Steven Isserlis: Muziek voor een ander leven

Cellist Steven Isserlis is een van die veelgevraagde, veelzijdige vrije vogels die wereldwijd hun opwachting maken bij vermaarde orkesten van diverse groottes, of in kamermuziek hun ding doen. Hij schrijft ook boeken, geeft les en is onophoudelijk in de weer om zieltjes te winnen voor de klassieke muziek. De geknipte gast dus voor deze utopische editie van het Klarafestival.

Isserlis gaat prat op zijn muzikale én politieke indrukwekkende stamboom (met o.a. Felix Mendelssohn en Karl Marx als bekendste verre voorvaders). Wat zou hij vinden van het programmatorische thema van deze editie van het Klarafestival?

Vermag klassieke muziek iets te veranderen?
Steven Isserlis: Dat is een tricky vraag, want muziek is in de allereerste plaats... muziek. Hoe graag we het ook zouden willen, we kunnen muziek niet zomaar inschakelen voor onze doeleinden, wat die dan ook mogen zijn. Maar anderzijds houd ik ook heel erg van wat Gabriel Fauré zei, toen hem gevraagd werd waarom hij componeerde. Hij wou namelijk met zijn muziek "de mensen een blik geven op een betere en andere wereld." En dus niet zomaar muziek om de muziek. Ik weet niet hoe de situatie is in België, zeker nu jullie al zo lang geen regering hebben, maar in Engeland is de aandacht voor klassieke muziek in scholen al heel lang weg. In de VS is het nog erger. En… als een kind Mozart fluit, dan zal het waarschijnlijk geen drugs verkopen. Het lijkt me duidelijk een goede zaak om je in de rijkdom van de klassieke muziek te verdiepen. Klassieke muziek gaat heel dikwijls over schoonheid. Maar jongelui ontberen vaak de codes om echt van deze muziek te genieten. Dat is een van de redenen waarom ik een aantal kinderboeken schreef over componisten en hun leven en werk. Ik geef ook heel graag concerten voor kinderen, want je hebt geen eerlijker publiek. (Lacht) Ik neem één deel uit een werk en leg uit wat het inhoudt, stel vragen, luister naar hen… Soms zijn de reacties echt fantastisch! Ouders spelen daar, net als het onderwijs, een heel belangrijke rol in. Het mag alleszins geen verplicht nummertje zijn. En je moet het ook verstandig doen. Je kunt een kind geen symfonie van Bruckner doen beluisteren. Je moet zo'n repertoire voor kinderen langzaamaan opbouwen.

Was u niet liever fulltime schrijver geworden?
Isserlis: Boeken of muziek? Het was een dubbeltje op zijn kant. Schrijven zit me in het bloed. Als ik geen musicus was geworden, dan had ik vast voor het schrijversvak gekozen. Toen mijn zoon opgroeide was hij echt dol op klassieke muziek. Hij moet zo'n jaar of negen geweest zijn, en ik wou hem vertellen over het leven van verschillende componisten. Het vervelende was dat ik nergens een boek kon vinden dat dat deed op een manier waar ik me in kon vinden. Veel van de boeken die op de markt zijn, zijn ofwel te feitelijk en te droog, of net het tegenovergestelde: met veel te veel fantasie. Toen nam ik me voor om het gewoon zelf te doen. En dat werd Why Beethoven Threw the Stew. Ik vond het zo plezierig dat ik ook een tweede schreef, Why Handel waggled his wig. Die boeken deden het bijzonder goed en werden ook vertaald. Ik schrijf en lees meestal onderweg. Ik ben voortdurend onderweg, wat maakt dat ik echt veel tijd over heb, tussen twee bestemmingen. Vorige week moest ik bijvoorbeeld naar Korea. Die reistijd was goed voor twee artikels. Eentje op de heenweg en het tweede op de terugweg. (Lacht)

Welk programma brengt u in Brussel?
Isserlis: Het recital heeft een mooie rode draad. 2011 is het Liszt-jaar. Daarmee begin ik dus. Glazunov schreef een elegie ter nagedachtenis van Liszt. En Shostakovich was dan weer Glazunovs leerling aan het conservatorium van Sint-Petersburg. We brengen het recital met twee piano's, één uit de late 19de eeuw voor de eerste werken en dan een hedendaags instrument voor het tweede deel.

Steven Isserlis & Dénes Várjon: Russian Utopia
wanneer: 5 september 2011 om 20 uur
waar: Flagey, Heilig Kruisplein, Elsene
tickets: 10 / 15 / 20 euro

KlaraFestival, van 1 tot 16 september 2011
KlaraFestival Pass: 69 euro
waar: verschillende locaties
info: 070-21.02.17