Besmettingen stijgen vooral in rijkere gemeenten: 'Een op drie is terugkerende reiziger'

Het aantal besmettingen stijgt vooral in rijkere gemeenten als Ukkel, Sint-Pieters-Woluwe en Oudergem. Experts wijzen erop dat daar al meer toeristen zijn teruggekomen van hun vakantiebestemming.

De voorbije coronagolven troffen de Brusselse gemeenten niet op dezelfde manier. Zo waren er tijdens de eerste golf aanvankelijk meer Covidgevallen (en ook -overlijdens) in rijkere gemeenten als Watermaal-Bosvoorde en Oudergem. Pas later drong de epidemie ook door tot de centralere en armere gemeenten.

Nu het aantal coronabesmettingen opnieuw in de lift zit, blijkt die stijging opnieuw ongelijk verdeeld over het gewest. De sterkste relatieve stijging werd de voorbije 14 dagen genoteerd in Ukkel, waar het aantal besmettingen 104 procent steeg tegenover de periode ervoor.

Ukkel wordt gevolgd door Sint-Pieters-Woluwe, Oudergem en Koekelberg. De kleinste relatieve stijging wordt dan weer genoteerd in het armere Molenbeek, dat over die periode van twee weken nog een daling noteert ten opzichte van de twee weken ervoor (-21 procent). De lijst is verder geen exacte afspiegeling van de inkomenssituatie. Zo staat Sint-Joost als armste gemeente van het land toch nog vrij hoog, met een zevende plaats.

Bij het begin van de eerste golf legden experts de link met skitoeristen, die het virus hadden meegebracht. En ook nu is het toerisme de logische oorzaak van de verschillen. “De kloof tussen de verschillende gemeenten is inderdaad opmerkelijk en dat moet wel met het reisgedrag te maken hebben,” denkt professor huisartsengeneeskunde Dirk Devroey (VUB). “Het betekent daarom trouwens nog niet dat er ook echt meer besmettingen zijn in die gemeenten: er wordt vooral meer getest.”

Ook biostatisticus Geert Molenberghs legt de link met toerisme. “De rijkere Brusselse gemeenten maken daarbij deel uit van een breder fenomeen dat we ook in het welgestelde Waals- en Vlaams-Brabant zien.”

Molenberghs denkt dat er vandaag wel degelijk meer besmettingen zijn in die welgestelde gemeenten. “Dat is niet enkel een kwestie van veel testen. Liefst vier procent van alle terugkerende reizigers die getest worden, blijken besmet. Dat is verontrustend veel, want bij de kandidaat-vertrekkers is maar 1 procent positief.”

Inge Neven van de Brusselse gezondheidsinspectie treedt die analyse bij. “Een derde van alle positieve gevallen is vandaag van terugkerende reizigers. En in die zuidoostelijke gemeenten komen mensen nu al vaker terug uit vakantie. In de centralere gemeenten waar veel inwoners naar het land van herkomst reizen, is dat vaak veel later.” Neven heeft daarnaast ook het gevoel dat inwoners van rijkere gemeenten vandaag sneller naar een arts stappen als ze symptomen van Covid vertonen. “Maar daar hebben we geen actuele cijfers over.”

'Ook gewone jongerenreis naar Spanje onverantwoord'

Geert Molenberghs pleit er alvast voor een aantal reisformules aan banden te leggen. “Feestreizen als die naar Spanje zijn helemaal onhoudbaar. Zelfs een gewone busreis voor jongeren naar Spanje lijkt me vandaag uit den boze. Daarvoor gaan de Spaanse overheden te onverantwoordelijk om met het virus.”

UZ-Brusseldirecteur Marc Noppen wijst er in dat verband op dat de controle op terugkerende reizigers gerust wat strenger mag. "Dat zie ik zelfs in eigen familie. Enkele familieleden kwamen recent nog terug uit het buitenland met het vliegtuig, maar waren niet gecontroleerd."

De biostatisticus waarschuwt verder nog voor verdere versoepelingen. “We moeten echt vermijden om veel mensen samen te brengen op dynamische evenementen, dan krijg je heel snel superverspreiding. Het openhouden van cafés en restaurants lijkt me dan weer geen probleem op dit moment.”

Dirk Devroey van zijn kant ziet vooral heil in een bredere toepassing van het coronapaspoort, waarmee reizigers vlotter de grens over kunnen. “Je zou dat ook kunnen invoeren voor restaurants, sportmanifestaties en culturele evenementen. Zo bescherm je meer mensen én motiveer je de bevolking ook om zich te laten vaccineren.”