In zes jaar tijd haalde Growfunding anderhalf miljoen euro op. Liefst 180 projecten gebruikten dat geld om Brussel een 'smoel' te geven. Het crowdfundingplatform met sociale inslag acht nu de tijd gekomen om voet aan de grond te zetten in Vlaanderen. “Omdat er vraag naar is. Maar ook om het imago van Brussel buiten de gewestgrenzen te verbeteren.”
| Kersvers Growfunding-directeur Charlotte Brandsma en bezieler Frederik Lamote op de site van Allée du Kaai.
Zoniënhout
Om de biodoversiteit van het Zoniënwoud in stand te houden, kapt Leefmilieu Brussel jaarlijks honderden beuken, eiken en andere bomen. Die worden zorgvuldig vervangen door nieuwe. Dat gecontroleerde proces levert 20.000 kubieke meter hout op, dat grotendeels wordt verscheept naar China. Compleet absurd, vindt coöperatieve Sonian Wood Coop. Vooral omdat onze Belgische infrastructuur vaak bestaat uit geïmporteerd hout uit exotische landen. De nadelige milieueffecten spreken voor zich.
De houtbewerkers van Sonian Wood Coop willen die scheve situatie omkeren en begonnen daarom een growfundingcampagne. Ze zochten 15.000 euro om een eerste partij Zoniënhout te kopen om dat door lokale vakmensen te laten transformeren tot meubels en andere voorwerpen. Kortom: het hout in Brussel houden en tegelijkertijd lokale tewerkstelling ondersteunen. Daarnaast beloofde de coöperatieve workshops rond houtbewerking te organiseren.
Sonian Wood Coop haalde het bedrag in recordtempo op en klokte dankzij 275 growfunders zelfs af op net geen 27.000 euro. Dat is bijna het dubbele van het verhoopte bedrag. In ruil krijgen de investeerders een houten snijplank, een designstuk of een houtbewerkingscursus.
Sinds het eerste geslaagde project in 2014 – stadsboerderij Le Chant des Cailles in Watermaal-Bosvoorde – stopten growfunders samen anderhalf miljoen euro in de maatschappelijke en culturele projecten van het Brussels crowdfundingplatform. “Is dat echt?” reageert bezieler Frederik Lamote verrast. “Ach, dat bedrag is niet belangrijk. De 181 projecten, de mensen erachter en de growfunders ken ik wel uit het hoofd.” Kersvers directeur Charlotte Brandsma beaamt. “Meer dan dertigduizend mensen stortten geld en participeren aan de projecten. Dat is de mooiste mijlpaal.”
Growfunding is niet zomaar een crowdfundingplatform. Financiële groei is in tegenstelling tot gelijkaardige initiatieven niet de eerste ambitie. “Wij gebruiken crowdfunding om vanuit de onderbuik aan Brussel te bouwen,” zegt Brandsma. “Iedereen kan bij ons aankloppen om een inzamelcampagne op te starten. We stellen slechts één voorwaarde: elk project moet inspelen op een stedelijke uitdaging.”
Geld inzamelen via Growfunding is intens. Soms duurt het twee jaar voor een campagne online raakt. “Maar die aanpakt loont. Meer dan tachtig procent van onze projecten haalt het gewenste bedrag op, omdat we zoveel energie steken in de voorbereiding,” aldus Brandsma. “We leren onze projecthouders hoe ze hun boodschap aan de man moeten brengen en hoe ze een netwerk uitbouwen.”
Dat levert niet alleen fondsen op, maar ook duurzame organisaties. “De meeste van onze projecten bestaan nog. Dat komt omdat Growfunding een draagvlak creëert,” zegt Lamote. Daar draagt het reward based-principe toe bij. Wie Bierbox ondersteunde, kreeg geen return on investment, maar werd uitgenodigd op het lanceringsfeest en mocht een biertje proeven. “Het is een veel betere manier om mensen te betrekken en zo een communitygevoel te ontwikkelen.”
Permafungi
Permafungi kweekt sinds 2014 oesterzwammen en witloof in de kelders van Thurn & Taxis. Als meststof gebruikt het daarvoor koffiegruis, het overblijfsel van de gebruikte gemalen koffiebonen. Die haalt het bedrijf per fiets op in een veertigtal restaurants in de hoofdstad. Zo wordt er elke maand vijf ton aan koffiegruis gerecycleerd. De circulaire onderneming geeft bovendien kansen aan laaggeschoolden die moeilijk toegang hebben tot de arbeidsmarkt.
Dit jaar verloor Permafungi zijn subsidie voor sociaal-economische integratie, waarmee de werknemers werden betaald. Om het voortbestaan van de coöperatieve te kunnen garanderen, zocht het bedrijf 25.000 euro via Growfunding.Geholpen door 250 growfunders haalde Permafungi in slechts drie maanden tijd het bedrag op. Dankzij een akkoord met Exki en Extensa, die de bijdrage met vijftig procent verhoogden, klopte de campagne af op 34.000 euro.
Daarmee zal het bedrijf zijn oesterzwammenproductie verdubbelen door nieuwe teelkamers in te richten en een ventilatiesysteem aan te kopen. Bovendien kan Permafungi eindelijk zijn 'Lumifungi' lanceren. Dat is een volledig composteerbare lampenkap op basis van organisch afval afkomstig van de productie van oesterzwammen.
Intussen verankerde Growfunding zich diep in het maatschappelijke weefsel van de stad. Het platform beschikt over een uitzonderlijk netwerk, vol geëngageerde Brusselaars. “Dat zetten we actief in. Door bruggen te slaan tussen burgers, maar ook door politici en ondernemingen erbij te betrekken. De juiste mensen samenbrengen, is deel van onze service. Dat verhoogt namelijk de kans op slagen,” merkt Brandsma op. “Zo brachten we samen met Toestand en Communa de problematiek van leegstand op de politieke agenda,” vult Lamote aan.
Geen subsidies
Geld vragen, geld krijgen en die middelen herinvesteren in de stad. Het lijkt op subsidiëring. “We zijn geen alternatief, maar een aanvulling op subsidies,” zegt Lamote fijntjes. “Een subsidie moet passen binnen een afgelijnd vakje. Je moet de juiste structuur hebben en het beleid uitdragen. Veel jongeren botsen op die politieke bovenbouw. Growfunding is flexibeler en overstijgt dat hokjesdenken. Idealiter zijn wij een opstapje naar een subsidie, die doorgaans toch van een grotere omvang is.”
Het succes van Growfunding gaat niet onopgemerkt voorbij. De interesse vanuit Vlaanderen zet de sociale onderneming aan om de gewestgrenzen over te steken. “Daar zetten we vanaf dit jaar hard op in. In Vlaanderen ziet men dat onze aanpak werkt. De reacties die we krijgen zijn heel positief. Het zal tijd kosten, maar die hebben we,” vertelt Brandsma.
Tegen de zomer wil Growfunding een zevental projecten uitrollen in Leuven. “We zoeken achter de schermen naar strategische partners en bouwen netwerken. Ons investeringsmodel kan nu eenmaal flexibel aangepast worden aan de lokale context,” aldus Lamote, die luidop droomt van een uitrol in Nijvel, Mechelen of Waver. “We willen die boost van sociaal vertrouwen als een olievlek vanuit Brussel verspreiden over de rest van het land.”
In die optiek komt er voor de zomer een nieuwe website, die nu nog uitsluitend op Brussel gefocust is. “De hoofdstad blijft wel de motor van Growfunding. Dat laat ons toe om het imago van Brussel buiten de gewestgrenzen te verbeteren. Hier zijn schitterende verhalen te rapen van inspirerende mensen. De Brusselaar toont al jaren hoe je lokale problemen kan oplossen. Het is altijd een ambitie geweest om de barrières tussen Brussel en Vlaanderen af te breken.”
“Wij gebruiken crowdfunding om vanuit de onderbuik aan Brussel te bouwen”
Win-winsituatie
Growfunding lonkt ook naar private ondernemingen. Een aantal succesvolle campagnes, zoals de samenwerking tussen Permafungi en Exki (zie kaderstuk), bewijst dat daar nog groeimarge zit. “Dergelijke 'matchfunding' is in België nog niet gebeurd,” stelt Brandsma. “Wij garanderen bedrijven een grote maatschappelijke meerwaarde, met zichtbaarheid op onze website en toegang tot unieke netwerken vol betrokken mensen. Daar zit een win-winsituatie in, want bedrijven komen nauwelijks in contact met die doelgroep.”
Growfunding is volgens Lamote de ontbrekende schakel. “Rechtstreeks naar een bedrijf stappen voor fondsen heeft geen zin. Louter de haalbaarheidsanalyse maken, kost een onderneming al meer geld dan de projecthouder zoekt. Onze cijfers bewijzen dat we kwaliteitsvolle projecten op poten kunnen zetten. Onze droom is om tien ondernemingen te vinden die jaarlijks 10.000 euro in een fonds steken, waarmee projecten voor maximaal 25 procent gefinancierd worden. Meer niet, want dan doorbreek je de sociale dynamiek.”
Lees meer over: Brussel , Economie , Samenleving , Growfunding , Crowdfunding , sociaal ondernemen , sonian wood , permafunghi
Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.