'Een echte schande': politici over scholen die Holocaust niet willen herdenken

Twee scholen uit Anderlecht weigeren om deel te nemen aan een Holocaustherdenking vrijdag. Op sociale media regent het verontwaardigde reacties, vooral vanuit liberale hoek. “Een schande voor diegenen die van onze herinneringsplicht een politieke daad maken,” aldus Brussels formateur David Leisterh (MR).

In de Anderlechtse wijk Kuregem gaat de Vereniging voor de Herinnering aan de Shoah vrijdagmiddag vier nieuwe struikelstenen plaatsen. Die komen er op plekken waar joodse slachtoffers van het naziregime gewoond hebben. De organisatie plaatst die stenen al sinds 2009 in Brussel en nodigt daarvoor telkens een of meerdere naburige scholen uit om het over de Holocaust te hebben.

De twee Anderlechtse scholen die voor de herdenking van morgen zijn uitgenodigd, willen niet deelnemen uit vrees voor negatieve reacties van de ouders van de leerlingen. Sinds de oorlog in Gaza ligt het thema gevoelig, klinkt het.

“Wij staan aan de kant van de directies en leerkrachten die onder druk worden gezet om aan zelfcensuur te doen,” reageerde Franstalig minister van Onderwijs Valérie Glatigny (MR) al. Zij heeft de directies van de twee scholen aangeschreven om hen eraan te herinneren dat het essentieel is om de Shoah bij kinderen in herinnering te brengen en dat dit deel uitmaakt van de missies van de scholen.

'Alles verloren'

Ondertussen hebben heel wat van haar partijgenoten hun verontwaardiging al gedeeld op sociale media. “Ziehier wat de gevolgen zijn van het communitarisme, gevoed door electorale beweegredenen, en dit is nog maar het begin,” aldus MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez op X.

“Het is schandalig dat sommigen van onze herinneringsplicht een politieke daad maken,” reageert voorzitter van de Brusselse MR-afdeling en formateur aan Franstalige kant David Leisterh. “Als de school geen plaats meer kan zijn waar we leren over de geschiedenis, waar we de waarden delen van vrede en waar we de strijd tegen racisme en antisemitisme voeren, dan hebben we alles verloren.”

“Om onze samenleving van morgen te bouwen, moeten we ons verleden kennen,” schrijft Sophie Wilmès (MR), oud-premier en nu vicevoorzitter van het Europees Parlement op Facebook. “Conflicten invoeren en instrumentaliseren, leidt tot verwarring. Daar zien we hier de vreselijke gevolgen van.”

'Anderlechtse traditie'

Op Anderlechts niveau maakt de MR deel uit van de meerderheid. Lokaal kopstuk en gemeenteraadsvoorzitter Gaëtan Van Goidsenhoven benadrukt op X dat zijn gemeente net een belangrijke rol speelt in de herdenking van de Holocaust.

“Vergeet niet dat Anderlecht, waar het Nationaal Gedenkteken der Joodse Martelaren van België staat, erg zwaar getroffen was door de deportaties. De horrortaferelen in het Midden-Oosten hebben niets te maken met de herdenking van de Belgische burgers die in de gaskamers zijn overleden,” aldus Van Goidsenhoven.

“De verschillende colleges hebben het initiatief van de struikelstenen altijd gesteund. Ik vraag dat de Anderlechtse scholen niet breken met deze traditie. Ook al heb ik begrip voor de bekommernissen rond veiligheid, het beeld dat we hiermee verspreiden is schadelijk voor het samenleven.”

'Veel groter probleem'

Met Viviane Teitelbaum hebben de Franstalige liberalen ook een Brusselse politica die zich persoonlijk geraakt voelt door de weigeringen van de Anderlechtse scholen om deel te nemen aan het herdenkingsmoment.

“Ik voel me dubbel gekwetst, enerzijds als democraat,” vertelt ze aan BRUZZ. “Anderzijds ben ik ook gekwetst als deel van de tweede generatie van nabestaanden. Mijn familie langs Poolse kant werd vermoord in de kampen. Mijn ouders moesten vluchten en overleefden als zogenaamde 'verborgen kinderen'. Veel mensen van mijn generatie hebben families die kapotgemaakt zijn door de Shoah.”

Net als haar partijgenoten wijst ze op misbruik van de oorlog in Gaza en communautarisme, beschuldigingen die wat haar betreft gericht zijn aan de PS, Ecolo en PTB. “Het leidt tot een gebrek aan kennis van de geschiedenis. We zien concurrentie tussen slachtoffers en laten onze waarden vallen. Dat allemaal leidt tot vergetelheid.”

De twee schooldirecties motiveren hun beslissing door de vrees van negatieve reacties van ouders, en daar heeft Teitelbaum helemaal geen begrip voor. “Als dat zo is, zitten we met een nog veel groter probleem dat op een hoger niveau moet aangepakt worden. We mogen niet toegeven als het over onze waarden gaat. Ouders mogen het schoolprogramma niet bepalen,” zegt de senatrice uit Elsene. “Het is belangrijk dat wij allemaal dezelfde lezing van de gebeurtenissen van de Tweede Wereldoorlog hebben. Anders hebben we niets van de geschiedenis geleerd.”

'Alarmsignaal'

Het Comité de Coordination des Organisations Juives de Belgique (CCOJB), de Franstalige overkoepelende organisatie van Joodse organisaties, reageert ook geschokt. “Deze beslissing is erg verontrustend,” vindt Eitan Bergman, de secretaris-generaal van de CCOJB, die daarnaast ook gemeenteraadslid is in Vorst voor de MR. “Dit is niet alleen mislukking, maar ook een alarmsignaal.”

Naast kritiek vanuit liberale hoek is Défi scherp voor de beslissing van de twee Anderlechtse scholen. Voorzitster Sophie Rohonyi heeft het over “een bedreiging voor het samenleven” en “een onderwerping aan het communautarisme.