KVS focust op luchtkwaliteit in eerste testvoorstellingen

Maandagavond was in KVS voor het eerst in maanden weer een theatervoorstelling te zien. In het kader van een eerste reeks testvoorstellingen met sneltesten, chirurgische mondmaskers en vooral een nauwgezette meting van de luchtkwaliteit, die finaal moeten bewijzen dat het veilig is om in (half)volle zalen te spelen.

“Onze voorstelling bijwonen zal veiliger zijn dan winkelen of pendelen met de trein. We claimen dit recht." Met die woorden kondigde KVS-directeur Michael De Cock eerder deze maand aan dat de deuren van zijn schouwburg sowieso zouden openen op 26 april - wat de coronamaatregelen op dat moment ook zouden zijn.

En maandagavond was er inderdaad een theatervoorstelling te zien in KVS. Maar eerder dan een burgerlijk ongehoorzaam statement tegen het uitblijven van een perspectief voor de cultuursector, werd het een allereerste experiment in samenwerking met de eerder geviseerde overheden. Minister van Cultuur Jan Jambon (N-VA) en de stad Brussel gaven hun fiat om van de speelreeks van Jonathan een testevenement te maken. Maandagavond ging het om de eerste van twee try-outs voor een publiek van pers en KVS-medewerkers. Vanaf woensdag tot en met 8 mei mag een publiek van 100 tot uiteindelijk 250 toeschouwers (20 tot 50 procent van de totaalcapaciteit) dan helpen om “de maatschappelijke nood aan veilige, georganiseerde events in te lossen.”

Snelle sneltest

Toch begint KVS met een waarschuwing. “Dit is niet het nieuwe normaal” staat te lezen op de witte tenten die de volgende dagen op het achterplein aan de Arduinkaai staan. Met die slogan wil de schouwburg meteen duidelijk maken dat het niet de bedoeling is om theatergangers voortaan telkens een neuswisser in het neusgat te duwen voor een voorstelling. Dat zal wat KVS betreft alleen tijdens deze testweken het geval zijn. In één van de tenten halen we een vers chirurgisch mondmasker en een volgnummer op. In de tent ernaast nemen twee mensen van de firma Covid Safety Services een sneltest af met de neuswisser. Daarna wachten we op een stoeltje in de goed verluchte tenten op de uitslag die al na een paar minuten bekend is. Mocht die positief geweest zijn dan werden we prompt in quarantaine gestuurd, met de verplichting een PCR-test te laten afnemen. Gelukkig is het resultaat negatief en krijgen we een armbandje dat ons toegang verleent tot de zaal.

De vrijwillige toeschouwers die hier vanaf woensdag tot 8 mei naar een officiële testvoorstelling komen kijken zullen zeven dagen na de voorstelling nog een tweede test moeten afleggen. Een echte PCR-test dan, die wordt afgenomen en opgevolgd met brononderzoek door Geneeskunde voor het Volk - één van de partners in dit hele testproject. Omwille van die plichtplegingen besloot KVS om de toeschouwers die eerder al een ticket voor Jonathan hadden gekocht de som terug te betalen, en hen uit te nodigen als vrijwilligers om gratis deel te nemen aan het testevenement. Een aantal ging op die uitnodiging in. De rest van de vrijwilligers die de komende dagen komen kijken worden samen met Geneeskunde voor het Volk gerecruteerd. Maar ook andere kandidaat-toeschouwers kunnen zich nog voor één van de voorstellingen registreren. Bij die toeschouwers zal ook gepeild worden naar de beleving van een theateravond met coronamaatregelen.

Luchtkwaliteit

Maar als het aan de KVS ligt is het daarna dus afgelopen met testen, die overigens ongeveer evenveel kosten als een theaterticket. Want met deze testvoorstellingen wil de schouwburg vooral aantonen wat de theatersector al lang beweert, namelijk dat door de maatregelen - mondmaskers, handgels, circulatieplannen, afstand houden en vooràl door ventilatie het risico op besmetting in de zalen zeer klein is. Om de luchtkwaliteit in de zaal te meten plaatste het bedrijf Airvisor vijf nauwelijks waarneembare sensoren in de zaal - twee boven het publiek en drie aan de balkons. Samen met het Brusselse evenementen- en crisisbeheerbedrijf Poppy meten en analyseren ze vijf parameters, waaronder vooral de CO2-waarden en de relatieve luchtvochtigheid. Die metingen gebeuren elke minuut en kunnen in realtime worden geraadpleegd.

Voor de luchtventilatie nam KVS overigens geen speciale maatregelen. Er wordt gerekend op het reguliere ventilatiesysteem dat altijd in gebruik is om de waarden laag te houden. Volgens Airvisor bedraagt de CO2 waarde in de buitenlucht ongeveer 400 ppm (parts per million), en in een lege KVS_BOL met ventilatie 500 ppm. De theoretische drempel waarop de aanwezigheid van C02 viruspartikels zich sneller zouden kunnen verspreiden bedraagt 1200 ppm. De relatieve luchtvochtigheid zou dan weer tussen 30 en 60 procent moeten blijven. Airvisor is er vrij zeker van dat de drempelwaarden ook met publiek niet zullen worden overschreden. Zolang dat effectief het geval is kan KVS tijdens de testvoorstellingen de publiekscapaciteit stelselmatig opschalen tot 40 procent op dinsdag 4 mei, en 50 procent of 250 toeschouwers op 6 en 8 mei.

Een volle zaal mag voorlopig niet getest worden, al had KVS dat graag gedaan om voor volle zalen te kunnen spelen zodra nieuwe versoepelingen in juni dat bespreekbaar maken. De volledige testopstelling met covid-tests, opvolging en metingen betaalt KVS overigens uit eigen zak. De hele sector zal wel mee kunnen terugvallen op de resultaten. Later zal de overheid ook financieel tussenkomen bij andere testevenementen.

Knap covid-stuk

Voor wie twee corona-tests over heeft voor één stuk is Jonathan in ieder geval een aanrader en een relevante voorstelling in covid-tijden. Het stuk gaat over de palliatieve zorgrobot Jonathan die tjokvol artificiële intelligentie zit en gespeeld wordt door Valentijn Dhaenens. Zodra covid de woonzorgcentra in lockdown plaatste, werd de zorgrobot versneld in gebruik genomen. Zo kon Jonathan zonder besmettingsgevaar nog een tijdlang zorg verstrekken aan Claudine, de inmiddels overleden moeder van het personage dat door Bruno Vanden Broucke wordt gespeeld. Wanneer de akelig intelligente Jonathan op de uitvaart mag getuigen over Claudine’s laatste dagen, levert dat een hoop ethische vragen en fascinerende situaties op, waarmee de makers niet alleen de hedendaagse covid-realiteit bespelen, maar ook een blik in onze medische toekomst werpen. Aangezien het volledige stuk zich afspeelt op een uitvaart, werkt Jonathan ook beter in een schouwburg dan buiten op het achterplein van de KVS, waar het stuk in september al covid-proof te zien was.