De leestip van Kim Gutierrez: 'De geheugenpolitie' van Yöko Ogawa

'Wat is jouw favoriete boek?' Muntpunt vroeg het aan Brusselaars met een voorliefde voor literatuur. Mensen zoals jij en ik, met verschillende smaken, perspectieven en verhalen. Vandaag: het lievelingsboek van Geschiedenis-studente Kim Gutierrez (20) uit Sint-Gillis.

We treffen Kim op een regenachtige lentedag in de bibliotheek van Oudergem. Bij een kop koffie aan de leestafel, tussen de nieuwe aanwinsten, hebben we het met Kim over haar boekenkeuze, leesleven, en bijzondere leesrituelen.

Kim, jij koos De geheugenpolitie van de Japanse Yōko Ogawa. Wat zegt deze keuze over jou als lezer?
Het is eigenlijk een boek dat niet typisch is voor mij. Ik had nog nooit eerder zo’n poëtisch boek gelezen, maar omdat het me deed denken aan de klassieker 1984 van George Orwell, een boek dat ik sowieso nog wil lezen, dacht ik: ik zal eerst dit boek lezen en daarna 1984.

Het waren vooral de uitgangspunten van het verhaal die me aanspraken: iets missen, terwijl dat het er toch nog is.

Doe je dat wel vaker, “risico’s nemen”?
Ja, eigenlijk wel. Ik leg wel altijd lijstjes aan van boeken die ik wil lezen, maar wanneer ik dan in de bibliotheek ben, dan laat ik me gewoon verleiden door wat ik zie en kies ik eerder lukraak boeken uit.

En beviel het boek je dan uiteindelijk?
Ja, ik vind het echt een goed boek. Het is een uitdagend boek dat doet nadenken over wat je zelf zou kunnen vergeten of verliezen en hoe je daarmee om zou gaan. Je kunt het boek ook lezen als een reflectie op de totalitaire staat die steeds meer controleert en verbiedt, maar voor mij gaat het toch vooral over herinneringen, verlies en wat het doet met mensen. Het deed me afvragen wat ík zou doen: in verzet gaan of niet?

Wat stilistisch ook erg interessant is, is hoe het hoofdpersonage – een schrijfster – een verhaal schrijft over stemverlies, en hoe dat verhaal stilaan helemaal verweven wordt met het eigenlijke verhaal.

Heeft de pandemie veel invloed op je leesgedrag?
Ja hoor. Vroeger, als tienermeisje, was ik altijd aan het lezen. Ik ging naar de bib van Etterbeek en naar die van Oudergem. Maar het voorbije jaar heb ik veel minder gelezen. Er gebeurt zoveel online en de afstandslessen vragen zoveel concentratie dat ik veel minder dan vroeger spontaan naar een boek grijp. Maar door het vele wandelen, passeerde ik vaak aan de bibliotheek en het was mijn moeder die zei: ‘Zou je niet opnieuw de bib bezoeken en gaan lezen?’ En zo heb ik mijn oude gewoonte weer opgepikt.

Wat zijn de ingrediënten van een goed boek?
Je moet helemaal in een boek gezogen worden. Het moet je een bepaald gevoel geven en je aan het denken zetten. Het moet meer met je doen dan gewoon ontspannen. Sommige mensen zeggen tegen mij: “Jij zou altijd lezen!” – en dat klopt eigenlijk wel een beetje. Lezen is erg belangrijk voor me. Het ontspant me én tegelijk leert het me veel bij.

Zijn er bepaalde boeken die je altijd zal blijven koesteren?
Toen ik jonger was, las ik Little women (vertaald als Onder moeders vleugels, red.) van Louisa May Alcott en dat vond ik een ge-wel-dig boek (lacht). En meer recent raakte ik in de ban van Stephen Fry en zijn serie over de mythologie. Ook geweldig! Eigenlijk heel uiteenlopende genres, nu ik er zo over nadenk.

Kim, jij leest ook veel in het Engels?
Ja, Engels is mijn moedertaal, maar het is voor mij toch vooral een spreektaal. Daar wou ik verandering in brengen en daarom let ik er steeds meer op dat ik Engelse boeken in de originele taal lees.

Heb je een leesritueel?
Ik lees vooral ’s nachts, met een kop thee erbij. En voor ik het weet, is het drie uur later!

Welke band heb jij met Brussel?
Wel, ik heb er mijn hele leven gewoond. Eerst in Sint-Joost-ten-Node, later in Oudergem. Via mijn stiefvader leerde ik de bibliotheek van Etterbeek kennen, waar ik op de basisschool zat. En later ontdekte ik dat we om de hoek van de (oude) bib van Oudergem woonden. En nu studeer ik geschiedenis aan de VUB. Wéér in Etterbeek!

Wat is voor jou een leuke manier om de zomer in Brussel door te brengen?
Deze zomer ben ik van plan om alle bus- en tramlijnen af te reizen. Want hoewel ik al heel mijn leven in Brussel woon, zijn er zoveel plekken die ik helemaal niet ken. Ik lees veel in BRUZZ, en dan verneem je bijvoorbeeld iets over wat zich afspeelde in – ik zeg maar – het Park van Vorst, waar ik nog nooit ben geweest! Of Laken, nog zo’n Brusselse gemeente die ik niet ken. En dat wil ik gaan ontdekken.

Zal je dan ook zitten lezen op de tram of de bus?
Normaal gezien zou ik dat wel doen, want ik heb altijd een boek op zak, maar het is toch de bedoeling dat ik vooral rond zal kijken.

Heb je een favoriet leesplekje?
In Oudergem vind ik de omgeving van de eindhalte van tram 34 (Sint-Anna) heel aangenaam. Het is er erg groen, er staan bankjes en het is er rustig. En vroeger las ik heel graag in de bibliotheek van Etterbeek: op het terras, in de erker of een ander gezellig plekje.

Dit artikel maakt deel uit van de serie '1 Stad, 19 Boeken', een project van Muntpunt en de Brusselse bibliotheken. De volledige boekenlijst vind je op de website van Muntpunt.