Gemeente zet woningproject bij metro Horta stil na reeks tegenslagen

De gemeente Sint-Gillis probeert al sinds de vorige legislatuur een klein braakliggend terreintje boven één van de ingangen naar metro Horta te ontwikkelen. Er zouden acht betaalbare woningen komen, met op het gelijkvloers een fietsenstalling en lift naar het metrostation. Uit de laatste studies blijkt dat de ondergrond te onstabiel is. Technische en juridische analisten bekijken nu waar het is fout gelopen en wie verantwoordelijk is voor de al geïnvesteerde kosten, samen rond de 3 miljoen euro.

Wie regelmatig in Sint-Gillis komt, kent het braakliggende terrein naast één van de ingangen van metro Horta. Daar zou een gebouw verrijzen met betaalbare publieke woningen van de gemeente Sint-Gillis. Op het gelijkvloers zou een fietsenstalling en fietsatelier komen.

In de geest van wat er vroeger was, zouden er boven de metro-ingang opnieuw woningen komen. "Vroeger sloopte de MIVB gebouwen om een premetro aan te leggen. Hele straten werden vervolgens open gelegd", blikt schepen van wijk- en stadsvernieuwingscontracten Willem Stevens (Vooruit.brussels) terug. "Iedereen vond het een goed idee om dat te corrigeren via het wijkcontract."

Een budget van 6,2 miljoen werd via het wijkcontract Voorplein-Morichar beschikbaar gesteld om het project te realiseren. Ondertussen is er al 3 miljoen uitgegeven aan kosten voor de studies en kosten voor de architect en de aannemer. Voorlopig is alleen de fundering gelegd, voordat de gemeente de werken stil moest leggen.

Dat zit zo: op vraag van de gemeente werd tijdens de vorige legislatuur al een studie gedaan naar haalbaarheid en stabiliteit. Uit die gegevens bleek dat het niet eenvoudig zou worden om een bouwpoject te realiseren boven een metrostation, maar ook niet onmogelijk.

"Premetro Horta zou ook meteen een lift krijgen," zegt schepen Stevens. Die is er vandaag nog niet, tot ongemak van personen met een kinderwagen, overvolle boodschappencaddy of in een rolstoel. "Die lift zou uitkomen op het gelijkvloers van het gebouw."

In augustus 2023 werd - na een reeks tegenslagen- een tweede stabiliteitsstudie gedaan. Het verdict klonk toen een stuk minder optimistisch: "Volgens het rapport bracht het plaatsen van een gebouw op die plek enorme risico's met zich mee voor de toekomstige bewoners," zegt schepen Stevens.

Betonnen staaf en veel regen

Wat er tussen de eerste en tweede stabiliteitsstudie is gebeurd, is voer voor technische en juridische analisten. Stevens kan op dit moment al bevestigen dat het project op een reeks onverwachte problemen stuitte, ondanks de voorbereidende studie, die twee jaar duurde.

Arbeiders stuitten op een reeks onverwachte zaken, zoals "een betonnen massa van 10 bij 2 meter" in de grond. Die moest worden onderzocht vanwege de mogelijke impact op de stabiliteit. Ook het rioleringsnetwerk van Vivaqua kwam niet overeen met de beschikbare data.

"De weersomstandigheden van de afgelopen twee jaar kunnen mogelijk ook nog een impact hebben gehad op de ondergrond," stelt de schepen. Daar heeft de omgeving ook last van: een buurtbewoner van het project meldt aan BX1 dat zijn kelder vijf keer per jaar onder water staat.

*lees verder onder foto

Laatste project uit het wijkcontract Voorplein-Morichar

Op dit moment wordt de zaak op vraag van de gemeente grondig geanalyseerd. "Hoe komt het dat het project aanvankelijk als haalbaar werd beschouwd en aan het einde niet meer? Wat betekent dat voor alle partners: de architect, de aannemer en de gemeente als bouwheer? Dat moet goed geobjectiveerd worden," zegt Stevens. Het is voorlopig te vroeg om uitspraken te doen over een alternatief project op die plek.

Het gebouw aan metro Horta kadert in het duurzaam wijkcontract Voorplein-Morichar, een financiële impuls van het Gewest om wijken op te waarderen. Het is het enige project in dat wijkcontract dat voorlopig niet kan worden gerealiseerd. Andere belangrijke projecten zijn af of in de afrondende fase. Denk aan het Pierre Pauluspark en Marie Jansonplein en de omvorming van de voormalige Renaultgarage in de Munthofstraat naar woningen en crèches, inclusief een doorsteek naar de achterliggende Mairessetuin, die vroeger alleen vanuit de Coenenstraat bereikbaar was.