Brussel speelt nog amper met de duiven

De duivensport is in Brussel met uitsterven bedreigd. Oudere duivenmelkers zijn niet mee met de technologische hulpmiddelen, en ze missen het sociale contact op café. “Enkel Polen, Roemenen of Bulgaren vinden de duivensport nog hip.”

Begin januari, Sint-Agatha-Berchem. Twee leden van het vogelopvangcentrum Au Bonheur de ViCA doen een macabere ontdekking: tijdens een bezoek aan een bejaarde duivenmelker met Alzheimer vinden de mannen een vijftigtal dode reisduiven in een hok achterin de tuin, gestorven aan ondervoeding en een gebrek aan water. Van de dieren blijft niet veel meer over dan uitgeteerde karkassen, de schedeltjes zichtbaar. “Een horrorbeeld,” aldus een van de medewerkers.

Met enige zin voor pathetiek staat het voorval bijna symbool voor de volledige duivensport in Brussel: die is namelijk met uitsterven bedreigd. Volgens gegevens uit 2019 - die niet meer geüpdatet zijn - staan er op het grondgebied van Brussel-Stad nog tussen zes en tien hokken. In andere gemeentes is de situatie nog erger, met maximaal vijf hokken. In het oosten van Brussel was Schaarbeek de enige gemeente waar in 2019 nog duivenmelkers actief waren. Wellicht liggen de aantallen vandaag nog lager.

“Van onze honderd leden wonen er naar schatting maar tien in Brussel,” zegt Mady Vekens, voorzitter van duiven-sportclub Lokaal Cureghem Centre in Anderlecht. Terwijl er op een bepaald moment acht clubs waren in Anderlecht alleen, blijft Lokaal Cureghem Centre als enige over in het gewest.

In een BRUZZ-artikel uit 2014 was de sector al erg pessimistisch. “Over tien jaar heb je geen duivenmelkers meer in Brussel,” klonk het toen. Die voorspelling is niet helemaal uitgekomen, maar volgens Vekens gaat het in het komende decennium allicht wél die kant uit. “Er is steeds minder interesse. De hobby vergt ook veel opofferingen qua tijd en werk.” Ook de digitale evolutie hakt erin. “Veel oudere duivenmelkers haken af omdat ze niet overweg kunnen met de nieuwe technologische hulpmiddelen. Ze missen ook de sociale interactie, nu alles meer op afstand gebeurt en er steeds minder cafés zijn die zich inzetten voor de duivensport.”

In Brussel is de regelgeving ook strenger dan elders: hier mogen maar dertig duiven per hok gehouden worden. Al ziet Vekens dat niet als de doorslaggevende factor. “Er wordt niet streng op gecontroleerd. Erger zijn de vele klachten van buurtbewoners, die vaak niet begrijpen dat het niet de reisduiven zijn die hun huizen bevuilen. Ze zien het onderscheid niet met de wilde exemplaren.”
Toch is er ook hoop, en die komt uit Oost-Europa. “Als we nieuwe leden krijgen in Anderlecht, zijn het vaak Roemenen, Polen en Bulgaren. Die vinden de duivensport nog hip.” Sowieso blijft Vekens de Brusselse duivensport verdedigen. “Dat heb ik beloofd aan de vorige voorzitter, die zich zelfs tijdens de Tweede Wereldoorlog actief inzette voor het overleven van de duivenliefhebberij.”