“Als dat pand er is, zal er niet genoeg champagne zijn om te knallen,” zegt Arne Huysmans van Volta. Het Brusselse muzikale lab viert zijn vijfde verjaardag met de vuist in de lucht, maar tegen volgend jaar moet er wel een nieuwe thuis gevonden worden.
© Heleen Rodiers
| Oprichter van Volta Arne Huysmans en zakelijk leider Laura Huysmans
Casper Van de Velde over Volta
“Wij repeteerden al met Bombataz in Volta toen ze in nog in Elsene huisden,” zegt Casper Van de Velde, drummer bij onder meer Schntzl, An Pierlé Quartet, Donder en Bombataz. “Toen Arne (Huysmans) ons een filmpje liet zien van de nieuwe locatie, dacht ik, wow, dat is megalomaan. Eerlijk gezegd geloofde ik er niet in. (Lacht) Maar het is des straffer om te zien met hoeveel wilskracht ze er iets opgebouwd hebben. Volta is een prachtige plek, heel laagdrempelig ook. Het is een belangrijke ontmoetingsplaats. En je kan er je materiaal stockeren, dat is voor muzikanten van levensbelang.”
Alan Van Rompuy over Volta
“Hopelijk neemt Arne ons mee als ze een nieuwe locatie vinden,” zegt Alan Van Rompuy, die Arne Huysmans al kent van in de kunsthumaniora en in Volta met vier projecten huist: Vieze Meisje, zijn duo met Maya Mertens, jazzcombo Bandler Ching, woestijnrockers Kel Assouf en zijn eigen elektropopensemble Azertyklavierwerke. “Volta is een geweldige plek, superrelevant, maar nog steeds onderbelicht. Wat ik ook fijn vind, is hoe divers het hier is, zowel qua artiesten als qua team. Je ontmoet hier altijd wel mensen met verschillende profielen en persoonlijkheden.”
Lucien Fraipont over Volta
“Ik was blij toen we van de Voltastraat naar een nieuwe locatie verhuisden,” zegt Lucien Fraipont van de psychrockband Robbing Millions. “In Elsene was de lift stuk, drie verdiepingen hoog met je materiaal sleuren, was geen pretje. (Lacht) Ik heb intussen bij Volta geen vast lokaal meer, ik maak veel muziek bij me thuis. Maar als we met de band moeten repeteren, trek ik ernaartoe. Dan komt de muziek tot leven. Volta is een soort van verlengde van het conservatorium zonder dat het een conservatorium is. Er is een goeie mix van Vlaamse en Franstalige artiesten. Ik hou ervan om door de gangen te lopen en wat te luisteren, te horen met welke stijlen jonge muzikanten bezig zijn. Kortom, je kan er de temperatuur van de Brusselse muziekscene opmeten. En pingpongen.”
“Louise, doe jij even de afwasmachine? Ik heb een interview.” Arne Huysmans plukt even wat drankjes van achter de toog bij Volta terwijl zijn collega nog snel een pingpongwedstrijdje afwerkt. De bezieler en oprichter van Volta heeft zich altijd om alles bekommerd. Programmator, coördinator, boekhouder, logistiek verantwoordelijke, bouwer, chauffeur, afwasser, je noemt het en hij deed het. Maar stilaan leert hij ook dingen los te laten.
“Dat is een lang proces geweest,” zegt hij terwijl we plaatsnemen op het buitenpodium dat hij hier tijdens de voorbije coronazomer met zijn collega's in elkaar knutselde. “Ik was daar eerlijk gezegd een beetje bang voor. Maar nu merk ik dat er zoveel meer mogelijk is. Alleen ga je snel, samen sta je sterker.”
In december vorig jaar ging het licht even uit bij de immer energieke Brusselaar. De droom om zich te kunnen vestigen in La Bodega in de Birminghamstraat, in de culturele hub van de Heyvaertwijk, was stukgeslagen door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, dat andere plannen had met de locatie. En bij het schrijven van het dossier voor de nieuwe subsidieronde van het Kunstendecreet volgde het besef dat er nog zoveel moest veranderen om door te kunnen groeien naar een stabiele, duurzame organisatie.
“Ik wist niet of ik nog genoeg energie had om door te gaan,” zegt Huysmans. “Als jonge organisatie en jonge ondernemers heb je heel veel slagkracht nodig, anders raak je er niet. Onbewust ben je de hele tijd hard aan het roepen. Als kleine speler moet je ook tien keer luider roepen om geld of erkenning te krijgen dan de gevestigde waarden. Intussen is die erkenning van grote broers als de AB, Beursschouwburg en Bozar er wel, maar dat is keihard werken. Elke tegenslag is moeilijk, maar je hebt geen tijd om daarmee bezig zijn. Het is: move on.”
Als jonge organisatie heb je heel veel slagkracht nodig. Onbewust ben je de hele tijd hard aan het roepen
Uiteindelijk vond Huysmans zijn energie terug. Hij zag zijn medewerker van het eerste uur, Flor Huybens, vertrekken, maar verzamelde snel nieuw bloed rond zich. Het Volta-team is nu zevenkoppig, met een moderne manier van besturen, zonder hiërarchie. Het nieuwste lid van de bende is Laura Huysmans (geen familie), die sinds maart de zakelijke leiding op zich neemt. “Door hier op deze tijdelijke plek te zwoegen en te wroeten heeft Arne ontdekt wat de noden zijn voor de Brusselse muzieksector en welke rol Volta daarin kan spelen,” zegt ze. “Maar nu is het het moment om te professionaliseren, om van een project naar een werking te evolueren.”
“Het is heel veel trekken en sleuren geweest,” beseft Arne Huysmans. “Maar je voelt dat we op een kruispunt staan, Volta is klaar voor de next step. We willen investeren in infrastructuur, geluid, licht, personeel, in de stenen die Volta dragen. Allemaal dingen die ervoor zorgen dat je organisatie gezond is. Deze voorlopige locatie was gunstig om onze blauwdruk te schrijven, voor trial-and-error, om op zoek te gaan naar de waarden van je organisatie. Maar die tijdelijkheid zijn we nu wel overstegen.”
De Brusselse Factory
Al sinds de oprichting van de muzikale hub, vijf jaar geleden, hangt hun huisvesting als een zwaard van Damocles boven hun hoofd. Volta ontsproot in 2017 aan het brein van Arne Huysmans, zelf een muzikant, in de Voltastraat in Elsene, waar hij samenhokte met een paar gelijkgezinden in een veredeld kraakpand. “Ik zag Volta aanvankelijk als een soort van opleidingscentrum. Ik heb kunsthumaniora en conservatorium gevolgd, maar ik voelde me daar nooit thuis. Ik zocht een plek om te experimenteren, weirde dingen te doen, mensen te ontmoeten, stijlen te ontdekken.”
Wanneer zijn huisgenoten vertrokken in het leegstaande kantoorgebouw, bouwde hij hun slaapkamers om tot repetitieruimtes. Van de living maakte hij een concertzaal, de keuken werd de backstage. “Rond mij merkte ik dat er heel veel muzikanten niet voldeden aan een zeker economisch kader om in het reguliere concertcircuit terecht te komen. Daar wilde ik een plek voor bouwen, en die visie heeft geleid tot waar we nu staan. Eigenlijk is het allemaal heel organisch gegroeid.”
Eind 2018 verhuisde Volta naar zijn huidige locatie, het door stadsontwikkelaar CityDev gefaciliteerde, tijdelijke project Studio CityGate, in een oude medicijnenfabriek in een leeggebloede wijk in Kuregem. Vier jaar later is de plek een vrijhaven voor creatievelingen, ondernemers en verenigingen. Je kan er tricks oefenen bij Byrrrh & Skate, je maag spijzen bij Antidote, een biertje van brouwerij La Jungle drinken, boulderen bij Petite Île, een blik op Afrikaanse kunst gooien bij Café Congo, een workshop volgen bij Hackerspace, of je muzikale skills bijspijkeren bij Volta.
“Het is een gedroomde plek,” zegt Arne Huysmans over de wonderlijke symbiose die zich hier dagelijks voltrekt. “Als we hier hadden kunnen blijven, had dit, met iets meer beslissingsrecht en autonomie, kunnen uitgroeien tot een warholiaanse Factory.” Het is even waanzinnig als bizar om te beseffen dat iedereen hier volgend jaar weg moet. “Waar we ook zullen terechtkomen, die locatie mag net als hier een kantje hebben.”
© Heleen Rodiers
| Volta-oprichter Arne Huysmans en kersvers zakelijk leider Laura Huysmans: “De financiële vertaling van de artistieke ideeën was niet duurzaam"
Peanuts
Volta is een unieke plek in de Brusselse en bij uitbreiding Belgische muziekscene. Zijn werking is breed, van residenties en repetitieruimtes over showcases tot masterclasses en (video-)opnames. Een jonge Angèle schaafde hier ooit aan songs. Whispering Sons dreef er zijn duivels uit. Intussen zijn er zestien ruimtes waar artiesten hun ding kunnen doen, er zijn een grote en een kleine concertzaal. Zo'n 80 tot 120 residenten werken er maandelijks aan hun muzikale dromen. Van beginnend talent tot wat meer gevestigde namen als Echt! en Lander Gyselinck. “We bieden een professioneel kader,” zegt Arne Huysmans, “maar ik zie ons in de eerste plaats als een katalysator.”
“Er zijn genoeg plaatsen in Brussel waar je je kan presenteren,” zegt Laura Huysmans. “Maar plekken waar je je nog kan ontwikkelen, als beginnend muzikant, of als artiest die nog niet aan de top zit, zijn er te weinig. Ik word er blij van dat wij daar een pioniersrol in kunnen spelen. Maar nu moeten we alles stroomlijnen, zodat we mee kunnen met de grote spelers.”
Daar staat natuurlijk een budget tegenover. Tot nog toe werkte Volta met projectsubsidies, gelden die worden uitgekeerd voor een bepaalde periode. Dat willen de Huysmansen en co nu anders, en daarom werd een dossier geschreven om structurele subsidies aan te vragen via het Kunstendecreet, dat dit jaar gelden toekent aan cultuurhuizen en theater-, dans- en muziekgezelschappen in Vlaanderen en Brussel voor de periode 2023 tot 2027. Alleen kreeg Volta, net als gerenommeerde huizen als Needcompany en gezelschappen als Ictus, een negatief advies.
“Dat kwam hard aan,” zegt Laura Huysmans. “Maar het maakte ook duidelijk waar we op moeten werken. Over de inhoudelijke werking was de commissie heel positief. Maar de zakelijke vertaling daarvan klopte niet, het was geen leefbaar businessplan. Daarin konden we ons vinden, en we hebben het negatieve advies dan ook niet aangevochten. We mikken nu op meerjarige projectsubsidies, die geven ons meer bewegingsruimte. Met een werkingssubsidie zit je strakker ingesnoerd.”
Die aanvraag moet binnen voor 15 september. Volta gaat voor een jaarbudget van minimaal 300.000 euro. Dat is peanuts in vergelijking met het budget van huizen als het Kaaitheater en de Ancienne Belgique. “Het grootste deel daarvan gaat overigens naar personeel,” zegt Laura Huysmans. “Dat was een andere kritiek: dat ons personeelsbeleid niet duurzaam genoeg was. Maar dat is ook de grootste kost, dus daar heb je geld voor nodig. Dat is onze catch 22.”
Loterij
Twee weken geleden won Volta de Brussels On Stage Award van Visit.brussels voor Chose Qui Bouge, zijn (digitale) festival voor opkomend talent dat het uitwerkte met Decoratelier en Vice. “Na Brussel te veroveren, nu de wereld!” tweette Pascal Smet. “Dat was mooi, maar dat neemt niet weg dat onze middelen de voorbije jaren niet mee gegroeid zijn met onze noden,” zegt Arne Huysmans. “Je wilt doorgroeien naar een hoger niveau, maar je hapert.”
Een op de vier kunstorganisaties die vandaag structurele subsidies ontvangen binnen het Kunstendecreet dreigt die vanaf 2023 te verliezen. Is de pot voor cultuurwerking gewoon niet te klein? “Dat staat buiten kijf,” zucht Laura Huysmans. “Van alle subsidies die worden toegekend, slorpt cultuur 0,4 procent op,” knikt Arne Huysmans. “Ik dacht dat twee jaar coronacrisis ons zou geleerd hebben wat de noodzaak van cultuur is voor een gezonde samenleving. Keith Jarrett zei in een interview: cultuur is de farmacie van de wereld. En hij heeft gelijk.”
Nu is het het moment om te professionaliseren, om van een project naar een werking te evolueren
Als Volta Volta wil blijven, moet het ook naar andere financierders kijken, uit de privé, zegt Arne Huysmans. Dat was toch een no-go? “Je merkt dat je binnen dit politieke klimaat die overweging moet maken. Je kan daar ook selectief in zijn. Ik zal nooit met Red Bull of Coca-Cola werken. Maar de Nationale Loterij misschien wel, als je daar je waardes aan kan koppelen. Een procentuele onafhankelijkheid is belangrijk om de identiteit van je organisatie te bewaken.”
Make the dream
“Dat gaat lukken, Laura!” Arne Huysmans zwaait zijn collega uit. Ze vertrekt met de Volta-van, die in een vorig leven Johnny Halliday naar zijn shows voerde, richting Antwerpen, waar ze met haar band Rosé gaat optreden. “Iedereen is hier muzikant,” lacht Arne Huysmans. “Dat geeft ons extra veel voeling met de muzikanten. We weten wat hun noden zijn.” Het succes van Volta bewijst dat deze plek noodzakelijk is in het muziekbeleid van Brussel, zegt hij. “Kijk maar rond, het is een broedplaats, het lééft hier.”
Vanaf dag één heeft Huysmans gezegd: Volta is een Brussels muziekcentrum. “We zijn natuurlijk geen muziekcentrum, maar we nemen die rol gewoon op. Make the dream.” (Lacht) Concurrentie met andere huizen vreest hij niet, hij ziet net veel samenwerkingen. “Dat is het ding, wij zorgen net voor een gezonde doorstroming. De AB heeft heel veel wat wij niet hebben, en wij hebben heel veel wat de AB niet heeft. Zij willen meer met jongeren werken, een Brusselser imago. Wij kunnen daaraan bijdragen.”
Hoeveel van zijn oorspronkelijke idealisme is intussen veranderd in realisme? “Ik droom veel en graag. Ik heb veel ideeën. Ik ben heel impulsief op dat vlak. Maar dat wordt nu gecounterd door een zakelijk leidster die daar een spiegel voor zet. Dat is een goeie zaak. (Lacht) Ik heb altijd artistiek gedacht, ook bij het schrijven van subsidiedossiers en het praten met politici.”
Huysmans heeft veel geleerd, zegt hij. Zoals in het onderhandelen met ministers. “Vroeger stapte ik naar de politiek en vroeg ik: kunnen jullie mij helpen? Maar zo werkt het niet. Voor een minister moet je een duidelijk plan hebben, waarin je uitlegt wat je wilt en wat de return is.” Expertise van buitenaf weert hij ook niet meer af. “Voor onze zoektocht naar een nieuwe thuis werken we nu samen met Miss Miyagi, een vastgoedontwikkelaar uit Leuven die ook mee de reconversie van de oude brandweerkazerne in de Helihavenlaan begeleidt.”
Die gebundelde krachten in de zoektocht naar een nieuw pand zitten nog een beginfase, zegt hij. Maar de tijd dringt toch? “Absoluut. Die gedachte is ook lang heel aanwezig geweest. Maar ik heb gekozen om niet te veel meer met doemscenario's bezig te zijn, dat belemmert je om met een positieve ingesteldheid naar de toekomst te kijken.”
Huysmans' baby wordt nu vijf. Zullen de champagnekurken straks knallen? “We hebben veel kunnen verwezenlijken op vijf jaar tijd, maar het is nog altijd geen echt gevoel van celebration. Dagelijks vieren wij wat we verwezenlijkt hebben, maar tegelijk is er het idee dat we iets moeten overwinnen. De absolute vreugde zal er komen als we een pand vinden. Dan zal er niet genoeg champagne zijn om te knallen. (Lacht) Terwijl ik eigenlijk nooit champagne drink.”
VOLTA 5 Year Anniversary: ECHT! + TUKAN + Zouzibabe + YOOTH + O’SIMMIE B2B TSUGI
14/5, 19.00, Volta, volta.brussels
Lees meer over: Muziek , Ice , VOLTA , Arne Huysmans , laura huysmans , Studio CityGate
