Leden van 'cel Zaventem' verhuisden op zelfde dag naar appartement Max Roosstraat

De uiteenzetting over het onderzoek naar het safehouse in de Max Roosstraat in Schaarbeek gaat dinsdag voort na een korte, onderbroken procesdag maandag. Het is intussen duidelijk dat de drie leden van de 'cel van Zaventem' hoogstwaarschijnlijk op dezelfde dag verhuisd zijn naar het appartement in de Max Roosstraat. Dat heeft een politiecommissaris die mee het onderzoek voerde naar de aanslagen, dinsdag verklaard. Volgens zijn verklaring zou Ibrahim El Bakraoui "de leider" en Najim Laachraoui, die zichzelf opblies op de luchthaven van Zaventem, "de pyrotechnicus van de groep" zijn geweest.

18:16 Voorstelling onderzoek focust vanaf woensdag op Maalbeek

De voorstelling van het onderzoek naar de aanslagen van 22 maart gaat woensdag/morgen een nieuwe fase in, met een focus op het onderzoek na de aanslag in Maalbeek.

Dinsdag werd het luik Max Roosstraat afgerond. De voorstelling van het onderzoek van dat safehouse, van waaruit de terroristen van Zaventem vertrokken, heeft dagen in beslag genomen. Het appartement bleek dan ook een goudmijn voor de speurders, met heel wat materiaal voor het aantreffen van bommen en DNA en vingerafdrukken op verschillende voorwerpen. Speurder Thibault B. noemde het appartement een "samenzweringsplaats", die van groot belang was voor de Belgische cel.

Morgen/woensdag boren de onderzoeksrechters het tweede deel aan van de tweede fase van de voorstelling van het onderzoek, dat over het onderzoek na de aanslag in Maalbeek. Voor die uiteenzetting is volgens de planning anderhalve dag uitgetrokken. Onder meer de analyse van de videobeelden van de MIVB, de identificatie van de dader en de zoektocht naar de tweede voortvluchtige verdachte komen aan bod. Ook leggen de speurders uit hoe ze het appartement in de Kazernenlaan in Etterbeek op het spoor kwamen, vanwaar de kamikaze van Maalbeek vertrok met zijn bom.

17:40 Toch spoor naar verdwenen wapens?

Onderzoeksrechter Olivier Leroux heeft dinsdag een spoor ter sprake gebracht naar de verdwenen wapens van de terreurcel. Zo was er een match tussen DNA dat aangetroffen werd in het safehouse in de Max Roosstraat in Schaarbeek, en op een karabijn op een lading wapens die in 2019 in een garagebox in Luik gevonden werd.

Tijdens een presentatie over het onderzoek naar het safehouse in de Max Roosstraat in Schaarbeek had een politiecommissaris, die ten tijde van de aanslagen onderzoeker was bij de federale gerechtelijke politie in Brussel, het over de wapens die in het appartement waren opgeslagen. Verschillende aanvalswapens die op foto's te zien waren die de leden van de terreurcel hadden genomen, zijn nog steeds spoorloos, zei hij.

Onderzoeksrechter Olivier Leroux pikte daarop in en zei dat er nochtans "veel gezocht" is naar de wapens en hij stond erop om toch een spoor ter sprake te brengen dat volgens hem niet noodzakelijk vals was. Zo kregen de speurders in februari 2019 informatie over een match tussen DNA dat aangetroffen werd op een handgreep van een trolley die gevonden werd in de Max Roosstraat in Schaarbeek, en een karabijn die deel uitmaakte van een lading wapens die in Luik gevonden werd in een garagebox. Er volgde uitgebreid onderzoek, maar zonder resultaat. Volgens Leroux had de eigenaar de box verhuurd en had de huurder hem een jaar vooruitbetaald. De huurder had een valse identiteit opgegeven, op basis van een identiteitskaart die gestolen was in mei 2016. Telefonie-onderzoek leverde evenmin iets op.

Uiteindelijk kwamen de onderzoekers uit bij de hypothese dat de lading wapens afkomstig was van verschillende overvallen. De DNA-match bleef beperkt tot één van de verdwenen wapens, waarvan enkel de modellen maar niet de serienummers konden geïdentificeerd worden. Een link tussen de terreurcel en de wapens kon zo nooit formeel bevestigd worden, ook al vertoonden verschillende wapens gelijkenissen met degene die verdwenen zijn.

17:24 Max Roosstraat was 'samenzweringsplaats', maar diende ook om wapens op te slaan

Het safehouse in de Max Roosstraat in Schaarbeek is een 'samenzweringsplaats' geweest, waar de terreurcel toewerkte naar de aanslagen. Maar het diende ook verschillende andere doeleinden, zoals de opslag van wapens, waarvan de meeste overigens nog steeds spoorloos zijn. Dat zei politiecommissaris Thibault B., die onderzoeker was ten tijde van de aanslagen van 22 maart 2016 bij de federale gerechtelijke politie van Brussel, dinsdagmiddag.

De onderzoeker presenteerde dinsdag op het assisenproces naar de aanslagen het onderzoek dat gevoerd werd naar het appartement in de Max Roosstraat. Hij concludeerde dinsdagnamiddag dat het appartement verschillende doeleinden diende. Het was de plaats waar verschillende verdachten woonden of passeerden, waar bommen werden gemaakt en het was een uitvalsbasis van terreurgroep IS. Maar het was ook een plaats waar wapens opgeslagen werden.

De speurder verwees onder meer naar foto's die genomen werden in het appartement en waarop te zien is hoe Mohamed Abrini, Najim Laachraoui en Ibrahim El Bakraoui poseren met wapens. Andere foto's tonen de wapens apart. Twee handwapens werden teruggevonden in de buurt van de lichamen van de twee zelfmoordterroristen in Zaventem. Ook een granaat werd in Brussels Airport gevonden. Andere, zwaardere aanvalswapens konden nooit gevonden werden in het onderzoek, zei de politiecommissaris.

Onderzoeksrechter Berta Bernardo Mendez verduidelijkte dat er hard gezocht is naar de wapens. Ze herinnerde aan audiobestanden die gevonden werden en waarin te horen is dat de wapens nog konden dienen voor nieuwe aanslagen. Maar bovenal diende het appartement in de Max Roosstraat als 'samenzweringsplaats', de centrale plaats waar de leden van de terreurcel verbleven, en waar de cel zich organiseerde en zijn activiteiten ontwikkelde, met het oog op hun hoofddoel, het plegen van aanslagen.

Politiecommissaris Thibault B. argumenteerde dat het appartement "bewust gekozen" was voor de voorbereiding van de aanslagen. Verschillende leden van de cel verbleven er of passeerden er, klonk het. De onderzoeker voerde daarnaast aan dat "niet iedereen noodzakelijk ervan op de hoogte was". Ook de productie van explosieven en de opslag van wapens is volgens hem nog een reden om te spreken van een 'samenzweringsplaats'.

"Vanuit het appartement communiceerde de cel bovendien met terreurgroep IS. Tot slot is het de plaats van waar de verdachten van de aanslagen van 22 maart 2016 vertrokken naar Zaventem", besloot de politieman, die het appartement daarom een "bijzonder belang" toedichtte voor de terreurcel. Uit het onderzoek bleek dat kamikazes Ibrahim El Bakraoui en Najim Laachraoui in het safehouse verbleven, samen met beschuldigden Osama Krayem en Mohamed Abrini. Van zelfmoordterrorist Khalid El Bakraoui is geweten dat hij er passeerde, net als van beschuldigden Ali El Haddad Asufi en Bilal El Makhoukhi. Volgens het onderzoek waren ook beschuldigden Hervé Bayingana Muhirwa en Sofien Ayari mogelijk in het safehouse, maar dat is niet zeker.

17:16 Buren roken sterke ammoniakgeur uit appartement

Tussen 1 februari en 22 maart 2016, de periode dat de verdachten gebruikmaakten van het appartement in de Max Roosstraat, waren vijf van de elf appartementen in het gebouw bewoond. De bewoners werden tijdens het buurtonderzoek ondervraagd. Volgens de buren van de vijfde verdieping, waar ook de verdachten zaten, kwam er een sterke ammoniakgeur uit het appartement. Dat heeft politiecommissaris Thibault B. dinsdag gezegd op het proces voor het hof van assisen.

De bewoners van de onderste verdiepingen vertelden dat ze geregeld lawaai hoorden vanuit het appartement en dat er soms een sterke rioolgeur hing en soms ook een gasgeur. Het gezin dat op dezelfde verdieping als de 'cel' woonde, een koppel en twee jonge meisjes, zag dat er alleen mannen in de flat kwamen. Volgens hen waren er altijd minstens twee of drie mensen aanwezig en werd er Arabisch gesproken. Ze hoorden de buren vaak, maar zagen hen bijna nooit. Er was ook veel lawaai vooral 's nachts. De buren merkten ten slotte dat de verdachten vaak de lift gebruiken. De buren zagen ook dat de bewoners van het appartement geregeld de dakkapel op de overloop openzetten om de verluchten. Vanaf 's ochtends roken ze al een sterke ammoniakgeur.

15:49 Abrini zegt dat Krayem verbrand raakte bij productie TATP, Krayem ontkent

Beschuldigde Osama Krayem zou zich verbrand hebben bij het vervaardigen van TATP in de Max Roosstraat in Schaarbeek. Dat zei medebeschuldigde Mohamed Abrini tijdens een verhoor en er zijn ook elementen in het onderzoek die wijzen op een dergelijk incident. Krayem heeft zijn betrokkenheid bij de vervaardiging van de bommen steeds ontkend.

Politiecommissaris Thibault B. verklaarde dinsdag dat uit het onderzoek geconcludeerd kon worden dat zowel de bommen van Zaventem als die van Maalbeek gemaakt werden in het safehouse in de Max Roosstraat. Daar werd vanaf 14 maart de productie van TATP opgevoerd, om in totaal 130 kilogram springstof te maken, zei Mohamed Abrini in een verhoor.

Op die dag kocht Ibrahim El Bakraoui in de late namiddag vier plastic bakken met een volume van 70 liter, bleek uit het onderzoek. Om 22.39 uur kocht hij ook pleisters en een tube Flamigel. Dat deed de speurders vermoeden dat er die dag iets speciaals was gebeurd.

In zijn verhoren zei Mohamed Abrini dat hij die dag getuige was geweest van een incident waarbij Krayem, die volgens Abrini af en toe hielp bij de vervaardiging van TATP, verbrand raakte aan het gezicht en Ibrahim El Bakraoui zijn haar verbrandde. Het mengsel zou vuur gevat hebben.

"DOVO heeft bevestigd dat er een ontbranding of ontploffing kan ontstaan bij de productie van TATP, die brandwonden kan veroorzaken", aldus de speurder. Op 16 maart is Krayem bovendien te zien op de bewakingsbeelden van de Kazernenlaan met een pleister op zijn gezicht. Op 15 maart trok de conciërge van het gebouw bovendien naar het safehouse na een melding van een waterlek in het appartement op de vierde verdieping.

Ter plaatse trof hij geen waterlek aan, maar vermoed wordt dat er water gebruikt werd om het brandje te blussen. De conciërge maakte later melding van een "verdachte stank" in het appartement. De onderzoeksrechter benadrukte na het betoog nog dat Mohamed Abrini de verklaringen over het incident deed tijdens zijn verhoor, maar dat Osama Krayem zijn betrokkenheid bij de vervaardiging van TATP en bij een incident steeds ontkend heeft

15:19 Speurders: bommen Zaventem én Maalbeek gemaakt in appartement Max Roosstraat

De bommen gebruikt bij de aanslagen in de luchthaven van Zaventem en in het metrostation Maalbeek zijn allemaal gemaakt in het safehouse in de Max Roosstraat in Schaarbeek. Dat heeft Thibault W., die als politiecommissaris betrokken was bij het onderzoek naar de aanslagen, dinsdag verklaard op het proces van de aanslagen van 22 maart 2016.

De speurders vermoeden dat de TATP vanaf 5 maart vervaardigd werd, toen de eerste chemische producten werden gekocht. Uit een verhoor van Mohamed Abrini is gebleken dat op 7 maart, "ongeveer twee weken voor de aanslagen", de slaapkamer werd omgevormd tot een TATP-laboratorium. Sindsdien sliepen de bewoners in de woonkamer, waar bij de huiszoeking op 22 maart vier matrassen gevonden werden.

"In het begin werden de bommen in de keuken gemaakt, maar dat werd onhoudbaar door de geur", zei Abrini. Het poeder werd gedroogd op de grond met verwarmers, wat zo'n sterke geur veroorzaakte dat Abrini met een T-shirt op zijn gezicht sliep, zei hij ook. De eerste dagen werd er 12 tot 14 kilogram TATP per dag gemaakt, later werd de productie verdubbeld. In totaal werd volgens Abrini 130 kilogram springstof gemaakt.

Uit het onderzoek is gebleken dat de productie opgevoerd werd op 14 maart. Op die dag ging Ibrahim El Bakraoui vier plastic bakken van 70 liter kopen in de Blokker. Osama Krayem zal uiteindelijk op 21 maart met twee lege rugzakken aankomen in de Max Roosstraat, die hij eerder die dag gekocht had. Hij bracht de rugzakken later, een per een, naar de Kazernenlaan in Etterbeek, vanwaar Khalid El Bakraoui vertrokken is naar Maalbeek.

"Daaruit kunnen we afleiden dat de bommen vervaardigd en afgewerkt werden in het appartement en daar in de rugzakken werd gestoken", aldus Thibault W. "We concluderen dan ook dat de bommen van de twee sites gemaakt werden in de Max Roosstraat." De speurders vermoeden ook dat het plan voor het maken van TATP al bestond voor de ondertekening van het huurcontract van het appartement in de Max Roosstraat op 21 januari, aldus Thibault W. nog. Zo zei Mohamed Abrini in een verhoor dat Najim Laachraoui verklaard had dat het nodig was om een appartement op de bovenste verdieping te vinden, zodat de geur naar boven kon ontsnappen.

14:38 Ibrahim El Bakraoui en Krayem kochten in weken voor aanslagen plastic bakken en zwavelzuur

In de drie weken voor de aanslagen van 22 maart 2016 hebben Ibrahim en El Bakraoui en Osama Krayem in verschillende Brusselse winkels plastic bakken, vuilbakken en precursoren voor TATP, zoals zwavelzuur en aceton, gekocht. Dat heeft een politiecommissaris die mee het onderzoek voerde naar de aanslag, maandag verklaard.

Bij verschillende van die aankopen worden El Bakraoui en Krayem gefilmd en tijdens de huiszoeking op 22 maart 2016 op het appartement in de Max Roosstraat zijn meerdere artikels, verpakkingen en kastickets teruggevonden. Na de aanslagen in Zaventem en Maalbeek zijn ook meerdere links naar de aankopen aangetroffen.

Zo koopt El Bakraoui op 1 maart een plastic bak in Blokker. Hij wordt na de aankoop gefilmd in metrostation Rogier met de bak in zijn hand. Hij heeft ook een boodschappentrolley bij zich die bij de huiszoeking in de Max Roosstraat wordt teruggevonden. Op 3 maart worden El Bakraoui en Krayem gefilmd in een Blokker, waar ze een Pyrex-maatbeker en een plastic bak van 4 liter kopen. Krayem draagt daarbij een muts, die later tijdens de huiszoeking in de Max Roosstraat wordt aangetroffen. Ook het kasticket werd teruggevonden.

Op 5 maart koopt El Bakroui in de Brico in Schaarbeek tien bidons van 1 liter zwavelzuur en tien bidons van 1 liter aceton. Dat zijn allebei precursoren, die gebruikt worden om TATP te maken. Twee dagen later koopt hij volgens de speurders 35 liter zwavelzuur in de Midi Brico in de Stalingradlaan in Brussel. Dat bevestigde de zaakvoerder aan de speurders.

Tijdens zijn verhoor zegt de bewoner van het gelijkvloers dat hij vijftien dagen voor de aanslagen op 22 maart vier personen zag onder wie "Miguel Dos Santos" (schuilnaam van Ibrahim el Bakraoui) met een rode steekkar met daarop meerdere bidons. Op 12 maart kopen El Bakraoui en Krayem twee eliptische hometrainers en fitnessmateriaal en -kledij. Een van de hometrainers werd teruggevonden in het appartament in de Max Roosstraat, de andere in de Driesstraat. Zo leggen de speurders de link tussen beide adressen.

Twee dagen later is er een nieuwe aankoop: El Bakraoui en Krayem kopen dan zwavelzuur. Ze worden gespot op bewakingsbeelden in metrostation Lemonnier, waarbij ook de Mobib-kaart te zien is die ze gebruiken. Die kaart wordt op de dag van de aanslagen teruggevonden nadat El Bakraoui zijn bom heeft laten ontploffen in de luchthaven van Zaventem. Bij de huiszoeking in de Max Roosstraat vinden de speurders het bonnetje van de oplading van de Mobib-kaart.

Op 17 maart is het aan Najim Laachraoui. Hij koopt elektrisch materiaal, waaronder vijftien drukknoppen, tien connectors en tape bij elektronicawinkel Capitani in Schaarbeek. Hij wordt daarbij gefilmd in een zwarte vest, die later wordt teruggevonden in de Max Roosstraat. Ook enkele drukknoppen en connectors liggen nog in het appartement. Na de ontploffing in metrostation Maalbeek wordt hetzelfde materiaal aangetroffen.

Op 19 maart koopt El Bakraoui vijf vuilbakken van 30 liter, twee witte en drie rode in Blokker City 2 in Elsene. Bij de huiszoeking in de Max Roosstraat wordt een rode en een witte vuilbak teruggevonden. Op Zaventem wordt duidelijk waar de drie andere vuilbakken zijn: één voor elke bom in elke tas van de drie terroristen op de luchthaven.

Opvallend: diezelfde 19 maart koopt El Bakraoui in Sports Direct City 2 een Dunlop-koffer, een witte pet en een vissershoedje. Dat laatste wordt gedragen door "de man met het hoedje", zoals Mohamed Abrini wordt genoemd voor zijn identificatie. Op 21 maart ten slotte koopt Osama Krayem in Sports Direct City 2 twee wandelrugzakken van het merk Karrimor. Die rugzakken zijn te zien op de beelden voor de aanslag in Maalbeek. De speurders merken nog op dat alle aankopen contant betaald werden, zodat ze niet getraceerd konden worden.

14:04 El Haddad Asufi kwam naar eigen zeggen één keer in safehouse, Bayingana Muhirwa 'nooit'

Op het proces over de aanslagen van 22 maart 2016 gaat het dinsdag nog steeds over de huiszoeking in de Max Roosstraat in Schaarbeek. Nadat eerder al de tussenkomst van ontmijningsdienst DOVO en van het gerechtelijk lab aan bod waren gekomen, ging politiecommissaris Thibault B. in de voormiddag in op het onderzoek van de federale gerechtelijke politie van Brussel. Hij overliep daarbij onder meer de verschillende bewoners van het safehouse, en zij die er al dan niet aanwezig zijn geweest.

Het onderzoek toonde aan dat in het safehouse de zelfmoordterroristen Ibrahim El Bakraoui en Najim Laachraoui woonden, samen met beschuldigden Mohamed Abrini en Osama Krayem. Maar ook van Bilal El Makhoukhi werden er vingerafdrukken gevonden, op een beker en dadel.

De politieman bracht een audioboodschap in herinnering die gevonden werd in de computer die bij het safehouse werd gevonden. Daarin zegt Laachraoui dat een 'broer' zich bij de groep heeft gevoegd en dat die toegang kreeg tot het wapenarsenaal. Vermoed wordt dat het daarbij om El Makhoukhi gaat. Vast staat dat Makhoukhi meermaals in het safehouse langskwam. Tijdens de zitting bevestigde El Makhoukhi dat hij in het appartement was op 16 en 21 maart. De speurders vermoeden ook dat hij er was op de avond van 15 maart, omdat zijn gsm toen verbinding maakte met een zendmast in de buurt, maar El Makhoukhi zei dat dat niet kon, omdat hij toen nog een elektronische enkelband had.

Ali El Haddad Asufi van zijn kant bevestigde op de zitting dat hij één keer in het safehouse was, wellicht al op 18 februari, samen met Ibrahim El Bakraoui, toen ook zijn gsm verbinding maakte met een zendmast in de buurt. Het DNA van El Haddad Asufi werd gevonden op een bekertje, dat gevonden werd bij kartonnen verpakkingen van vuilbakken die op de vooravond van de aanslagen op de stoep geplaatst werden in de Max Roosstraat. Die dozen waren gekocht kort voor 22 maart, reden waarom de speurders denken dat hij kort voor de aanslagen toch nog in het appartement was. El Haddad Asufi ontkent dat.

Op vraag van de voorzitster zei Hervé Bayingana Muhirwa dat hij "nooit" in het appartement is geweest, en er zelfs nooit iemand is gaan oppikken of afzetten. Nochtans maakte zijn gsm tussen 15 en 22 maart meermaals verbinding met de bewuste zendmast dichtbij de Max Roosstraat. Volgens Bayingana Muhirwa moet zijn woonplaats, in de Tivolistraat in Laken, door dezelfde mast bediend worden. Hij zei daarbij dat beide woningen "300 à 500 meter" van elkaar gescheiden zijn, hoewel dat in werkelijkheid beduidend meer is. Het DNA van Bayingana Muhirwa werd, samen met dat van Mohamed Abrini, aangetroffen op een oorstokje in de Max Roosstraat.

Abrini, maar ook Krayem, verbleven kort in de woning van Bayingana Muhirwa in Laken. Tot slot werd het DNA van Khalid El Bakraoui nog gevonden in de Max Roosstraat. De jongste El Bakraoui verbleef al die tijd in het safehouse in de Kazernenlaan in Etterbeek, maar kwam tot en met 16 maart geregeld langs in de Max Roosstraat. Ook het DNA van beschuldigde Sofien Ayari werd gevonden in het safehouse in de Max Roosstraat, maar enkel op de rits van een rugzak.

Zelf zegt Ayari, die zich schuilhield in de Driesstraat in Vorst, nooit in het safehouse geweest te zijn, en zelfs het adres niet te kennen. Ook Salah Abdeslam zei aan de voorzitster dat hij het adres niet kende, en dat hij "evenmin op de hoogte was van het bestaan van de plannen voor de aanslagen". Van Abdeslam werden er geen sporen gevonden in de Max Roosstraat.

12.54 Speurders: Abrini was op hoogte dat TATP vervaardigd werd in appartement

Mohamed Abrini ontkende niet dat hij wist dat er TATP gemaakt werd in het appartement in de Max Roosstraat in Schaarbeek, waar hij verbleef voor de aanslagen van 22 maart 2016. Dat blijkt uit de voorstelling van het onderzoek na de aanslagen.

Abrini bracht de speurders ook op de hoogte van een incident op 14 maart 2016. Die avond koopt Ibrahim El Bakraoui pleisters en Flamigel bij de apotheker. "We kunnen vermoeden dat er die dag een incident heeft plaatsgevonden", aldus de speurder. In de akte van beschuldiging werd ook al melding gemaakt van een brandje dat ontstaan zou zijn tijdens het vervaardigen van TATP. Tot slot is Abrini te zien op een foto op de pc gevonden in de Max Roosstraat, poserend met wapens en een IS-vlag. Abrini heeft dus gewoond in een appartement waar er bommen gemaakt zijn, besluiten de speurders.

De voorzitter vroeg dinsdag aan alle beschuldigden of ze in het appartement in de Max Roosstraat waren geweest. Abrini bevestigde dat hij er heeft gewoond, een maand tot anderhalve maand. Zijn DNA en vingerafdrukken werden dan ook op verschillende voorwerpen in het appartement gevonden. In een verhoor zei hij ook dat hij twee nachten verbleven heeft in de Tivolistraat, in het appartement van Hervé Bayingana Muhirwa. Volgens de speurders verbleef hij daar tussen 15 en 17 maart, Abrini zelf heeft het over de twee nachten net voor de aanslagen.

12.54 Krayem: "Aanwezig waar bommen werden geproduceerd"

Osama Krayem was "aanwezig in het appartement" in de Max Roosstraat in Schaarbeek, "woonde op de plaats waar de bommen werden gemaakt". Op die manier vatte de politiecommissaris die mee het onderzoek voerde naar de aanslagen de rol samen die Krayem speelde binnen de groep die in het safehouse woonde.

Op het assisenproces over de aanslagen van 22 maart 2016 overliep de politiecommissaris dinsdag de bewoners van het safehouse en anderen die er al dan niet waren geweest. De politieman zei eerst dat vingerafdrukken van Krayem gevonden werden op verschillende voorwerpen in het appartement. Vaak was dat op resten van de vuilbakken die werden gebruikt voor de vervaardiging van bommen. Ook zaten zijn vingerafdrukken op lege dozen van bouten en moeren die aangetroffen werden op de stoep van de Max Roosstraat. De politiecommissaris zei dat het onderzoek aantoonde dat Krayem betrokken was bij de aankoop van de plastic bakken waarmee de explosieve stof TATP werden vervaardigd, van vuilbakken, rugzakken, maar ook van zwavelzuur. De politieman vatte de rol van Krayem vervolgens samen als "aanwezig in het appartement, woonde op de plaats waar de bommen werden gemaakt".

Net als de andere drie bewoners van het safehouse in Schaarbeek kwam Krayem rond 1 maart aan in het appartement. Op 15 maart, de dag van de ontdekking van het safehouse in de Driesstraat in Vorst, bracht hij een nacht door bij medebeschuldigde Hervé Bayingana Muhirwa. Daarna verhuisde Krayem naar het safehouse in de Kazernenlaan in Etterbeek. Hij werd meegenomen door Khalid El Bakraoui van Schaarbeek naar Etterbeek. Op 21 maart tot slot bracht Krayem nog twee lege rugzakken die hij aangekocht had in winkelcentrum City2. Diezelfde dag bracht hij ook twee rugzakken, in twee keer, naar Etterbeek.

12.26 Speurders: Najim Laachraoui pyrotechnicus van 'cel Zaventem'

Najim Laachraoui, die zichzelf opblies op de luchthaven van Zaventem, was de pyrotechnicus van de 'cel Zaventem'. Dat heeft de politiecommissaris die mee het onderzoek naar de aanslagen voerde dinsdag gezegd op het proces van de aanslagen van 22 maart 2016.

In het appartement in de Max Roosstraat werden verschillende vingerafdrukken en objecten met DNA van Laachraoui erop gevonden. Volgens de politiecommissaris die mee het onderzoek voerde naar de aanslagen leek hij goed te weten hoe hij TATP moest maken en was hij dus de "pyrotechnicus van de groep", wat ook zou blijken uit de audiobestanden op de laptop gevonden in de Max Roosstraat. Laachraoui deed ook aankopen gelinkt aan de fabricatie van bommen. Zijn DNA en vingerafdrukken werden op meerdere objecten gevonden in het appartement in de Max Roosstraat, waar hij hoogstwaarschijnlijk vanaf 29 februari woonde. Op 22 maart vertrok Laachraoui samen met Mohamed Abrini en Ibrahim El Bakraoui vanuit het appartement naar de luchthaven van Zaventem.

11.59 Ibrahim Farisi verlaat de zaal na "opmerking over eten van broodje"

Beschuldigde Ibrahim Farisi heeft dinsdag de assisenzaal verlaten nadat hij zich had opgewonden omdat hij een opmerking kreeg omdat hij een broodje at. "Wat ik ook doe, ik word in het oog gehouden", zei hij.

Farisi vroeg na de pauze het woord. "Ik word geprovoceerd. Ze komen mij hier zeggen dat ik een broodje zou gegeten hebben", riep hij. "Ik ben zes jaar vrij, ik kan naar Spanje, Marokko, Frankrijk, Nederland gaan, men behandelt me nergens zo." Farisi stelde ook al dat hij sinds 2016 honderd dagen "in het cachot" gezeten heeft.

"Ik ben het beu. Ze doen het opzettelijk, ze zeggen dat ik een broodje gegeten heb. Ik kan hier nergens eten, ik heb geen kredietkaart, ze hebben me alles afgepakt. Ik wil al zittend kunnen eten, niet rechtopstaand zoals een hond." Wanneer zijn advocaat het woord nam, liep Farisi de zaal uit. "Hij heeft het gevoel dat hij in het oog wordt gehouden, wat hij ook doet", aldus de advocaat.

De voorzitter liet weten een oplossing te zoeken voor de lunchpauzes van Ibrahim en zijn broer Smail Farisi, die allebei als vrije mannen verschijnen en dus kunnen gaan en staan waar ze willen.

11.52 Ibrahim El Bakraoui: "De leider van de groep"

De onderzoekers concluderen dat Ibrahim El Bakraoui de leider was van de groep die verbleef in het safehouse in de Max Roossttraat in Schaarbeek. Dat zei de politiecommissaris die bij de federale gerechtelijke politie van Brussel mee het onderzoek voerde dinsdag op het assisenproces over de aanslagen van 22 maart 2016.

Op basis van zijn attitude en betrokkenheid beschouwen we Ibrahim El Bakraoui als de leider van de groep, zei de politiecommissaris. De voorzitter wees hem er vervolgens op dat het de jury toekomt om te bepalen of hij de leider was. "Onze conclusie, op het niveau van het onderzoek, is dat Ibrahim El Bakraoui de leider van de groep is", zo stelde de commissaris vervolgens zijn woorden enigzins bij.

Eerder had de politieman erop gewezen dat er een groot aantal vingerafdrukken en DNA-materiaal van El Bakraoui was gevonden in het safehouse in Schaarbeek. Vervolgens wees de commissaris op de belangrijke rol die El Bakraoui speelde bij de huur van het appartement. Ook was hij het die de verhuis regelde. Hij trof de voorbereidingen voor de productie van de explosieve stof TATP en de gelieerde aankopen. Bovendien stond hij in voor andere aankopen en gaf hij Osama Krayem richtlijnen om reistassen te kopen, volgens Krayem zelf. Het is op basis van die elementen dat de politie hem als leider beschouwt.

Sleutelmomenten in het parcours van Ibrahim El Bakraoui zijn de ondertekening van het huurcontract op 21 januari, dat inging op 1 februari. Vervolgens reisde Ibrahim El Bakraoui meermaals heen en weer tussen de Kazernenlaan in Etterbeek en Schaarbeek. Van 29 februari tot 22 maart verbleef El Bakraoui vervolgens in het safehouse in Schaarbeek.

11.26 Leden van 'cel Zaventem' verhuisden op zelfde dag naar appartement Max Roosstraat

Mohamed Abrini, Ibrahim El Bakraoui en Najim Laachraoui, de drie leden van de 'cel van Zaventem', zijn hoogstwaarschijnlijk op dezelfde dag verhuisd naar het appartement in de Max Roosstraat. Dat heeft een politiecommissaris die mee het onderzoek voerde naar de aanslagen, dinsdag verklaard. Waarschijnlijk verhuisden ze op 29 februari, drie weken voor de aanslagen.

Ter herinnering: de speurders ontdekten het appartement in de Max Roosstraat nadat een taxichauffeur die vermoedde dat hij de drie terroristen naar Zaventem had gebracht, naar de politie stapte. Al op 22 maart 2016 werd een huiszoeking uitgevoerd in het appartement, die leidde tot een bron van informatie over de activiteiten in het appartement. Uit het onderzoek is gebleken dat er op 19 januari 2016 een eerste contact was tussen Miguel Dos Santos (de valse naam van Ibrahim El Bakraoui) en de eigenaar van het appartement. Op 21 januari wordt dan een contract ondertekend, waarna El Bakraoui via een technische rekening van de post de huurwaarborg en twee maanden huur overschrijft. Via die weg moet de opdrachtgever geen rekeningnummer doorgeven, "een typische manier van werken in het crimineel milieu", klinkt het.

Dos Santos legde voor de huur van het appartement drie valse loonfiches voor - onder de naam Miguel Do Sontos, "waarschijnlijk een fout door nalatigheid". De eigenaar liet weten dat El Bakraoui zijn enige contact was in verband met het appartement en de speurders concludeerden daarom dat El Bakraoui instond voor de praktische formaliteiten rond het appartement. Het huurcontract voor de periode van een jaar start op 1 februari, maar pas rond 13 februari verhuist Dos Santos of El Bakraoui volgens de eigenaar.

Vanaf 19 februari begint El Bakraoui valiezen over te brengen van de Kazernenlaan in Etterbeek naar de Max Roosstraat. Dat duurt verschillende dagen en volgens de speurders vindt de eigenlijke verhuis plaats op 29 februari. Nochtans gaf Mohamed Abrini tijdens een verhoor aan dat ze mogelijk al samen verhuisden op 13 februari, al zei hij ook zich de datum niet meer te herinneren.

De speurders concluderen echter dat de verhuis van de drie leden van de cel, die tot dan verbleven in de Driesstraat in Vorst (Abrini en Laachraoui) en in de Kazernenlaan in Etterbeek (El Bakraoui) samen verhuisden op 29 februari. "Ibrahim El Bakraoui verblijft er vanaf 29 februari en we beschouwen hem als de leider van de groep. Het is weinig waarschijnlijk dat de andere leden van de cel zonder hem zouden verdwijnen", aldus de speurder. "Bovendien zien we pas vanaf 1 maart belangrijke aankopen gelinkt aan de vervaardiging van TATP."

05.00 Uiteenzetting Max Roos gaat verder na korte, onderbroken procesdag

Volgens de planning ging de uiteenzetting over de Max Roosstraat, vanwaar de terroristen van Zaventem vertrokken zijn met hun bommen, maandag afgerond zijn. Maandagvoormiddag werd de zitting echter urenlang geschorst nadat de verdediging van Smail Farisi conclusies had neergelegd. Zij wil meteen vragen kunnen stellen aan de getuigen en niet pas na 46 dagen en spreekt van een schending van het recht op verdediging.

In een arrest verklaarde het hof zich onbevoegd voor de kwestie, waardoor er niets verandert aan de procedure. Dinsdag komt een politiecommissaris die mee het onderzoek voerde naar de aanslagen tekst en uitleg geven over de huiszoeking in de Max Roosstraat. Die uiteenzetting duurt verschillende uren. Daarna zal het gaan over de aankopen van materiaal voor de aanmaak van de TATP.

Woensdag wordt vervolgens het onderzoek naar de aanslag in Maalbeek ingeleid, met daarna uitleg over onder meer de analyse van de videobeelden van de MIVB, de identificatie van de dader en de zoektocht naar de tweede voortvluchtige verdachte.

Voorzitter Laurence Massart zei maandag nog dat ze planning voor de getuigenissen van de slachtoffers van Zaventem niet nog eens wilde omgooien. Daarom hoopte ze maandag nog een uur voort te doen, maar de onderzoeksrechters vonden het geen goed idee om de uiteenzetting op te splitsen. Mogelijk volgen er daarom de komende twee weken lange zittingsdagen, om zeker op 2 februari klaar te zijn met de voorstelling van het onderzoek, waarna een week van vragen volgt.