Druk op koten blijft stijgen: 'Na bijna een jaar zoeken heb ik iets betaalbaars gevonden'

Een betaalbaar en kwaliteitsvol studentenkot vinden in Brussel blijft voor veel studenten een uitdaging. Jaar na jaar stijgen de prijzen, en de zoektocht start alsmaar vroeger.

“Na bijna een jaar heb ik eindelijk een betaalbaar en kwaliteitsvol kot gevonden”, zegt de 19-jarige Jolien Bruynooghe uit Brugge. Komend academiejaar begint ze aan haar tweede bachelorjaar Social Sciences aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB).

Vorig academiejaar zat ze op een kot van de VUB in de Nieuwelaan. Maar al na een paar weken ging ze op zoek naar een alternatief. “Er waren constant problemen, zoals douches of toiletten die niet werkten. En als kers op de taart kregen we last van bedwantsen.”

Nu vond Bruynooghe een kot voor 460 euro, ongeveer 50 euro meer dan een VUB-kamer. "Maar alles is in orde, en de kotbaas reageert heel snel. Er zat een plank los in de vloer, en binnen het uur heeft hij die hersteld."

Stijgende prijzen

Bruynooghe is enorm opgelucht, want haar zoektocht verliep allesbehalve vlot. "Mijn budget was 500 euro met alle kosten inclusief. Voor die prijs is het enorm moeilijk om iets deftigs te vinden."

De huurprijzen stijgen jaar na jaar. Uit recente cijfers van studentenorganisatie Brik blijkt dat in 2023 een kot gemiddeld 520 euro per maand kostte. Het jaar daarvoor was dat nog 452 euro. Wil je een kamer met eigen sanitair, dan betaal je daar gemiddeld 645 euro voor. Voor een studio is dat 724 euro.

Wie een kot zoekt met een lager budget, moet vaak inboeten aan kwaliteit, zegt Bruynooghe. Van de dertien koten die ze heeft bezocht, vond ze er slechts een die kwaliteitsvol was. Dat is dan ook de plek waar ze nu is ingetrokken.

"Een van de kamers die ik bezocht was zo klein, met een bed en een nachttafeltje", herinnert Bruynooghe zich. "Het was onmogelijk om er nog een kast of bureau in te plaatsen. Er was een klein keukentje op de gang waar je amper kon passeren. En dan was er ook nog eens een heel sterke schimmelgeur. Op het houten kader van het raam zag je de groene plekken. De muren waren pas geschilderd, waarschijnlijk om de schimmel daar te verdoezelen. Daar vroegen ze 525 euro voor. Ik ben zo snel mogelijk weer vertrokken."

Bruynooghe is niet de enige die moeite had om een kamer te vinden. In een bevraging van Brik bij meer dan 1.000 studenten gaf een op de vijf Belgische studenten aan dat ze het moeilijk vonden om een geschikte plek te vinden. Bij de internationale studenten gaat het om een op de vier.

"Het verbaast me niet dat internationale studenten het nog moeilijker hebben", zegt Frederik Delvaux die al 30 jaar koten verhuurt in Brussel. "Dit jaar kreeg ik honderden aanvragen, vooral van internationale studenten. Omdat ik de studenten eerst wil zien voor ik hen een kot verhuur, maken die veel minder kans."

Dat merkte ook de 23-jarige Colline Ferrier uit het Franse Straatsburg. Dit jaar start ze aan het Conservatoire Royal de Bruxelles. "Ik heb meer dan twintig berichten gestuurd naar mensen die een advertentie hadden gepost in Facebookgroepen. Uiteindelijk heb ik maar één deftige reactie gekregen. Twee dagen geleden heb ik mijn contract kunnen tekenen. Dat was mijn enige optie en ik heb geen idee wat ik anders zou gedaan hebben."

Oplichting

Andere reacties die ze kreeg waren allemaal scams. Heel wat fake profielen raden steeds dezelfde soort websites aan in Facebookgroepen, altijd gepaard met dezelfde zin. Duidelijk oplichting. "Ook had ik een fijn kot gevonden online, maar de eigenaar vroeg me om al een deel van de waarborg op voorhand te betalen", zegt Ferrier.

Ook Belgische studenten worden geconfronteerd met scams, al zijn internationale studenten er kwetsbaarder voor. Zij kunnen vaak niet op voorhand het kot bezoeken. Ze vinden online een appartement, betalen een voorschot maar eens in Brussel blijkt dat kot helemaal niet te bestaan.

De hoge druk op de koten zorgt ook voor problemen bij de universiteiten. "We merken dat we meer aanvragen krijgen, en dat studenten op twee paarden wedden. Ze vragen koten aan bij verschillende universiteiten en op de privémarkt", legt hoofd Studentenhuisvesting Bart Geelen uit.

In mei heeft de VUB alle 1.500 koten toegewezen. Daarvan hebben bijna 500 studenten geannuleerd. "Zo hebben we wel al wat studenten op de wachtlijst blij kunnen maken. Maar velen onder hen hebben ondertussen al een duurder kot op de privémarkt gevonden, en zij kunnen dat contract niet zomaar verbreken. Terwijl ze bij ons een kamer konden krijgen voor 408 euro."

Volgens Geelen zullen de 300 koten die nu nog vrij zijn wel verhuurd geraken, maar zal dat een enorme administratieve rompslomp worden.

Nog geen kot?

Wie nu nog geen kot heeft gevonden, heeft nog maar weinig keuze. Dat merkt de 23-jarige Eva Hendrickx. Na een bachelor sociaal werk in Gent besloot ze om een opleiding kleuteronderwijs te volgen in Brussel. Nu zoekt ze nog een kot voor 1 september.

“Ik heb echt al veel mensen aangeschreven die een kot aanbieden via Facebookgroepen, maar ik heb weinig reacties gekregen. Er is zodanig veel vraag naar koten en veel minder aanbod. Als er een post online komt, zijn er vaak al dertig reacties in minder dan twee uur. Je moet de Facebookgroepen dus écht actief in het oog houden.”

Jurgen Ral van Brik benadrukt dat studenten nog bij zijn organisatie kunnen aankloppen. Er zijn nog 13 van de 350 koten van Brik vrij. "Op onze website MyKot zijn er nog zo'n 90 kamers beschikbaar van de 4000. Al zitten die wel in het duurdere segment", aldus Ral.