Druk op ziekenhuizen stijgt alweer, nog 12 covidbedden op intensieve in Brussel

Bijna dubbel zoveel besmettingen op een week tijd en nu ook een stijging in de ziekenhuisopnames. De coronawolk boven Brussel zwelt weer aan. Dat terwijl meer en meer zorgpersoneel uitvalt en de afdelingen intensieve zorg nog niet hersteld zijn van de vorige golf. “We vertrekken van een heel hoge basis.”

27 december: 28 coronapatiënten. 1 januari: 34. 2 januari: 40. 3 januari: 44. 4 januari: 45.

De voorbije dagen zag medisch directeur Danny De Clercq van de Iris Ziekenhuizen Zuid de corona-opnames sterk toenemen. Sinds begin december had hij zo geen stijging meer gezien. Van de 45 patiënten in zijn ziekenhuis liggen er nu 9 op de afdeling intensieve zorg. “Wat zal de impact van de omikronvariant zijn op Brussel, waar minder mensen gevaccineerd zijn?” vraagt De Clercq zich af.

De voorbije week steeg het aantal ziekenhuisopnames in Brussel met 43 procent. De besmettingen gingen nog sneller: op een week tijd stegen ze met 90 procent naar gemiddeld 1.859 nieuwe gevallen per dag.

“Ik ben bezorgd, want in het buitenland zagen we niet zo’n snelle stijging van de ziekenhuisopnames door omikron,” zegt voorzitter Marcel Van der Auwera van het comité Hospital & Transport Surge Capacity (HTSC), dat de situatie in de Belgische ziekenhuizen monitort. “Het probleem is dat we in een grijze zone zitten. Momenteel heb ik geen statistisch model dat mij duidelijkheid geeft over hoe erg dit zal worden voor de ziekenhuizen.”

Opschalen

Zonder zulke modellen weten de ziekenhuizen nog niet hoe ze zich deze maand het best organiseren. Volgens een simulatie van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC) van midden december zou de capaciteit op intensieve zorg tegen midden januari volzet kunnen zijn. Voorlopig zijn daar nog 12 Brusselse covidbedden beschikbaar, blijkt uit cijfers van het HTSC.

Het ziet ernaar uit dat omikron gemiddeld minder vaak tot een IZ-opname leidt dan andere coronavarianten. “Maar er liggen nu nog altijd meer dan 500 coronapatiënten op intensieve zorg in ons land. Dat is een heel hoge basis om van te vertrekken voor een nieuwe golf,” zegt Van der Auwera. Dat geldt ook voor de Brusselse basis. De 97 bezette bedden zijn goed voor 44 procent van de totale IZ-capaciteit in het gewest. “En zolang we meer dan 15 procent van alle bedden op intensieve zorg voorbehouden voor covidpatiënten, zijn we andere zorg aan het uitstellen,” zegt hij.

Kortere quarantaines

Net vandaag beslisten de verschillende ministers van Volksgezondheid in ons land om de test- en quarantaineregels te versoepelen. Zo valt de verplichte quarantaine van hoogrisicocontacten weg bij wie (minder dan vijf maanden geleden) volledig gevaccineerd is of al een booster kreeg.

“Voor gevaccineerde zorgverleners geldt al zo’n versoepeling. Wie positief test, maar geen symptomen heeft en wil komen werken, wordt ingezet op de covidafdeling,” zegt hoofdarts Olivier Vermylen van het Brugmannziekenhuis in Laken. “Het risico van een kortere quarantaineperiode ligt volgens mij niet zozeer bij de zorgverleners, maar bij de brede bevolking. Het kan zorgen voor meer verplaatsingen, meer besmettingen en nieuwe ziekenhuisopnames. Alleen is het nu nog afwachten hoe groot dat risico precies wordt. Daar hebben we te weinig gegevens over.”

In het Brugmannziekenhuis ligt de covidafdeling op intensieve zorg al sinds eind augustus helemaal vol, met telkens tien patiënten. “Een verdere stijging zal een impact hebben op ons personeel. De afwezigheden nemen elke maand toe,” zegt Vermylen. Momenteel is 30 tot 35 procent van hun zorgpersoneel afwezig door besmetting of quarantaine, maar ook door burn-outs of ontslag. “In theorie kan je de covidbedden op intensieve zorg natuurlijk opschalen, maar veel ziekenhuizen hebben daar het personeel niet meer voor.”

Gesloten IZ-bedden

Verschillende andere ziekenhuizen konden deze dinsdag niet reageren bij BRUZZ. In heel Brussel zijn nu al 54 van de 275 totale IZ-bedden gesloten, vaak door personeelstekorten. “We hebben een tekort aan verpleegkundigen en we hebben onze bedden nodig voor andere zorg. De chirurgen willen hun activiteiten hervatten,” zegt ook Danny De Clercq van de Iris Ziekenhuizen Zuid.

Dus liggen op federaal niveau weer alle worst-case scenario's op tafel, zegt Marcel Van der Auwera. "Wij bereiden ons voor met dezelfde oplossingen als in vorige golven: patiënten spreiden, transfereren en gesloten capaciteit proberen te openen, desnoods in medium care. Omikron heeft meegevierd op Oudejaarsavond. Nu moeten wij het zien op te lossen."

Onderstaande tabel toont het aantal bezette IZ-bedden per Brussels ziekenhuis. In het hele gewest zijn nu nog 12 covidbedden vrij: