PS en MR willen decumul terugdraaien, tegenstand spreekt van 'akkoordje onder vrienden'

Worden de decumul-regels voor Brusselse politici al meteen teruggeschroefd nog voor ze volledig in werking treden? Het is in elk geval waar de MR en de PS, de twee grootste partijen in Brussel, op aansturen.

Onder impuls van Vincent De Wolf, al jarenlang MR-burgemeester van Etterbeek en ook parlementslid, hebben MR en PS in het Brussels parlement een voorstel van ordonnantie ingediend om de nog jonge decumul-regeling aan te passen, meldt L'Echo.

Concreet willen beide partijen dat parlementsleden die na de verkiezingen van 13 oktober in hun gemeente burgemeester of schepen kunnen worden, geen definitieve keuze moeten maken tussen beide functies. Ze zouden bijvoorbeeld titelvoerend burgemeester kunnen blijven terwijl ze in het parlement zetelen. Zo kunnen ze later eventueel hun gemeentelijke ambt nog effectief opnemen. Bij een harde decumul is zoiets onmogelijk.

MR en PS willen dat juridisch bekomen door de redenen voor 'verhindering' uit te breiden voor een burgemeester- of schepenambt. Dat is al voorzien om gezondheidsredenen of voor de uitoefening van een ministeriële functie, en zou dan ook gelden voor de uitoefening van een parlementair mandaat.

Leisterh en Laaouej

Waar gaat het om? In 2022 gaf het Brussels parlement, op voorzet van minister van Lokale Besturen Bernard Clerfayt (Défi), groen licht voor een integrale decumul vanaf dit jaar. De Brusselse burgemeesters en schepenen mogen daarmee niet langer in een parlement zetelen. Dat geldt voor zowel het Brusselse en federale als het Europese parlement.

Iedereen met twee zitjes na 13 oktober moet een keuze maken, want de overgangsregeling voor burgemeesters en schepenen loopt af bij de vernieuwing van de gemeenteraden in december 2024 (en voor OCMW-voorzitters vanaf februari 2025).

Daar zijn grote namen bij betrokken. Omdat er nog geen Brusselse regering is en de ministerposten dus nog niet verdeeld zijn, kunnen de kopstukken David Leisterh (MR) en Ahmed Laaouej (PS) nog geen gebruik maken van de verhinderingsregel voor ministers.

Leisterh (MR), de gedoodverfde volgende minister-president van het Brussels Gewest, won de gemeenteraadsverkiezingen in Watermaal-Bosvoorde en kan dus aanspraak maken op de burgemeesterssjerp. Bij de huidige regeling zou hij evenwel het burgemeesterschap definitief vaarwel moeten zeggen, als hij zijn zitje in het parlement wil behouden.

En mocht hij voor het burgemeesterschap kiezen, kan hij niet meer in het parlement zetelen. Dat hoeft geen onoverkomelijk politiek probleem te zijn als er snel een Brusselse regering komt. Maar als de regeringsonderhandelingen maandenlang blijven aanmodderen, heeft Leisterh geen stem meer in het parlement, het belangrijkste cenakel van het Brussels Gewest.

In het PS-MR-voorstel zou hij tegelijkertijd parlementslid en titelvoerend burgemeester kunnen zijn. Hetzelfde geldt voor Ahmed Laaouej, momenteel burgemeester in Koekelberg en parlementslid.

Les Engagés

Of het MR-PS-voorstel er doorkomt, is evenwel hoogst onzeker, omdat Les Engagés het om principiële redenen niet steunt. Er is dus geen eensgezindheid over onder de vermoedelijk toekomstige Franstalige regeringscoalitie MR-PS-Les Engagés.

Bovendien is bij zo'n belangrijke bestuurlijke wijziging in de eerste stemmingsronde een meerderheid in beide taalgroepen nodig.

Wat in het Nederlandstalige kamp wellicht moeilijk zal liggen, is dat MR en PS opnieuw beleid willen maken via het parlement, zonder dat er al een nieuwe Brusselse regering is. Dat gebeurde eerder al met het uitstel van de lage-emissiezone (LEZ) en de voortzetting van de Renolution-premies.

'Boulimie en machtsconcentratie op zijn ergst'

Op het sociaal netwerk X komen er vooral vanuit Défi en Ecolo negatieve reacties op het paarse voorstel.

"Een akkoordje onder vrienden. Wanneer de regel hen niet uitkomt, komen PS Brussel en MR Brussel overeen om die te proberen te veranderen", reageert Clerfayt (Défi), de geestelijke vader van de decumul.

"De decumul is een kostbaar bezit van Défi. Dat MR en PS het proberen te ontmantelen zodra we buitenspel zijn, is niet verwonderlijk. Hoeveel terugdraaiingen voor de particratie zullen er nog komen?", vraagt ex-Défi-voorzitter François De Smet zich af.

Ecolo-parlementslid Kalvin Soiresse Njall: "Boulimie en machtsconcentratie op zijn ergst. Eén baan is niet genoeg. Ze hebben er 2, 3 of 4 nodig. Of houd de post warm voor ze."

"MR-PS-Les Engagés: de coalition pollution, van luchtkwaliteit tot goed bestuur", reageert ontslagnemend Ecolo-minister Alain Maron, daarbij wel vergetend dat Les Engagés dit voorstel niet steunt.