Expertengroep komt met transitieplan na corona: 'Stop de roofbouw op de natuur'

Een groep van academici en bedrijven vraagt alle Belgische overheden om in de huidige coronacrisis niet enkel aan acute noodoplossingen te denken. Zij hebben een sociaal en ecologisch transitieplan opgesteld om de omslag te maken naar een duurzame economie. “De veerkracht van de economie is net zo belangrijk als de productiviteit en het concurrentievermogen.”

De Resilience Management Group bestaat uit 105 wetenschappers uit tal van disciplines, waaronder mobiliteitsexperte Cathy Macharis (VUB) en Vlaams bouwmeester Leo Van Broeck. Daarnaast hebben 182 bedrijven zich achter het sociaal plan geschaard. Hun doel is om in dialoog te treden met de verschillende overheden in ons land, zowel federaal als regionaal.

“De coronacrisis heeft ons ontzettend veel geleerd”, zei Cathy Macharis in de virtuele persconferentie donderdag. “We zien dat het mogelijk is om ons verplaatsingsgedrag te veranderen, bijvoorbeeld via telewerk. Het is ook duidelijk geworden dat we maatregelen kunnen nemen om dat gedrag te beïnvloeden, en dat die werken.”

In het sociaal plan staan dan ook meer dan 200 actiepunten die de experten adviseren aan de politiek. Ze gaan onder meer over mobiliteit, economie, openbare ruimte, energie, landbouw en gezondheid. De expertengroep stelt zich nu ter beschikking van de verschillende overheden om samen na te denken over welke richting die economie moet volgen binnen en na de huidige crisis.

'Lockdown-proof'

Zo ijveren zij voor meer steun aan de circulaire economie, meer korte ketens en stadslandbouw, en een fiscaliteit die de fossiele industrie benadeelt. “Maar de omslag moet veel verder gaan dan een CO2-arme economie”, vindt Vlaams bouwmeester Leo Van Broeck. “We moeten de roofbouw op de natuur stoppen en geen nieuwe open ruimte aansnijden.”

In steden pleit hij bijvoorbeeld voor meer groen, minder beton en meer renovaties. Woningen moeten energiezuinig worden en grote gebouwen kan je opdelen tot kleinere wooneenheden, om de leegstand aan te pakken. “Dat betekent niet dat we allemaal in kleine konijnenkoten moeten gaan wonen, want het is wel duidelijk geworden dat alle huizen geschikt moeten zijn voor een eventuele volgende lockdown”, aldus Van Broeck. Hij wil ook mensen stimuleren om in de stad of dorpskernen te gaan wonen via een nieuwe fiscaliteit.

De expertengroep had donderdagvoormiddag al een overleg met federaal premier Sophie Wilmès (MR). Met de Brusselse regering is er nog geen vergadering gepland. De Resilience Management Group hoopt de komende dagen samen te kunnen zitten met Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS) en staatssecretaris voor Economische Transitie Barbara Trachte.

Het kabinet van minister-president Vervoort zegt nog geen formele uitnodiging te hebben ontvangen, maar "staat zeker open om in gesprek te gaan".