‘Infamous offspring’ van Wim Vandekeybus: tragedie en komedie spelen elegant haasje-over

In Infamous offspring typeren Wim Vandekeybus en Ultima Vez de oppergoden Zeus en Hera en hun godenkinderen en -pluskinderen als daders en slachtoffers in een cyclus van (familiaal) geweld. Dans, film en muziek interageren.

Een sensuele scène met dansers die bij wijze van kuisheidsgordel een knutselwerkje van keukengerei hebben omgegord. Wim Vandekeybus, al meer dan 35 jaar en 45 creaties lang de bezielde heraut van zijn rijke verbeelding, draait er zijn hand niet voor om, en komt er ook mee weg. Althans: deze toeschouwers zullen de ene keer mee zijn met hem, andere eerder een andere keer. Wij waren in ieder geval wel mee met Infamous offspring, waarin Vandekeybus een greep Griekse goden portretteert, en daarvoor (andermaal) dans, theater, muziek, film en beeldende kunst combineert.

De enscenering heeft verschillende dimensies. Met een dansvloer, twee dominante filmschermen en een groot vlak tekenvellen, waarop lichaamskunstenares Iona Kewney (die de goddelijke smid Hephaistos vertolkt) houtskooltekeningen maakt. Negen live performers verbinden die platformen door de schermen te beklimmen, met de personages in de film te interageren en zelfs in de film te duiken. Er is nooit niets te zien, en er is altijd iets te horen: van de geringste ademtocht tot de pulserende tracks van de jonge Antwerpse groep ILA (bekend van de single ‘Leave me dry’), afgewisseld met brokken Warren Ellis.

De brute verbeeldingswereld van de (klassieke) mythologie inspireerde Vandekeybus al meermaals. Dit keer focust hij op Zeus, Hera en hun uitgebreide kroost kinderen en pluskinderen. De Britse acteurs Daniel Copeland en Lucy Black zitten als oppergoden onbereikbaar, verheven, maar ook opgesloten in het tijdloze vacuüm van de film. Als een cynisch powerkoppel in een strakke Netflix-serie (met enkele opmerkelijke special effects) aanschouwen ze de puinhoop van hun disfunctionele patchworkfamilie. Hun egoïsme, naijver, onbehagen en machtsmisbruik tekent de volgende generatie: verschoppeling Hephaistos, lieveling Athena, Dionysos met zijn verslavingsproblematiek … Een vader die achter zijn pik aan zijn verantwoordelijkheid ontloopt, en een verongelijkte moeder die uit is op wraak, leiden nu eenmaal tot verknoeide kinderen, die zich nadrukkelijk kinderlijk blijven gedragen tot ze overgaan tot misbruik, geweld, verkrachting en moord.

Vandekeybus maakt duidelijk dat Griekse goden mensenwerk zijn. Wezens die hopen op heldendaden, maar kampen met tekortkomingen en de geschiedenis meeslepen in een cyclus van (familiaal) geweld.

Dichter Fiona Benson schreef gedoseerde, soms licht poëtische tekstfragmenten, die per definitie fragmentarisch zijn, en het toxische zootje summier situeren en typeren. Een buitenissige maar intrigerende filmrol is er ook voor de Spaanse flamencolegende Israel Galván, die als een retrofuturistische automaton met castagnetten blinde ziener en orakel Tiresias neerzet.

Over de vraag of de combinatie van al die platformen werkt, zullen de meningen misschien verschillen. Wat ons betreft, volstonden de energie van de performers en de smeedkunst van licht en geluid om het geheel mooi aan elkaar te lassen. Door die hele catalogus van moorden, overspel en ego’s van goden die aan bod moeten komen, zit er misschien een scène en een idee te veel in Infamous offspring. Daardoor ebt de intensiteit soms wat weg. Een echte stomp in de maag blijft uit, maar tragedie en komedie spelen elegant haasje-over. En de pure dans en beweging, waar de liefhebber minstens één keer per jaar een shot van wil, domineert zelfs al het andere geweld.

Infamous offspring van Ultima Vez / Wim Vandekeybus
Gezien op 29/11 in de KVS BOL, loopt nog tot en met 9/12, www.kvs.be