Samusocial: tussen arrogantie en wanhoop

Michel Degueldre, ontslagnemend voorzitter van de raad van bestuur van Samusocial, vraagt op 25 mei aan zijn woordvoerder om in het privéleven te duiken van Brussels parlementslid Alain Maron (Ecolo) en twee journalisten van de RTBf en Le Vif. De mail, die pas vorige week uitlekte, zorgde eens te meer voor verstomming in de Samusocial-commissie. Getuigt de mail van de arrogantie van de macht of sloeg Degueldre in paniek?

Gynaecoloog-verloskundige Michel Degueldre heeft er een carrière van veertig jaar op zitten in het Sint-Pietersziekenhuis. Degueldre zette zich in de jaren 1970 in voor gezondheidszorg voor migranten en later voor prenatale onderzoeken voor sans-papiers. Degueldre was ook negen jaar voorzitter van de Belgische afdeling van Dokters van de Wereld. Hij leerde Samusocial kennen toen hij als vrijwilliger daklozen geneeskundige verzorging toediende. Hoe komt een sociaal bewogen man ertoe om onderzoeksopdrachten te geven die aan totalitaire regimes doen denken?

Christophe Thielens, woordvoerder van Samusocial en bestemmeling van de belastende mail: “Niemand bij ons heeft daar gevolg aan gegeven. We hebben er vooral om gelachen. Dit was grotesk, het initiatief van een wanhopig man, die niet meer wist hoe te reageren. Degueldre verkeerde in een staat van ontkenning, waarin hij werd meegesleurd door Pascale Peraïta.” Meegesleurd door Pascale Peraïta, het is een frase die je ook uit de mond van PS’ers hoort als het over het gegraai van Yvan Mayeur gaat. Hoezo? Thielens: “Peraïta trok aan de touwtjes bij Samusocial, ook toen ze geen directeur meer was. Samusocial, dat was Pascale Peraïta, met de zegen van Yvan Mayeur. Degueldre was misschien wel voorzitter, maar eigenlijk was Peraïta de echte baas.”

De uitleg van Thielens is een mogelijke verklaring voor de ‘wanhoopsdaad’ van Degueldre, zeker geen excuus, maar wel in het besef dat dergelijke vragen - in het privéleven van journalisten duiken - niet de grote uitzondering zijn. Degueldre is niet de eerste en zal ook niet de laatste zijn, De krant La Libre Belgique herinnert eraan dat ook de vicevoorzitter van Uber er in 2014 mee dreigde om het privéleven van journalisten uit te pluizen als ze te kritisch over Uber zouden berichten. De Franstalige journalistenvereniging AJP ziet een verband tussen de groteske mail van Degueldre en de haat die sommige politici koesteren tegenover de media.

Bedorven voedsel
Behalve OCMW-voorzitter was Peraïta dus ook heer en meester bij Samusocial. Dat ze daarenboven ook een vinger in de pap had bij de vzw Brusselse Keukens maakt een andere incident uiterst pijnlijk: de voedselpakketten voor daklozen die Brusselse Keukens leverde aan Samusocial waren voedselpakketten die niemand anders wou en ingevroren werden. De etiketten met vervaldata werden overplakt, waarbij de vervaldatum met een maand werd verlengd. De vzw Brusselse Keukens is een te duchten concurrent voor private ondernemingen.

Er zijn ook positieve geluiden over Mayeur en Peraïta: van gewezen boekhoudster Liliane Marage bijvoorbeeld die van 2004 bij de daklozenorganisatie werkte. Ze zit sinds maart 2014 thuis met een burn-out.

Marage zag Samusocial evolueren van een kleine vzw met minder dan twintig werknemers tot een zeer grote organisatie met honderden medewerkers. Tijdens haar hoorzitting in de commissie Samusocial bleef Marage de daklozenorganisatie en directrice Pascale Peraïta verdedigen. Commissieleden vroegen zich af of Marage niet geïndoctrineerd was door Peraïta, want het beeld dat Marage schetste, spoorde volgens commissieleden niet met de machtswellustelinge die Thielens geborsteld had. Marage hield voet bij stuk: “Peraïta lag letterlijk wakker van de daklozen op straat en ze vocht voor hen als een leeuwin.” Maar waarom zouden de portretten die Thielens en Marage schetsten niet compatibel zijn?