Ex-voorzitter OCMW Anderlecht ontkent elke vorm van cliëntelisme in Kamerhoorzitting

Mustapha Akouz, de voormalige voorzitter van het OCMW van Anderlecht, ontkent elke vorm van cliëntelisme tijdens zijn mandaat. Akouz werd dinsdag door de Kamercommissie Sociale Zaken aan de tand gevoeld naar aanleiding van een Pano-reportage die onregelmatigheden binnen het OCMW aan het licht bracht.

Akouz, die tussen december 2018 en juni 2024 OCMW-voorzitter was, was twee weken geleden al uitgenodigd in de Kamercommissie, maar stuurde toen zijn kat. Hij verklaarde zijn afwezigheid dinsdag door het feit dat hij eerst alle informatie wilde verzamelen voor hij de parlementsleden zou toespreken.

Dinsdag benadrukte hij dat het OCMW wel degelijk in gebreke is gebleven in dossiers, zoals de twee dossiers die aan bod kwamen in de Pano-reportage. Hij wees echter ook op de bredere context in zijn gemeente: Anderlecht is de op twee na armste gemeente van België, met elk jaar meer dan 170.000 aanvragen bij het OCMW en 20.000 mensen die hulp krijgen.

'Musti'

Akouz wordt beschuldigd van persoonlijke inmenging in bepaalde dossiers. Verschillende parlementsleden haalden dinsdag getuigenissen boven die dat zouden bewijzen.

Vincent Van Quickenborne (Open VLD) had het over de bijnaam "Musti" die Akouz zou hebben. "Wist u dat de derde verdieping van het OCMW in Anderlecht, waar uw bureau zich bevond, de 'couloir des miracles' (de gang van de mirakels) werd genoemd?", vroeg hij ook.

Akouz stelde dat hij als voorzitter wel degelijk mensen ontving, wat ook niet verboden is, maar dat dat altijd gebeurde in het bijzijn van een medewerker en de sociaal assistent die verantwoordelijk was voor het dossier. Zoals de wetgeving het toelaat verleende hij ook noodhulp, steeds na een verificatie van de sociale diensten, van maximaal 250 euro per gezin. Op zes jaar tijd ging het om 12.500 euro, aldus Akouz.

"Er was op geen enkel moment sprake van een voorkeursbehandeling. Ik heb nooit een individuele beslissing beïnvloed, er was nooit sprake van cliëntelisme", stelde hij.

Hij ontkende ook dat hij druk heeft gezet om hoorzittingen te organiseren voor het bijzonder comité voor de sociale dienst (BCSD) over bepaalde geweigerde dossiers, om die dan uiteindelijk wel te laten goedkeuren.

"Dergelijke hoorzittingen worden vaak georganiseerd wanneer een dossier nog niet volledig is en dus in eerste instantie wordt afgekeurd", zei Akouz. Als voorzitter was hij naar eigen zeggen ook niet aanwezig op de zittingen van het BCSD, wat bij verschillende parlementsleden, die ook burgemeester zijn, de wenkbrauwen deed fronsen.

Reacties parlementsleden

Verschillende parlementsleden gaven aan op hun honger te blijven zitten na de tussenkomst van Akouz. Volgens Wouter Raskin (N-VA) ontbreekt het Akouz aan schuldinzicht, commissievoorzitter Denis Ducarme (MR) stelde dat de ex-voorzitter "in ontkenning" is. "Het kan hier niet bij blijven, er moet een speciale commissie komen, een onderzoekscommissie."

"Als voorzitter was u niet aanwezig op het BCSD, maar de mensen komen wel naar uw bureau. Bij de voorzitters die ik ken, is dat andersom", zei ook Anja Vanrobaeys (Vooruit).

"Iedereen hier werd gecontacteerd door mensen die heel ander verhaal vertellen, maar na uw getuigenis lijkt het hier land van melk en honing", aldus Matti Vandemaele (Groen). "Ik maak me toch ernstig zorgen waar de waarheid nu ligt."

Ook Van Quickenborne (Open VLD) kreeg op veel vragen geen antwoord, omdat het systeem nu eenmaal werkte voor de betrokkenen. "Als ik spreek met andere voorzitters vallen ze allemaal van hun stoel", aldus de liberaal. Hij riep ook op om OCMW-medewerkers, die schrik hebben om te spreken, anoniem te laten getuigen in het parlement.

Personeel detacheren

Zowel Tine Gielis (CD&V) als Kurt Moons (Vlaams Belang) hekelden ook dat bij het OCMW geen alarmbellen zijn afgegaan ondanks verschillende audits. "U moet bij problemen externe hulp zoeken in plaats van de dingen dood te zwijgen", aldus Gielis. PVDA-Kamerlid Robin Tonniau zag in de getuigenis van Akouz nog het bewijs dat het OCMW in crisis is. "Ik stel voor dat de federale overheid ingrijpt door personeel te detacheren naar Anderlecht, zoals dat in het verleden al gebeurde voor Fedasil", benadrukte hij.

Opvallend was nog de repliek van Eric Thiébaut (PS). Hij nam het op voor zijn partijgenoot Akouz, die "naar eer en geweten op de vragen heeft geantwoord". "Andere fracties willen een feuilleton maken van zijn antwoorden en Brussel, de OCMW's, de sociale ondersteuning en de PS aanvallen."