Veel ondernemingen grijpen naast premie: 'Een beetje hulp zou welkom zijn'

Alleen ondernemers die verplicht moeten sluiten, krijgen in Brussel een compensatie voor verliezen tijdens de coronacrisis. De rest van de ondernemingen - en dat zijn er nogal wat - kunnen voorlopig enkel rekenen op het krappe overbruggingsrecht van de federale overheid. In Vlaanderen zit het voorlopig even anders, en dat zorgt voor veel onbegrip.

"The government is working on measures - give them some time to figure it out."

Dat kregen kunstenaars, makelaars en andere zelfstandigen vandaag te horen na het bellen van 1819, het informatienummer voor zelfstandigen van de Brusselse overheid. Velen van hen belden verbouwereerd naar het infonummer na een toelichting van hun boekhouder. De Brusselse ondernemers dachten in aanmerking te komen voor een eenmalige compensatie van 4.000 euro voor hun gestaakte werkzaamheden, maar dat bleek niet voor alle ondernemers het geval.

Het Brussels Gewest vergoedt voorlopig enkel de ondernemers die gedwongen waren te sluiten met een eenmalige hinderpremie. Maar ook zelfstandigen die niet gedwongen zijn de boeken tijdelijk dicht te doen, lijden financieel onder de coronamaatregelen.

In Vlaanderen kunnen zelfstandigen die niet gedwongen waren te sluiten nochtans wel een vergoeding van 3000 euro krijgen, bovenop de overbruggingspremie van de federale overheid. En dat steekt voor een aantal Brusselse ondernemers die niet moeten sluiten, maar zeker ook niet gebaat zijn bij het voortzetten van de zaken.

Essentieel of niet?

"Ik werk al jarenlang onbezoldigd in de zaak van mijn man", vertelt Olga Kleykens, vrouw van een Brusselse slotenmaker. Zij zagen zich genoodzaakt te sluiten, aangezien de slotenmakerij volgens haar niet voorziet in een 'essentiële' dienst. Maar helemaal zeker daarvan is ze niet, en daarmee is ze niet de enige ondernemer die zich in die grijze probleemzone bevindt.

"Ik sluit liever, dan een boete te krijgen omdat ik toch open. Als je ziet wat er in Italië gebeurt, vind ik ook het logisch dat we moeten sluiten", vindt Kleykens. "We komen persoonlijk in contact met de mensen, en klinken, sleutels en hendels betekenen mogelijk besmettingsgevaar."

Vanochtend ontdekte Kleykens bij het invullen van de premie-aanvraag, dat hun bedrijf geen aanspraak maakt op de hinderpremie. De zaak is nochtans gesloten sinds het begin van de maatregelen. "Ik belde naar 1819 en werd doorverwezen naar de website", stelt ze. "Er wordt zo weinig geconcretiseerd. We hebben leveranciers waar we al jaren klanten bij zijn - ik laat hen niet graag vallen. Maar ik weet niet wanneer we terug open kunnen, en of dat zelfs de bedoeling zou zijn", vertelt ze.

"Ik heb zelfs niet eens alle telefoontjes van klanten kunnen opnemen. Die blijven bellen om te vragen of we open zijn, maar ik moest ondertussen ook mijn moeder haar begrafenis regelen", vertelt de prille zestiger overweldigd. "Een beetje hulp, dat zou aangenaam zijn."

'We do not make the law'

Ook kunstenaars kunnen hun winkel niet sluiten - vaak hebben ze er natuurlijk ook geen - maar worden niet gecompenseerd voor de verliezen die zich voordoen in hun sector. Dat geldt trouwens ook voor gidsen in de toerismesector, en zelfs voor taxichauffeurs en immobiliënmakelaars.

"Duitsland heeft wél miljarden klaar voor de kunstenaars en freelancers. Daar moeten we toch een voorbeeld aan nemen?", vindt Brussels kunstenaar Felix Kindermann. Ook hij kan als zelfstandig ingeschreven kunstenaar geen aanspraak maken op een compensatiepremie. " Ik begrijp niet waarom Brussel zo arm is, en waarom de overheid zo weinig naar ons communiceert. Hoe komt het dat ik nu pas weet dat die premie voor ons niet geldig is?"

"We don’t make the laws, or take the decisions, we are just able to inform you about them", liet de vrouw van het infonummer mij nog weten. "We transfer all the complaints to the government, and we can only hope that they can find long-term solutions for everyone."

De chocolatier

Van de 150 miljoen die was vrijgemaakt om de Brusselse ondernemingen door deze crisis te helpen, wordt via de hinderpremie voor gedwongen sluitingen reeds 95 miljoen geïnjecteerd. Er valt nu dus nog 55 miljoen te verdelen onder de rest van de zelfstandigen.

"Er worden federaal al maatregelen genomen met de technische werkloosheid en het overbruggingsrecht. De regionale maatregelen zijn slechts supplementair", geeft Nicolas Roelens, woordvoerder van bevoegd staatssecretaris Barbara Trachte te kennen. "We hebben nu eerst geprobeerd om een premie te creëren voor de mensen die moeten sluiten, maar het is moeilijk te stellen welke sectoren precies onder die regeling vallen. Dat verschilt per beroep binnen een sector. Neem het voorbeeld van de chocolatier: die werkt in de voedingssector en voorziet dus zogezegd in noodzakelijke goederen. Maar in deze crisis gaat niemand chocolaatjes bestellen, hoor. 73% van de Brusselse bedrijven onder de vijftig werknemers, zou hiermee gedekt moeten zijn en dat zijn ook ongeveer degenen die gedwongen moeten dichtgaan. Maar we werken aan een tweede golf. Het is nu eenmaal een crisissituatie."

Finance & invest.brussels, de onafhankelijke gewestelijke investeringsmaatschappij, vindt dat het nu tijd is voor actie. "Het is normaal dat de politiek de zaken eerst degelijk analyseert om dan tot actie over te gaan. En met die gedelegeerde missie gaan we over tot actie. Nu is het zaak van snel volgende stappen te zetten", vindt gedelegeerd bestuurder Franc Bogovic. Na de 'gedelegeerde missie' die de horeca boven water moet houden, zou hij zich graag toeleggen op het compenseren van de verliezen in de creatieve sector. Maar dat is voorlopig nog toekomstmuziek. "Ik kies dat niet zelf, wij volgen de politiek. Voorlopig zorgt iedereen dat er zo veel mogelijk jobbehoud is - in welke sector dan ook."