Aan het Vlaams huis is 11 juli nog synoniem voor strijdvaardigheid: 'Nooit incidenten'

Zo’n vijfhonderd mensen verwacht het Vlaams huis in de Vrijheidswijk donderdag in de vooravond om het feest van de Vlaamse gemeenschap te vieren. Van partijmilitanten tot studenten en Vlaams-nationalistische media: de echte Vlaamsgezinden laten het zangfeest op de Grote Markt aan zich voorbij gaan en kiezen voor een 'apartijpolitieke bijeenkomst' in de Drukpersstraat.

Aan bier geen gebrek in de Drukpersstraat donderdagnamiddag. Sinds 16.00 uur is de tapkraan er open om het bier uit de gratis vaten van diverse sponsors te schenken. Van het Vlaams Neutraal Ziekenfonds tot de Brusselse N-VA en studentenverenigingen KVHV en NSV, maar ook anonieme sponsors uit Keerbergen, Gent en Oostduinkerke.

“Normaal gezien zijn de vaten gesponsord door parlementsleden, maar dit jaar mag dat niet door de sperperiode voor de lokale verkiezingen,” legt Bernard Daelemans van het Vlaams huis uit, dat het feest mee organiseert. “Daarom hebben we dit jaar meer beroep gedaan op verenigingen.”

In de Drukpersstraat, waar het Vlaams huis gelegen is, staan KVHV-studenten met rode petjes naast leden van de Vlaamse volksbeweging, het Taalaktiekomitee (T.A.K.) en gevestigde partijpolitici als Ben Weyts (N-VA) en Cieltje Van Achter (N-VA). Ook Pal NWS is aanwezig, de Vlaams-nationalistische en rechts-conservatieve nieuwswebsite, en de uiterstrechtse studentenclub NSV.

Het Vlaams huis is een ontmoetingsplek voor Vlaamsgezinden van alle strekkingen. Daelemans noemt zichzelf bijvoorbeeld een linkse Vlaams-nationalist, antikapitalistisch, anti-Europees, maar ook antiracistisch. "Wij komen hier langs om hen te steunen," zegt Cieltje Van Achter (N-VA), die net van het N-VA-feest komt en dadelijk verder viert op de receptie van de Vlaamse Gemeenschapscommissie. "We geven elk jaar een vat met onze Brusselse afdeling. En dat mag ook nu, want de sperperiode in Brussel start pas volgende week."

Om 18.00 uur is het hier tijd voor toespraken, met als hoofdspreker de Welsche onafhankelijkheidsactivist Iestyn ap Rhobert. “Ik zal een emotionele speech geven,” belooft hij, "met historische verwijzingen. Om de Vlamingen te tonen dat ze partners hebben in hun vraag naar onafhankelijkheid.”

De spreker is lid van een denktank die wil netwerken met onafhankelijkheidsbewegingen in Vlaanderen, Catalonië en het Baskenland bijvoorbeeld. “Allemaal niet-erkende naties,” vindt ap Rhobert. “We willen hier vriendschappen smeden en van elkaar leren.”

Strijdbaar

“95 procent van de aanwezigen hier is voor Vlaamse onafhankelijkheid,” zegt voorzitter Michael Discart van de Vlaamse volksbeweging. Het is zijn eerste Vlaamse feestdag in die rol en hij glundert achter een spiegelende zonnebril in knalgele T-shirt. “Wij zijn een middenveldorganisatie die bruggen wil slaan over partijgrenzen heen. Maar de 11 juli-viering op de Grote Markt is vandaag te afgekookt. Een zangfeest zonder veel politieke boodschap, dat is niet meer strijdvaardig. Hier vind je dat wel nog.”

Na de toespraken van onder meer Iestyn ap Rhobert volgt in de Drukpersstraat nog een optreden van het Vilvoordse ensemble ‘op't Goevallend oeit’. “Laat het ons een Vlaamse ambiancegroep noemen,” zegt Bernard Daelemans. Verder vind je in de Drukpersstraat een springkasteel en pannenkoekenkraam, maar ook een tentje met Vlaamse goodies zoals koffiemokken en T-shirts.

Die ambiance wordt kracht bijgezet met het twintigtal gratis vaten. “Misschien is het niet zo erg dat we dit jaar minder sponsors vonden, zo wordt er minder gesmost,” lacht Michael Discart, die vanavond nog terug naar zijn thuisdorp Heusden-Zolder moet.

Naar vrouwen is het wat zoeken tussen al die Vlaams-nationalisten en ook andere diversiteit is ver zoek. “Vrouwen zijn niet zo geïnteresseerd in politiek,” ziet Michael Discart als verklaring. “Het is een oud zeer in de Vlaamse beweging,” zucht Bernard Daelemans dan weer.

'Ontmoetingsplek'

“Ik ontmoet hier mensen die ik op de officiële politieke bijeenkomsten in Brussel niet kruis, aangezien ze niet altijd uitgenodigd zijn,” zegt vicegouverneur van Brussel Jozef Ostyn, in het verleden nog verbonden aan de partij CD&V. “Dat is fijn, want zo zie je ook Vlamingen die normaal niet vaak naar Brussel komen. Zij mogen gerust strijdbaar zijn, maar dat doet voor mij het feest op de Grote Markt niet teniet.”

"Het is vooral een fijn feest," zegt aftredend Vlaams minister Ben Weyts (N-VA), die hier elk jaar is. "Het is een apartijpolitieke bijeenkomst, maar het radicale deel van de Vlaamse beweging komt hier graag naartoe. Ik kom niet uit een Vlaams nest, maar ben daar toch in gegroeid."

Weyts verwacht het hoogtepunt van de avond rond een uur of acht. "Kort en krachtig. Hier zijn nooit incidenten, maar het feest kan wel stevig zijn."

Correctie: in de oorspronkelijke tekst stond Vlaamsch gezindten. Dat is vervangen naar Vlaamsgezinden.