Intimi van Rode Duivels over hun vriendschap: ‘Talent komt snel boven op pleintjesvoetbal'

Eén op de drie Rode Duivels op het EK in Duitsland heeft roots in of net buiten Brussel. BRUZZ zocht intimi op van Brusselaars Amadou Onana, Orel Mangala, Dodi Lukebakio en Youri Tielemans.

“À demain, hermano.” Onder een gloeiende zon maken VUB-studenten zich op voor een duel tegen proffen op het kunstgrasveld aan de Generaal Jacqueslaan om het academiejaar in te blikken. Alleen: de docenten zijn voorlopig nergens te bespeuren. “Ze hebben de schrik te pakken.” De studenten maken gretig gebruik van de extra opwarmtijd.

Matias Varela is wel op tijd. De handelsstudent is druk in de weer aan de telefoon, Onana hangt aan de andere kant van de lijn. Hoewel de boezemvriend van Rode Duivel Amadou Onana driekwart Spaans en één kwart Belg is, pompt zijn bloed dezer dagen zwart-geel-rood. “Amadou noemt me steevast hermano – we bellen ook nu bijna dagelijks. Daarnet nog, om het over de tickets en het hotelverblijf voor de wedstrijd tegen Frankrijk te hebben (het gesprek vond plaats voor de achtste finale tussen België en Frankrijk van 1 juli, red.). Over voetbal proberen we niet té veel te praten,” vertelt hij vloeiend, zittend op een bankje aan de rand van de grasmat.

Uitgelachen

Zo’n acht jaar geleden kruisten de paden van beide Brusselaars, mede dankzij het voetbalveld aan de VUB. “We zaten hier drie tramhaltes vandaan samen op school, aan het Sint-Michielscollege in Etterbeek. Natuurlijk viel Amadou op het veld meteen op, maar niet omdat hij niet kon ophouden met dribbelen of bij tegenstanders een panna zette,” herinnert Varela zich. “Wel door zijn sérieux, zijn intelligentie. Als 14-jarige al weten wat je moet doen om tijd te winnen, wanneer je een pass moet geven of wanneer je de bal net moet bijhouden, steeds in functie van het spel: hij had het allemaal al begrepen.”

Het jeugdparcours van Amadou Onana leest als een meeslepende odyssee. De rijzige middenvelder – 1,95 meter, zo’n 80 kilogram – raakte oorspronkelijk niet

verder dan de provinciale jeugdreeksen van Anderlecht. Onana werd te licht bevonden voor de prestigieuze Neerpede-academie van paars-wit, de talentenfabriek waar ontelbaar veel Rode Duivels gekneed zijn.

Vervolgens trok Onana voor korte passages naar de jeugd van White Star Woluwe en Zulte Waregem, om uiteindelijk in Hoffenheim te belanden – allesbehalve een ronkende naam in de Duitse voetbalwereld, zeker als het op de jeugdopleiding aankomt.

“Maar hij heeft altijd zijn zelfvertrouwen behouden,” klinkt het overtuigend bij soulmate Varela. “Toen Amadou naar Hoffenheim verhuisde, lachten sommigen hem uit. Mensen dachten dat zijn carrière gedaan was. Toch heeft hij die kans met beide handen gegrepen. Amadou heeft het vertrouwen in eigen kunnen nooit verloren.

Vandaag is Onana de metronoom van Premier League-club Everton en staan de sterren gunstig voor een transfer naar een gerenommeerde topclub. Arsenal en Bayern München worden genoemd. “Ik zie Amadou wel opklimmen in Engeland. De competitie ligt hem en hij straalt een zelfzekerheid uit die ze in de Premier League wel kunnen smaken.”

Positivo

De in Dakar geboren middenvelder kwam op zijn twaalfde aan in Brussel en kende volgens Varela geen al te moeilijke jeugd. Dat ligt aan zijn oeverloze enthousiasme op en naast het veld, maar ook aan de nauwe band met zijn familie.

“Amadou heeft altijd heel veel steun gekregen van zijn moeder en zus. Met zijn moeder belt hij elke dag nog. Zij prijst hem niet om de haverklap de hemel in, maar stelt zich niet alleen heel liefdevol, maar ook erg ambitieus op. Zijn halfzus Melissa is zijn agent en is altijd heel actief betrokken geweest bij de voetbalcarrière van haar broer. Omdat zij bijvoorbeeld video’s van Amadou in actie opstuurde naar Hoffenheim, kon hij er gaan testen.”

Maar ook zijn positivisme valt op – sla de sociale media van de Rode Duivels er maar op na, waar Onana dit EK in verschillende video’s een olijk duo vormt met de Brusselse comedian Pablo Andres – al werd een filmpje over een tackle op het scheenbeen van Kylian Mbappé offline gehaald.

“Ja, iedereen kent tegenslagen. Maar ik ken niemand die zoveel lacht, die een groep zo op sleeptouw neemt en zo enthousiast is als Amadou,” zegt Varela.

“Ook na de groepsfase, die toch wat teleurstelde, bleef hij optimistisch. Hij weet dat het gevoel en de groepsdynamiek snel kunnen switchen.”

Tussen zijn carrière als topvoetballer door werkt Onana aan eigen popmuziek, onder de alias 24AM. Varela heeft wel al wat materiaal mogen horen, maar de nummers blijven (voorlopig) offline. Sociale mediahits heeft Onana wel al op zak: minuten na de EK-wedstrijd tegen Slovakije sprak een journalist Amadou verkeerdelijk aan als ‘André’ – een mix-up met de Kameroense doelman André Onana. “André’s not even my name, mate,” antwoordde de Brusselaar onverwijld met een vlekkeloze Cockneytongval. Het filmpje ging snel de wereld rond.

“Hij is heel lucide en spitsvondig. Ik zie in hem bovenal een artiest,” aldus Varela. “Je merkt dat ook aan zijn vestimentaire keuzes. Ik zie hem later nog wel zijn plan trekken in de wereld van de muziek, mode, of een combinatie van de twee.”

Risico’s en controle

Terwijl de VUB-studenten nog op de proffen wachten, is het twee kilometer verderop, op de voetbalpleintjes in het Jubelpark een va-et-vient van tieners die in shirtjes van Messi of de Rode Duivels de bewegingen van hun EK-sterren proberen na te bootsen. Twaalf jaar geleden, het jaar waarin Messi vijf keer scoorde in één Champions League-wedstrijd en de nationale ploeg haar historische kwalificatie voor het WK in Brazilië inzette, stond een toekomstige Rode Duivel in het Jubelpark de tegenstand te overklassen: Orel Mangala.

“Hij heeft hier járenlang gevoetbald,” zo weet jeugdvriend Pierre Kadima, die Mangala leerde kennen aan metrostation Montgomery en al snel samen met hem de Brusselse pleintjes begon af te dweilen. Voetballen doet de Woluwenaar nog maar weinig, maar getooid in een Versace-jasje en sneakers van Off-White toont Kadima dat hij de Duivelse dresscode wel in de vingers heeft. “Geleidelijk kwam Orel hier wat minder, omdat je je toch wel gemakkelijker kan blesseren op zo’n pleintje. Maar ook toen hij zich wat moest inhouden, was hij op technisch vlak iedereen te slim af. Dat heb je met pleintjesvoetbal: techniciteit komt snel naar boven drijven en je kan al vlug anderen voor schut zetten.”

Net zoals Onana doorzwom Mangala Duitse wateren alvorens de hoogst aangeschreven competitie ter wereld – de Premier League – te bereiken, waar de Brusselaar voor Nottingham Forest uitkwam. Ondertussen speelt Mangala in Frankrijk, bij Lyon. Ontbolsteren deed hij op Neerpede.

“Bij de jeugd van Dortmund en daarna in de eerste ploeg bij Hamburg en Stuttgart is hij van een eerder aanvallend ingestelde speler naar een defensieve middenvelder omgeschakeld,” vertelt Kadima. “Weet je waarom? Daar kan hij de bal het meest raken, de meeste risico’s nemen, het spel controleren. Daar houdt Orel van.”

Twee handen op een buik

Naast het veld prijst Kadima zijn boezemvriend voor zijn wilskracht. Daar zit een jeugdtrauma ongetwijfeld voor iets tussen. Toen Mangala op tweejarige leeftijd in de tuin aan het voetballen was, stak hij de straat over om zijn bal te gaan halen en nam een automobilist hem met volle snelheid mee. De middenvelder belandde enkele dagen in een kunstmatige coma en hield een litteken schuin boven zijn linkeroog over aan het ongeluk. “Hij zegt er nu over: ‘Omdat ik dat heb overleefd, kan ik alles aan.’” Het zorgt er ook voor dat Mangala positief ingesteld blijft, vertelt Kadima, ook nadat bondscoach Tedesco hem na de eerste groepswedstrijd op het EK tegen Slovakije niet meer in het basiselftal had geplaatst.

“Dat ongeval heeft hem in de loop der jaren volgens mij ook opener en vrijer doen denken,” zegt Kadima. “Orel beschouwt mijn vrienden als zijn vrienden en ziet iedereen als zijn gelijke, ook nu hij het gemaakt heeft als topvoetballer. Hij is heel nederig, respectvol en veerkrachtig. Bij de Rode Duivels is hij close met Romelu Lukaku, die hij – weliswaar in andere leeftijdscategorieën – al leerde kennen bij Anderlecht. Lukaku is als een grote broer voor hem. En Orel en Dodi Lukebakio zijn twee handen op één buik."

De naam is gevallen: Dodi Lukebakio, geboren in Asse en een van de zonnetjes in de Duivelse kleedkamer. “Via Orel heb ik Dodi intussen goed leren kennen. Hij lijkt misschien wat timide of concreet, maar het is een van de grappigste personen die ik ken. En net zoals Orel ademt hij nederigheid.” Het duo deelt trouwens dezelfde personal coach, Brusselaar Jordan Chenge.

Dat de connectie tussen Kamida enerzijds en Lukebakio en Mangala anderzijds diep gaat, bewijst de reactie van de Rode Duivels toen Kamida in 2021 zijn moeder verloor.

“Ik belde hem op om het nieuws te delen en hij kon het niet geloven. Orel barstte in tranen uit. Wat later belde zijn agent mij om zijn medeleven te uiten en vertelde hij dat Orel er helemaal niet goed van was, ook op het trainingsveld van Stuttgart was hij duidelijk niet zichzelf,” vertelt Kamida.

“Wat later zijn Orel en Dodi naar België afgezakt en stopten ze mij een envelop toe. ‘Dit is voor jou, zodat je jouw moeder in alle rust kan begraven.’ Ik zal dat gebaar nooit vergeten.”

Terwijl het parcours van zowel Mangala als Lukebakio via veelal Duitse omwegen richting respectievelijk Lyon en Sevilla liep, heeft een andere Brusselse naam – Youri Tielemans – al vroeger mogen proeven van internationale topvoetbal. In aanloop naar het EK lichtte de voetbalbond een tipje van de sluier van de selectie aan de hand van muurschilderingen in de geboortedorpen van enkele vooraanstaande Rode Duivels. Zo dook er onder andere een graffitiversie van Youri Tielemans op aan jeugdcentrum Laekelinde in Sint-Pieters-Leeuw.

Het was niet de eerste muurtekening die gewijd was aan de Aston Villa-middenvelder. In 2021 al verscheen zijn beeltenis op een muur op een steenworp van het Lotto Park. Zijn uitzonderlijke parcours bij Anderlecht – van jeugdspeler over goudhaantje tot (toenmalige) recordtransfer – werd er vereeuwigd.

Aan het fresco vertelt ex-Anderlecht-jeugdtrainer Kevin Vermeulen hoe hij die opmars van dichtbij meemaakte. “Ik gaf hem les, stond mee op het veld bij de trainingen, at samen met Youri, ging met hem mee naar de avondtraining: het was een intensief programma."

Na Lukaku is Tielemans wellicht de meest opvallende naam van de Brusselse Duivels. De middenvelder uit Sint-Pieters-Leeuw kreeg jaren geleden al de status van een kapitein-in-wording toegedicht. “Maar zijn persoonlijkheid is geen afspiegeling van zijn dominantie op het veld,” zegt Vermeulen. “Youri is eerder gereserveerd en bescheiden, allesbehalve een haantje-de-voorste.” Zijn privéleven houdt Tielemans minutieus uit de blik van het publieke oog.

Stokje overnemen

Na zijn succesperiode bij Anderlecht trok Tielemans achtereenvolgens naar AS Monaco en Leicester City, afgelopen seizoen bemachtigde hij met Aston Villa een ticket voor de Champions League. Nadien ontpopte Tielemans zich op het EK tot een van de dragende krachten bij de Duivels, zag ook Vermeulen.

“In de groepswedstrijd tegen Slovakije had hij moeten starten”, zegt zijn ex-jeugdtrainer zonder aarzelen. “We stonden te laag en raakten niet in ons spel. Tegen Roemenië zag je de verdienste van Tielemans meteen (Tielemans scoorde al in de tweede minuut, red).”

Volgens watchers zorgt Tielemans voor meer aanvalsdrift in het spel en kan hij cruciale pionnen zoals De Bruyne en Lukaku meer tot hun recht laten komen. Kan de 27-jarige Tielemans die twee namen later ook vervangen als leider van de Duivels? “Hij is een eerder introverte leider,” schat Vermeulen in. “Leading by example: zo zie ik hem een groep begeesteren. Maar hij heeft al veel ervaring en zijn niveau zal enkel nog maar stijgen. Ik denk dus wel dat hij op termijn het stokje kan overnemen van tenoren zoals Lukaku en De Bruyne."