fietspad, in Elsene komt een geplande knip er niet wegens een “ongunstig politiek klimaat,” en een petitie tegen minister Van den Brandt werd al bijna 10.000 keer ondertekend. Sinds 9 juni lijkt het wel alsof de hele Good Move-filosofie op de schop moet. “Ik hoop dat we niet terugkeren naar de mentaliteit van Expo 58,” zegt mobiliteitsexpert Dirk Lauwers.

“Beste leden, na vijf jaar onvermoeibaar werk zijn we erin geslaagd om bij te dragen aan de val in de afgrond van Ecolo en Groen,” schrijft Lucien Beckers in de Facebookgroep ‘L’Automobiliste en a marre’ in de nacht van 9 op 10 juni. Na een lange verkiezingsavond claimt de oprichter van de groep met meer dan 40.000 leden de overwinning. In Franstalig Brussel heeft de kiezer Ecolo zwaar afgestraft en komt MR uit de bus als winnaar. “We gaan Good Move met de grond gelijk maken,” zegt de voorzitter van die laatste partij even later.

Dat is ook waar ‘L’Automobiliste en a marre’ en de daarbij horende vzw Mauto Défense al jaren voor strijden. “In Brussel is een grote meerderheid tegen Good Move,” zegt oprichter Lucien Beckers een week na de verkiezingen. “Dat toont een recente peiling van La Capitale aan. Daar gaf 74 procent aan tegen het behoud van Good Move te zijn.” Ongeveer op hetzelfde moment peilde ook BRUZZ naar standpunten over het gewestelijke mobiliteitsplan: 86 procent gaf aan vóór Good Move te zijn.

Het contrast tussen de twee taalgroepen is net als in de verkiezingsuitslagen groot. Terwijl MR won en Ecolo klappen kreeg aan Franstalige kant, won minister van Mobiliteit Elke Van den Brandt met Groen de verkiezingen aan Nederlandstalige kant. “Ik heb een mandaat om het beleid voort te zetten,” reageerde de minister nadat Brussels MR-lijsttrekker en toekomstig minister-president David Leisterh “het mandaat om Good Move te stoppen” claimde.

“Van den Brandt heeft twee keer zoveel stemmen gehaald als bij de vorige verkiezingen. Ik ga niet zeggen dat ruim 8.000 stemmen van geen belang zijn, maar op het totale aantal Brusselse kiezers stelt dat weinig voor,” zegt Beckers daar op. “We weten hoe de Brusselse regering gevormd wordt, met een meerderheid in beide taalgroepen. Daar kunnen we niets aan veranderen. Maar wij gaan er alles aan doen om ervoor te zorgen dat de ministerpost van Mobiliteit niet naar Groen gaat. Ik hoop dat de MR die portefeuille zal opnemen, zoals Leisterh voor de verkiezingen beloofd had.”

Niet alleen Good Move

Terwijl Van den Brandt al enkele dagen volop bezig is met de formatiegesprekken aan Nederlandstalige kant circuleert er een petitie tegen haar. Daarin vraagt ook de Belgische taxifederatie dat Van den Brandt niet op post blijft in de nieuwe Brusselse regering als minister van Mobiliteit. De petitie werd al bijna 10.000 keer ondertekend, al zijn niet alle ondertekenaars Brusselaars. “Ik ga me niet uitspreken over wie die ministerpost moet bekleden, maar het toekomstige mobiliteitsbeleid moet rationeler, inclusief de wagen in plaats van dogmatisch tegen de auto,” stelt Danny Smagghe van Touring. Die organisatie is altijd al een koele minnaar geweest van Good Move.

“Omdat dat mobiliteitsplan heel wat problemen veroorzaakt,” aldus de woordvoerder van Touring. “Straten zijn geknipt of versmald en dat zorgt voor heel wat hinder. Doordat het verkeer in veel woonwijken geweerd wordt, komt er meer verkeer op de Kleine Ring. Die kan dat bijkomende verkeer niet aan.”

“Sommige elementen van Good Move kunnen behouden worden, maar andere elementen zijn erg hinderlijk. De kiezer heeft een duidelijk signaal gegeven om het plan te herzien,” aldus Smagghe. Niet alleen Good Move moet volgens Touring herbekeken worden, ook de lage-emissiezone. Voor het verbod op dieselvoertuigen met Euro-5-norm vanaf volgend jaar vraagt de organisatie uitstel. “Niet alles moet op de schop. De zone 30 hoeft voor ons niet te verdwijnen,” aldus Smagghe nog, “maar we denken wel dat er een nieuwe wind zal kunnen waaien voor het mobiliteitsbeleid in Brussel.”

Die wind lijkt al te waaien nog voor er sprake is van een nieuwe Brusselse regering. Zo besliste de gemeente Elsene om een geplande knip aan de vijvers van Elsene uit te stellen. “Het politieke klimaat is hier nu niet gunstig voor,” verklaarde schepen van Mobiliteit Yves Rouyet (Ecolo).

In Sint-Lambrechts-Woluwe hebben autobestuurders dan weer een nieuw fietspad in het vizier genomen op de Emile Vanderveldelaan. Daar heeft het Gewest vorige maand twee van de vier rijstroken geschrapt om plaats te maken voor nieuwe fietspaden. In een petitie die al meer dan 1.200 keer ondertekend werd, vraagt buurtbewoner Pol Quadens om die situatie onmiddellijk terug te draaien. “Er ligt al een fietspad dat breed genoeg is,” zegt hij. “De minister van Mobiliteit wil overal de auto remmen, maar ze kent niets van het verkeer hier.” Ook Quadens voelt zich gesterkt door de uitslag van 9 juni.

‘Mentaliteit van Expo 58’

Moeten voetgangers en fietsers vrezen dat er straks nog meer mobiliteitsingrepen van de voorbije jaren ter discussie komen te staan, als de MR aan de macht komt op gewestniveau? Wat vaststaat, is dat de toekomstige coalitiepartners fors gaan onderhandelen over Good Move, waarvan de uiteindelijke doelstelling is om het autogebruik tegen 2030 met 24 procent te doen dalen.

“Ik hoop dat de doelstellingen in de regeringsonderhandelingen overeind blijven: een sterk openbaar vervoer, meer fietsen en verplaatsingen te voet en een autoluwere stad,” zegt professor en mobiliteitsexpert Dirk Lauwers (UGent/UAntwerpen). Wat er van Good Move ook overeind blijft, de volgende Brusselse regering zal ongetwijfeld meer rekening houden met de auto in de stad.

“Bij de uitrol van Good Move heeft men zich verkeken op het lage autobezit in bepaalde wijken, dat niet wil zeggen dat veel gezinnen daarom niet veel belang hechten aan de auto. Die wordt bijvoorbeeld binnen families gedeeld. In die zin zal er op een meer genuanceerde manier over de auto moeten worden gesproken,” aldus Lauwers. “Maar ik hoop dat het niet de bedoeling is om terug te keren naar de mentaliteit van Expo 58 waarin de auto domineert. Of dat men van fietspaden opnieuw parkeerstroken zal maken. De verworven maatregelen binnen Good Move moeten onaangetast blijven, zoals bijvoorbeeld de autoluwe Koningsstraat. De knip heeft daar niet alleen voor een betere leefkwaliteit gezorgd, maar ook voor een betere doorstroming van het openbaar vervoer.”

Veel zal ook afhangen van de gemeenten. Good Move is een gewestelijk mobiliteitsplan, maar voor de uitrol kijkt het Gewest naar de gemeenten. Die voeren volgens de Good Move-filosofie circulatieplannen in. Tegen 2030 moeten zo in totaal vijftig circulatieplannen tot een autoluwere stad leiden. In de Vijfhoek heeft het nieuwe circulatieplan alvast voor minder auto’s en meer fietsers gezorgd, en is de verkeersveiligheid en luchtkwaliteit erop vooruit gegaan. In andere stadsdelen, onder meer in Anderlecht en Schaarbeek, botste de invoering van nieuwe circulatieplannen op felle weerstand van buurtbewoners.

“Welke lijnen van Good Move worden verdergezet, zal afhangen van gemeente tot gemeente. De circulatieplannen zullen gezien de politieke situatie misschien in de koelkast belanden,” aldus Lauwers. Al betekent dat niet dat de volgende Brusselse regering geen werk kan maken van de de verdere mobiliteitstransitie. Er zijn ook andere manieren om voor minder autodruk te zorgen. “Men kan vanuit een positieve insteek bekijken hoe bepaalde plekken stadsvriendelijker gemaakt kunnen worden. Door bijvoorbeeld schoolstraten in te voeren of pleinen opnieuw in te richten kan je op andere manieren autoluwe zones implementeren. Men zal een common ground moeten zoeken.”