Wie art nouveau zegt, zegt Victor Horta. Hij is grondlegger van de bouwstijl en ontwierp ontelbaar veel architecturale parels in Brussel. Underdog Ernest Blerot blijkt in onze gedachten minder tijdloos. Nochtans zou deze Elsense art-nouveau-architect meer faam mogen verdienen.
BIG CITY. Wie maakte art nouveau betaalbaar?
Horta spitste zich voornamelijk toe op de Brusselse elite waarvoor hij hotels, openbare plaatsen en gepersonaliseerde huizen op maat tekende. Ontwerpen die alleen de rijken zich konden veroorloven. Dat wou Ernest Blerot anders.
Zijn bedoeling was om art nouveau minder exclusief te maken door de stijl te democratiseren. Middenklassers hadden volgens hem ook het recht om te proeven van art nouveau. Daarom zoekt hij een manier om de dure bouwstijl betaalbaarder te maken.
Copy-paste
Blerot bouwt rond 1900 tientallen rijhuizen met telkens eenzelfde plattegrond in dezelfde straat of buurt. Het enige unieke aspect is de gevel. Elk huis pronkt met zijn eigen bijzondere art-nouveaufaçade. Door de huizen geconcentreerd naast elkaar te zetten, was de bouwtijd korter en waren de kosten lager. De stijl wordt toegankelijk voor de kleine burgerij.
(Lees verder onder de foto)
In geen vijftien jaar tijd ontwerpt Blerot zo'n zestig woningen in Brussel. Hij kon zich volledig uitleven in de Vanderschrickstraat in Sint-Gillis. Van nummer 1 tot 25 palmt de architect een groot deel van de straat met zijn oeuvre in, ook wel het Blerot-geheel genoemd.
En ook in de Bellevuestraat en de Darwinstraat in Elsene zijn parels van Blerot te vinden. Jammer genoeg worden ze onvoldoende onderhouden en raken sommige gevels in verval.
Nuttige sierelementen
Elke art-nouveaugevel kun je herkennen aan gedetailleerde natuurelementen. Ze vallen op door hun decoraties van bloemen, kronkelende bladeren en vooral kleurrijke deuren met glas-in-loodramen. Geen toeval dus dat Blerot Florale Art Nouveau studeerde aan de Sint-Lucasschool in Schaarbeek.
De bouwstijl is zeer decoratief, maar daarom niet per se inefficiënt. Blerot wilde het praktische aan het esthetische koppelen, want elk sierelement moest ook een nuttige functie hebben.
Het smeedijzeren hekwerk van klimplanten voor de ingangsdeuren dient om het glasraam te beschermen en is tegelijkertijd ook een deurknop. De weelderig gehouwen steenconsoles aan de gevel zijn belangrijk om de eerste verdieping te ondersteunen en dienen dus niet enkel decoratief. Elk huis is ook voorzien van een schoenenkrabber, handig voor in een tijd waarin straten nog niet geasfalteerd waren.
Wie benieuwd is en een werk van Blerot wil spotten, moet op zoek gaan naar het ingegraveerde epigraaf 'Ern: Blerot' aan de voorzijde van het huis. Veel Blerot-gevels in Brussel hebben de tand des tijds jammer genoeg niet doorstaan en zijn ondertussen afgebroken, maar Blerots nalatenschap blijft gelukkig op sommige plekken nog wel zichtbaar in onze stad.
Zelf ook een vraag voor Big City? Stel hem hier
Big City
Lees meer over: Sint-Gillis , Stedenbouw , Big City , Ernest Blerot , Victor Horta , art nouveau
Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.