Politiek reageert op leerkrachtentekort: ‘Vijver met kandidaten is opgedroogd'

Woensdagochtend hielden leerkrachten en leerlingen van 22 Nederlandstalige scholen in Brussel een protestactie tegen het leerkrachtentekort voor het kabinet van Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA). De politiek is het eens dat er maatregelen nodig zijn, maar de eisenpakketten verschillen.

Vooruit, oppositiepartij in Vlaanderen, ondersteunde de actie die gevoerd werd aan het kabinet van Weyts. “Het aantal langdurig afwezige leerkrachten in het Nederlandstalige Brusselse onderwijs is toegenomen van 160 naar 180, bleek uit cijfers van vorige maand”, meldt de partij in een open brief. “Daarnaast zijn er liefst 209 openstaande vacatures.”

De Brusselse Vooruit-schepenen van Onderwijs vragen, samen met Vlaams fractieleider Hannelore Goeman, een uitnodiging om samen met de minister en de onderwijspartners een noodplan uit te werken. Zo zou de opzegtermijn van 15 dagen voor vastbenoemde leerkrachten, verlengd moeten worden.

Die zou te kort zijn voor directeurs om nieuw personeel te vinden, in "een leerkrachtenvijver die al opgedroogd is". Daarnaast wijzen ze erop dat het tekort tot een besparing leidt, omdat er minder lonen moeten worden uitbetaald. Vooruit vraagt daarom om scholen ondersteunende profielen te laten aanwerven voor 100 procent van de openstaande uren, zodat de leerkrachten die er wel nog zijn zo goed mogelijk worden ondersteund.

Gelijktrekking schoolvakanties

Naast Vooruit, was ook oppositiepartij Groen aanwezig op de protestactie aan het kabinet. “In heel veel Brusselse scholen zit het personeel op zijn tandvlees, en op veel plaatsen komt de kwaliteit van onderwijs in het gedrang door een tekort aan goed opgeleide leerkrachten”, klinkt het bij co-voorzitter Nadia Naji. “Weyts moet zijn verantwoordelijkheid nemen.”

Vlaams parlementslid Stijn Bex interpelleerde Weyts over het thema in het Vlaams Parlement. “Groen staat achter de vraag voor een Brusselpremie voor alle personeelsleden en een gelijktrekking van de schoolvakanties met het Franstalig onderwijs”, zegt Bex. “We willen ook langere opzegtermijnen voor ontslagnemend personeel.” Verder wil de partij de toelating van hoofddoeken voor leerkrachten.

Autonomie

Meerderheidspartij CD&V benadrukt dan weer het belang van autonomie en vertrouwen geven aan de scholen en leerkrachten. “Ze moeten de mogelijkheid krijgen om een flexibeler personeelsbeleid te kunnen voeren”, zegt Brussels parlementslid Bianca Debaets.

De christendemocraten stellen onder andere voor om meer diverse opleidingsprofielen toe te laten in het onderwijs. “Iemand met een graduaat kan bijvoorbeeld als onderwijsassistent taken van de leerkrachten overnemen, die vaak hun handen al vol hebben.” Leerkrachten zouden dan weer meer vrijheid moeten krijgen om zelf hun takenpakket samen te stellen, en begeleidende rollen over te laten aan anderen.

Zo zou meer tijd vrijkomen voor de leerkrachten om zij-instromers te coachen. En dat zou nodig blijken. “In de praktijk zien we toch een aanzienlijk aantal zij-instromers dat snel afhaakt, omdat ze nog niet voldoende ervaring hebben om voor de klas te staan”, zegt Debaets daarover.

Een Brusselpremie zou volgens CD&V ook kunnen helpen, maar enkel als onderdeel van een breder pakket aan ondersteunende maatregelen. “Ook meer aandacht voor lesgeven in een grootstedelijke context met praktijkstages zien we als deel van de oplossing om meer afgestudeerde leerkrachten voor Brussel te laten kiezen.”

Ook Open VLD -in de meerderheid in Vlaanderen en in Brussel - ziet heil in een Brusselpremie. “Ik begrijp de actie van vandaag", aldus Brussels minister Sven Gatz in een reactie. "Een verlenging van de opzegtermijn, net zoals en betere omkadering en, zoals ik al vaak bepleit heb, een Brusselpremie kan helpen om het lerarentekort te verhelpen.”

Brusselpremie

De N-VA stelt dan weer dat Vlaams onderwijsminister Weyts al heel wat maatregelen genomen heeft deze legislatuur. “Met ook succes in Brussel, want het aantal leerkrachten stijgt en de kentering lijkt ingezet, de maatregelen hebben in Brussel zelfs beter gewerkt dan elders in Vlaanderen”, zegt Vlaams parlementslid Annabel Tavernier. Ze stelt ook dat het tekort onevenredig verdeeld is over de scholen. “Hoe sterker het HR-beleid in een school, hoe kleiner de problemen qua lerarentekort”, klinkt het.

De N-VA is daarbij niet gewonnen voor een Brusselpremie. Brussels parlementslid Gilles Verstraete noemt het een “non-oplossing”, en stelt dat de hoofdstedelijke tekorten niet zozeer met vergoeding te maken hebben. “Het is eerder een kwestie van mobiliteit, meer dan 85 procent van de leerkrachten in Brussel zijn pendelaars.” Hij wijst ook op een “uitdagende realiteit qua leerlingenpopulatie”, onder meer op vlak van taal en discipline.

Tavernier roept tot slot de andere politieke partijen op zich constructief op te stellen: “De onderwijskwaliteit verbeteren is een van onze grootste maatschappelijke uitdagingen. Dat Vooruit in Vlaanderen zich in het verleden heeft onthouden bij de stemming van zowat alle maatregelen om het lerarentekort aan te pakken is veelzeggend. Daarom zeg ik duidelijk: werk zelf mee aan oplossingen in plaats van dergelijke politieke acties te organiseren", zegt ze, doelend op de protestactie.