Onduidelijkheid op proces over hoe Oussama Atar Belgisch paspoort verkreeg

"Hoe was het mogelijk dat Oussama Atar in september 2013 een Belgisch paspoort verkreeg?" Op die vraag van een advocaat van een van de burgerlijke partijen in het proces over de aanslagen in Parijs kwam er donderdag geen duidelijk antwoord. Atar is de vermoedelijke leider van de terreurcel die op 13 november 2015 een bloedbad aanrichtte in de Franse hoofdstad.

In 2012 was Atar, volgens advocaat Gerard Chemla een jihadveteraan, uit gevangenschap in Irak naar België teruggekeerd. Datzelfde jaar werd hij volgens Chemla genoemd in een terreuronderzoek.

Een Belgische speurder die via een videoverbinding gehoord werd, antwoordde dat hij geen deel uitmaakt van Buitenlandse Zaken. "Ik ben het niet die paspoorten aflevert", zei de man. De voorzitter van de rechtbank, Jean-Louis Périès, nam daarop het woord. "Wij zijn hier niet om het proces te maken van een instelling of een dienst. Het is helaas al enige tijd geweten dat er mazen in het net waren, en dat er mensen door die mazen geglipt zijn."

De advocaat-generaal van het Franse antiterreurparket wond minder doekjes om de vraag. "Sommigen zeggen dat de (Belgische) politie Atar wilde rekruteren als informant", klonk het. Maar de Belgische speurder zei over geen enkele informatie in die richting te beschikken. Hij verwees door naar de Staatsveiligheid.

In november 2013 reisde Atar naar Tunesië met zijn nieuwe paspoort, waar hij opgepakt werd en teruggestuurd werd naar ons land. De volgende maand begaf hij zich, via Turkije, naar Syrië. Daar kwam hij aan het hoofd van de "buitenlandse operaties" van de terreurgroep IS.

In november 2017 werd Atar naar alle waarschijnlijkheid omgebracht bij een luchtaanval van de anti-IS-coalitie. Hij wordt beschouwd als het brein achter de aanslagen in zowel Parijs als Brussel. Omdat hij niet officieel dood is, wordt hij bij verstek berecht.

Al in 2001 reisde Atar voor het eerst naar Syrië. In 2004 nam hij in Irak de wapens op tegen de inval. Een jaar later werd hij door het Amerikaanse leger opgepakt en veroordeeld tot levenslang, maar die straf werd uiteindelijk ingeperkt tot tien jaar. Omdat hij beweerde gezondheidsproblemen te hebben, werd hij uiteindelijk in 2012 onder druk van de Belgische autoriteiten vrijgelaten.