Een fusie van de politiezones? Ja,maar …

Zal het nu dan toch gebeuren? De federale regering legt de fusie van de zes Brusselse politiezones op tafel. Dat blijkt uit een nota over veiligheid die gelekt is uit de federale regeringsonderhandelingen.

Al in de zomer bleek dat de weerstand bij de Franstalige partijen grotendeels van de baan is. Dat de PS niet mee in de regering zit, helpt. Nu lijkt er ook eensgezindheid te bestaan over een plan waarbij er één Brusselse politiezone komt, wellicht ook aangestuurd door een regionale minister van Veiligheid, zodat er eenheid is van commando.

Daarmee krijgen de Nederlandstalige partijen waar ze al enkele decennia voor ijveren. Ook is het een antwoord op de bezorgdheid van de Brusselaar. Veiligheid was een belangrijk campagnethema bij de verkiezingen in juni en in oktober. Sinds corona wordt Brussel geregeld opgeschrikt door schietpartijen, steekincidenten en zelfs een regelrechte executie. De Brusselse regering keek machteloos toe.

In de achtergrond spelen een drugsepidemie én een niets ontziende drugsoorlog. Ook daar wil de federale regering komaf mee maken. De stationsbuurten moeten weer drugsvrij worden, zo klinkt het.

Als de fusie van de zes Brusselse politiezones echt in het nieuwe regeerakkoord belandt, en ze raakt ook uitgevoerd, dan is dat een verregaande stap in het hoofdstedelijke veiligheidsbeleid. Veel ingrijpender nog dan bij de politiehervorming van 2001, toen van negentien naar zes politiezones is gegaan.

De fusie wordt een operatie van grote omvang. De weg zal lang zijn en niet zonder valkuilen. Het zal ten eerste intern op heel wat weerstand botsen, omdat een fusie van de zes politiezones eigenlijk vooral betekent dat die éne grote politiezone van Brussel-Elsene de andere vijf kleinere opslorpt. Dat zien die vijf politiezones niet graag gebeuren.

Vrijwillige fusie

In de regering van Charles Michel (2014-2018) werd er al over een fusie gesproken, maar toen wou de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) er zich niet aan wagen. Alleen een vrijwillige fusie kan lukken, zo klonk het toen. Een argument dat vandaag niet veel aan kracht heeft verloren.

De vraag is ook welke rol nog zal zijn weggelegd voor de burgemeesters in die nieuwe architectuur van het hoofdstedelijke veiligheidsbeleid. Veiligheid is een van de belangrijkste kerntaken van de burgemeesters. Daar valt grondwettelijk niet aan te tornen. Hoe die negentien burgemeesters zich zullen verhouden tot het eengemaakte politiekorps en die toekomstige Brusselse minister van Veiligheid blijft een grote vraag.

In linkse middens leeft verder ook de vrees dat een gespierd regionaal veiligheidsbeleid op termijn een aantasting kan betekenen van de vrijheid en dat repressie de overhand zal nemen op preventie.

In de nota van formateur Bart De Wever (N-VA) staat dat de gebruikersruimte voor drugsverslaafden dicht moet. Dat kan daar een eerste aanwijzing voor zijn. Linkse partijen hebben de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen afgetekend gewonnen. Dus ook dat kan nog troubles veroorzaken om die eengemaakte zone uit te rollen.

Bijgevolg kan de toekomstige federale regering maar best goede partners hebben in die toekomstige Brusselse regering. Met MR en Les Engagés aan Franstalige kant zit het wel snor. Die partijen zitten ook in de toekomstige federale regering. Het is meteen een goeie reden om aan Nederlandstalige kant N-VA mee aan boord te hijsen in de Brusselse regering. N-VA was de afgelopen legislatuur de grootste criticaster van het veiligheidsbeleid in Brussel. Door mee aan de knoppen te zitten in Brussel kan de partij tonen dat ze die verantwoordelijkheid niet uit de weg wil gaan.

Hoe dan ook toont de federale regering hiermee dat ze de veiligheid in de hoofdstad van het land belangrijk vindt. De hamvraag blijft natuurlijk of de fusie van politiezones écht tot een kentering zal leiden. Zal Brussel daarna veiliger zijn? Dat is de enige vraag die ertoe doet. En ook die moet beantwoord worden, alvorens die verregaande stap te zetten.