Politieke week: 'De Brusselse formatie lijkt traag te gaan, maar de anderen zijn erg snel'

Behalve de uitdrukkelijke veto’s tegen Fouad Ahidar bewoog er de afgelopen week weinig op formatievlak in Brussel. BRUZZ-journalist Bram Van Renterghem bespreekt de laatste ontwikkelingen tussen de politieke hoofdrolspelers - of het gebrek daaraan: “Ze zullen bij de Franstaligen op een bepaald moment toch moeten beginnen praten.” Verder heeft hij het over de onverwacht harde uithaal van Celia Groothedde naar de partijtop van Groen.

“Het gebeurt wel vaker bij verlies dat partijleden ontevreden zijn,” denkt Van Renterghem, “maar meestal uiten ze dat off the record, niet met naam en toenaam. Nu doet Groothedde dat heel openlijk en dat is toch nieuw.”

Volgens de BRUZZ-journalist is Groothedde in eerste instantie ontevreden met het verlies van haar partij. “Maar ik voel dat het toch ook om een vorm van revanche gaat,” zo schat hij in. “Groothedde was de gedoodverfde lijsttrekker voor het Vlaams Parlement. Ze zetelde al in dat halfrond en deed het parlementair werk vrij goed. Maar Nadia Naji moest ook een plaats krijgen, en zij heeft die plaats ingenomen,” zo denkt hij.

“Groothedde heeft daarop een plaats gekregen op de Brusselse lijst, maar dan als lijstduwer. Dus ze moest op eigen kracht verkozen raken. Dit leest toch als een soort genoegdoening.”

Mediaformats

Voor Van Renterghem is haar kritiek dat de campagne te veel op de voorzitters gericht was ook niet helemaal terecht. “Het zijn nu eenmaal de mediaformats die partijen dwingen om een beperkt aantal mensen naar voren te schuiven.” Hij verwijst daarvoor naar programma’s als Het Conclaaf op VTM, of de verkiezingsdebatten. “Daar kan Groen niet veel aan doen,” vindt de analist. “Bovendien hebben de groenen in heel Europa verloren, ligt het verlies hier dan aan die specifieke voorzitters? Dat weet ik niet.”

Toch was het parcours van de covoorziters niet goed, erkent Van Renterghem. “Over hen hoor je binnen Groen ook kritiek die gelijkloopt met die van Groothedde.”

Veto's tegen Fouad Ahidar

Van Renterghem werpt ook een blik op de Brusselse formatiegesprekken, nu bijna twee weken na de verkiezingen. “Geen nieuws van het front,” klinkt het over de Nederlandstalige formatie. “Dat is op zich goed nieuws. Het betekent dat er niets gelekt wordt en dat de gesprekken ondertussen verder lopen.”

Hij ziet wel een opvallende beweging bij de partijen over samenwerking met de onverwachte winnaar van 9 juni. “Het regent veto’s tegen Fouad Ahidar,” zo ziet hij. “Eerst van N-VA, Défi en MR. En vandaag heeft ook Open VLD een veto uitgesproken. Sven Gatz zei dat Ahidar de religieuze tour is opgegaan en naar links is opgeschoven. ‘Niet zijn meug,’ klinkt het. Hij zal er geen regering mee vormen.”

“Maar als iedereen een veto uitspreekt tegen Fouad Ahidar, dan gaan we toch naar een coalitie met vier partijen aan Nederlandstalige kant,” denkt Van Renterghem. “En dat is erg moeilijk, er is daarvoor een Nederlandstalige ministerpost te kort. Je kan er een bij creëren door een extra staatssecretaris aan te stellen, maar daarvoor moet je een bijzondere meerderheid vinden in het parlement.” Toch zal er een oplossing gevonden moeten worden, denkt Van Renterghem. “Ik weet niet of CD&V tevreden zal zijn met enkel het voorzitterschap van de VGC-raad.”

Enkel berichtjes

Aan Franstalige kant valt dan weer op dat Christophe De Beukelaer, het Brusselse kopstuk van Les Engagés, op radiozender BX1 heeft opgeroepen om de formatiegesprekken vooruit te laten gaan. Daar beweegt voorlopig nog weinig. “Op het eerste gezicht lijken die traag te gaan, maar dat is omdat de rest zo snel gaat,” denkt de BRUZZ-journalist. “De Vlaamse regering gaat heel snel, de Waalse regering gaat supersnel. Bij Prévot en Bouchez lijkt het al beklonken. In vergelijking daarmee gaat het in Brussel traag.”

Tegelijkertijd ziet Van Renterghem tekenen dat er momenteel werkelijk weinig vooruitgang wordt geboekt ij de Brusselse gesprekken. “We horen dat er nog geen formeel contact heeft plaatsgevonden. Bij PS horen we dat er enkel wat berichtjes zijn gestuurd, ze hebben nog niet samengezeten. Dat lijkt me eigenlijk wel vreemd,” want het ziet ernaar uit dat er aan Franstalige kant toch een coalitie met PS komt. “Het enige alternatief daarvoor zou een coalitie met Ecolo en Défi zijn, maar dat zijn twee grote verliezers van de verkiezingen. Daarom is PS toch de eerste partner waar MR en Les Engagés naar kijken,” zo ziet hij. “PS vermoedt dat formateur David Leisterh vooral nog bezig is met de interne strategie.”

Formateur Leisterh (MR) zat deze week nog niet met potentiële coalitiepartners samen, maar consulteerde wel andere spelers in de Brusselse administratie. “Deze week ging hij vooral de budgettaire tour op. Leisterh wilde nagaan wat kan en wat niet kan. Brussel heeft een torenhoge schuld die naar elf miljard gaat, dat is heel veel. Hij wil de krijtlijnen duidelijk maken waarbinnen hij kan werken, dat lijkt me op zich een gezonde oefening voor je het gesprek aangaat,” zo denkt Van Renterghem.

De oproep van De Beukelaer komt misschien niet op een slecht moment. “Het is aan Franstalige kant zo rustig dat ik ook niet meer wat ik ervan moet vinden. Ze zullen op een bepaald moment toch moeten beginnen praten.”