Brusselse scholen waren geen gangmakers van tweede coronagolf

Nadat de scholen opnieuw waren geopend in september en november, steeg het aantal besmettingen bij jongeren. Toch zijn zij niet de motor van de tweede golf, toont onderzoek in Brussel. "Kinderen waren niet de motor, maar wel het slachtoffer van het hoge aantal besmettingen."

Dat schrijft de krant De Standaard maandag.

De scholen zijn nu een week dicht en in geen enkele leeftijdscategorie dalen de besmettingen in ons land zo snel als bij de min 10-jarigen. Dat was ook zo in de herfstvakantie. Het aantal besmettingen bij kinderen en jongeren nam met circa de helft af. Toen was de test­strategie - geen test meer voor hoog­risicocontacten zonder symp­tomen - wel net gewijzigd, maar ook hier was de daling uitgesprokener dan bij de andere leeftijdscategorieën.

Scholen open, slechtere cijfers

Bovendien kwam de tweede golf begin september op gang, precies toen de schoolpoorten opnieuw openzwaaiden. Ook na de verlengde herfstvakantie stegen de besmettingscijfers bij kinderen. Nadien gingen ook de cijfers in de andere leeftijdscategorieën omhoog. Is de school dan een broeihaard voor het coronavirus of niet? Om die vraag te beantwoorden keerden onderzoekers van het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) en van de Gemeenschapscommissie (GGC) de Brusselse cijfers binnenstebuiten. Ze publiceerden donderdag hun bevindingen.

Hun conclusie: de start van de Brusselse tweede golf viel inderdaad samen met de heropening van de scholen, maar kinderen en jongeren waren niet de grote aandrijvers van de tweede golf. "Die conclusie trekken we op basis van drie verschillende cijferreeksen", zegt onderzoeker Brecht Ingelbeen. Ze kijken daarbij vooral naar jongeren (en dus middelbare scholen), omdat daar beduidend meer besmettingen vastgesteld worden dan bij kinderen.

Na de opening van de scholen nam het aantal contacten van jongeren toe, tonen cijfers van de Brusselse contacttracing. "Maar bij volwassenen was de toename groter", zegt Ingelbeen.

Tweede element: het aandeel van tieners in het totale aantal besmettingen nam begin september toe, maar sinds midden september is er een stabilisatie. "Ook in augustus werden al meer besmettingen bij jongeren opgepikt, vermoedelijk door het betere testen en de betere contactopsporing. Begin september ging die stijging door, maar we zagen geen trendbreuk. Die zou je nochtans wel verwachten als jongeren een boost van besmettingen zouden veroorzaken", verklaart de onderzoeker van het ITG.

De onderzoekers linkten ook de besmettingen tussen leeftijdsgroepen, op basis van de gegevens van de Brusselse contactopsporing. Daaruit blijkt dat tieners in de maand volgend op de opening van de scholen aan de bron lagen van 9 procent van de besmettingen naar andere leeftijdsgroepen. Maar er werden bijna dubbel zoveel besmettingen van andere leeftijdsgroepen naar tieners vastgesteld.

"De cijfers tonen dat tieners een rol spelen, maar níét dat ze de motor waren van de tweede golf in Brussel", zegt Ingelbeen. "Scholen kunnen bijdragen aan de besmettingen, maar het effect is heel beperkt in vergelijking met een situatie waarbij de scholen gesloten blijven."

Contacten beperken

Volgens de onderzoekers was de tweede golf in Brussel vooral het resultaat van toegenomen contacten in alle leeftijdsgroepen. Dat strookt ook met de toegenomen hogere mobiliteit. Het indijken van die golf bleek mogelijk door in alle leeftijdsgroepen de contacten te beperken.

Nadat de horeca verplicht had moeten sluiten, daalde het aantal contacten significant. En dus concluderen de onderzoekers ook: kinderen waren niet de motor, maar wel het slachtoffer van het hoge aantal besmettingen. Het beperken van contacten is volgens Ingelbeen dan ook de sleutel om een derde golf te vermijden.