Proces aanslagen: kortgedingrechter doet ten laatste op 30 december uitspraak

De Franstalige rechtbank van eerste aanleg Brussel zal ten laatste op 30 december uitspraak doen over het kortgeding dat zes beschuldigden van het assisenproces over de aanslagen van 22 maart 2016 hebben ingesteld tegen de omstandigheden waarin ze naar het assisenhof worden overgebracht.

Dat heeft de kortgedingrechter vrijdag aangekondigd na afloop van de pleidooien, die de hele voormiddag in beslag namen.

De advocaat van de Belgische staat krijgt wel nog tijd tot aanstaande maandag, 26 december, om een stuk neer te leggen. Het gaat om de vertaling naar het Frans van een rapport van het OCAD, dat enkel in het Nederlands bestaat.

Pleidooien

Vrijdagochtend vonden de pleidooien plaats. De zes beschuldigden op het assisenproces over de aanslagen van 22 maart 2016 die een kortgeding hebben ingesteld tegen de Belgische staat, eisen dat ze bij hun overbrenging naar de assisenzaal niet systematisch zouden onderworpen worden aan naaktfouilles, en niet systematisch zouden geblinddoekt worden. Volgens de advocaten van de beschuldigden zijn die maatregelen strijdig met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM).

"We voeren hier geen chantage uit", zei meester Delphine Paci, advocaat van Salah Abdeslam. "We vragen alleen de mogelijkheid om een sereen proces te hebben, met een serene uitspraak. Dat is ook in het belang van de slachtoffers. We vragen ook niet dat er nooit naaktfouilles zouden uitgevoerd worden, we vragen alleen een verbod op systematische naaktfouilles."

Naaktfouilles kunnen, maar alleen als ze nodig en proportioneel zijn, aldus de advocate. "Ze kunnen alleen uitgevoerd worden als geen enkele andere maatregel mogelijk is. Maar onze cliënten zitten in de gevangenis in een uitermate streng veiligheidsregime, in totale isolatie, waarbij ze elk voorwerp dat ze in hun cel willen gebruiken, na gebruik meteen moeten teruggeven. Ze worden in een extreem beveiligd transport overgebracht naar dit gerechtsgebouw, waar dagelijks bijna 100 politie-agenten aanwezig zijn."

Volgens meester Paci heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) al meermaals geoordeeld dat systematische naaktfouilles een inbreuk betekenen op artikel 3 van het EVRM, het verbod op vernederende en onmenselijke behandelingen, en dus verboden zijn, zeker als het gaat om personen die in de gevangenis al een verstrengd veiligheidsregime ondergaan. "Ook de federale ombudsman en de Centrale Toezichtsraad voor het Gevangeniswezen hebben zich al meermaals in die zin uitgesproken" klonk het.

Wraakacties

Meester Bernard Renson, de advocaat van de Belgische staat, zei dat de veiligheidsmaatregelen die genomen worden tijdens de overbrenging van de beschuldigden van het assisenproces over de aanslagen van 22 maart 2016, op geen enkele manier de mensenrechten schenden. "Ze zijn noodzakelijk voor de veiligheid van het proces en zijn proportioneel," klonk het.

"Dit is een proces dat op alle vlakken alle gekende proporties overschrijdt," zei de advocaat. "Omwille van de feiten die behandeld worden, omwille van het aantal slachtoffers, de mediabelangstelling, de persoonlijkheid van de beschuldigden. Dat proces moet in maximale veiligheidsomstandigheden kunnen verlopen. De politie moet kunnen vermijden dat de beschuldigden ontsnappen, al dan niet met hulp van buitenaf, en kunnen vermijden dat magistraten, jury, en publiek het doelwit worden van wraakacties."

Het OCAD heeft het dreigingsniveau voor de zittingen van het proces en het transport van de beschuldigden bepaald op 3, het op één na hoogste, aldus de advocaat. "In die omstandigheden wordt de beschuldigden een riem aangedaan voor de handboeien, een kogelwerende vest, en een blinddoek, en ondergaan ze een naaktfouille. Die fouille wordt met het grootste respect uitgevoerd, door een beperkt aantal politiemensen, zonder enig fysiek contact."

Meester Renson wees er ook op dat naaktfouilles op zich niet illegaal zijn. "Ze zijn voorzien door de Wet op het Politieambt, als de politie iemand naar de cel brengt. Hier worden ze dagelijks naar de cel in het Justitia-gebouw gebracht. Een naaktfouile is de enige manier om na te gaan of ze geen gevaarlijk voorwerp bij hebben dat niet uit metaal gemaakt is, zoals een mes dat gemaakt is uit een tandenborstel of een brillenpoot." Nog volgens de advocaat wordt er ook dagelijks een evaluatie gemaakt over de noodzakelijkheid van de maatregelen.