Julien Vrebos: 'Lak aan status, een eigen visuele stijl en liefde voor erfgoed'

Oprechte nieuwsgierigheid, maar ook liefde voor mensen en zijn Brussel, Julien Vrebos had het allemaal. De maker van onder meer Hotel Esperance en Floere Fox stierf vorige week op 75-jarige leeftijd.

“Julien zocht in alles de mens, het goede van de mens vooral. Hij veroordeelde niemand en iedereen was voor hem gelijk, of je nu gelovig of ongelovig was, directeur of een gewone werkmens. Hij kon daarbij snel en diep contact leggen. De mensen die hij interviewde, bijvoorbeeld in onze reeks Hotel Esperance, gaf hij vervolgens alle tijd, hij luisterde vooral. Het resultaat was dat ze zich helemaal openden en hun levensverhaal deden op een manier waarvan ik echt dacht ‘Hoe is het nu mogelijk?’”

Aan het woord is Robert Esselinckx, voormalig hoofdredacteur van tvbrussel, één van de voorlopers van het huidige BRUZZ. Esselinckx kruiste het pad van Vrebos al eerder bij onder meer VT4, maar leerde hem pas echt kennen bij tvbrussel. Vrebos realiseerde er talloze reportages en enkele mooie reeksen. Hotel Esperance bijvoorbeeld, een interviewreeks in het gelijknamige, verstilde art-decohotel, op een zucht van de drukke Nieuwstraat. De tv-maker liet zijn gesprekspartners telkens een object meebrengen dat hun band met Brussel illustreerde. Het zorgde voor onvergetelijke gesprekken, vaak in het Brussels.

Voor tvbrussel realiseerde Vrebos – die zijn gesprekspartners of kijkers steevast met ‘Suske’ aansprak – ook jarenlang Floere Fox, een programma waarin hij zijn liefde voor mensen combineerde met die voor de Brusselse keuken en het Brusselse dialect. “Julien werkte ook voor andere zenders zoals de VRT of RTBF, maar hij hechtte evenveel belang aan zijn werk bij tvbrussel en later BRUZZ,” merkte Esselinckx. “Aan status had hij lak. Hij misbruikte zijn kennis ook nooit. Hij was vertrouwd met de achterkeuken van heel wat belangrijke mensen en mediafiguren, maar je hoorde hem daar niet over.”

Vrebos werd geboren in Elsene en woonde onder meer in Sint-Pieters-Woluwe. Hij volgde een opleiding tot landmeter, studeerde fotografie en werkte een tijdje als gemeenteambtenaar. Na een intermezzo in de sportjournalistiek belandde hij in het tv-wereldje. Voor de BRT (de voorloper van de VRT) maakt hij reportages voor Terloops, Sanseveria en Het leven zoals het is. Op de RTBF kwam hij dan weer in actie voor het cultprogramma Strip-Tease. Hij regisseerde ook films als Le Bal Masqué, over de Bende van Nijvel, The Emperor’s Wife en De Garnalenpelster.

Liefde voor erfgoed

Die verschillende opleidingen hebben een invloed gehad op zijn werk. Vrebos ontwikkelde een eigen visuele stijl. “Hij omringde zich ook met de beste cameramensen,” zegt Esselinckx. “En ook zijn liefde voor erfgoed voelde je vaak doorschemeren in zijn reportages.” Een eigen visuele stijl, die bezat ook de figuur Julien Vrebos, die met zijn markante bril, weelderige snor en haardos overal meteen te herkennen was.

Een memorabele reeks van Vrebos uit 2008 luistert naar de naam De 8. De tv-maker volgde daarin acht scholieren van het zo vaak verguisde BSO bij het renoveren van een huis. “Tijdens de montage voelde ik dat die gasten de mensen zouden raken,” zei hij daarover aan Brussel Deze Week, de voorloper van dit magazine. “Sommigen mensen waren bang dat De 8 over niks zou gaan. Maar het leven is niks. (...) Nu we onze voeten niet meer kunnen warmen aan de Leuvense stoof terwijl ma of een binnengewaaide nonkel een verhaal vertelt, moet de tv die taak overnemen. Voor mij moet televisie die warmte in huis brengen. En ik denk dat dat met De 8 aan het lukken is.”

Warmte binnenbrengen, dat deed Vrebos ook met Onder de sterren. In het tv-programma van tvbrussel en Eén stonden daklozen centraal, terwijl het gelijknamige gelegenheidsrestaurant zowel diezelfde thuislozen ontving als andere stadsbewoners, arm en rijk. “Dit is een project waarbij we het kapitalistische systeem recht in het gezicht van de armoede laten kijken,” vertelde Vrebos daarover zelf aan Brussel Deze Week. “Armoede is nu eenmaal de slotsom van ons stelsel, en niet de schuld van mensen.”

Verknocht aan Brussel

Door zijn verschillende reportages gaf de tv-maker en regisseur ook vaak zijn liefde mee voor zijn Brussel. “Ik ben verknocht aan Brussel,” klonk het in 2007 in De Standaard. “Het is er multicultureel, en je ontdekt constant nieuwe dingen. Als ik in Antwerpen om 10.30 uur in een café binnenstap, hoor ik er de week daarna weer juist hetzelfde vertellen. (...) Je wordt er met zoveel geconfronteerd, dat je ofwel onverdraagzaam ofwel verdraagzaam wordt. Was ik tussen de kiekskes en de konijnen opgegroeid, dan had ik er hetzelfde uitgezien, maar had ik niet hetzelfde karakter gehad.”

De voorbije jaren ging het steeds slechter met Julien Vrebos, die leed aan een hersenaandoening. “Toch bleef hij zichzelf naar de redactie slepen,” herinnert Esselinckx zich. “Daar viel hij dan soms neer in de gang. Op de duur ging het niet meer en dat viel hem zwaar. Want televisie maken was zijn leven.”