Requisitoir over strafmaat gaat dinsdag verder

Na een onderbreking van anderhalve maand gaat maandag op de Justitia-site in Haren het assisenproces over de aanslagen van 22 maart 2016 voort. Het openbaar ministerie heeft maandag aangekondigd het hof en de jury te zullen vragen om de Belgische nationaliteit af te nemen van vijf van de acht veroordeelden op het proces.

19.50 uur: Requisitoir over strafmaat gaat dinsdag verder

Dinsdag volgt het tweede deel van het requisitoir van het openbaar ministerie. Na maandag enkel Oussama Atar en Sofien Ayari te hebben behandeld, volgen dinsdag de zes andere veroordeelden: Mohamed Abrini, Osama Krayem, Salah Abdeslam, Ali El Haddad Asufi, Bilal El Makhoukhi en Hervé Bayingana Muhirwa.

Abrini, Krayem, Abdeslam, El Haddad Asufi en El Makhoukhi werden allen schuldig bevonden aan terroristische moord op 35 slachtoffers, en poging tot moord op bijna 700 anderen. Ook zijn ze schuldig als lid van een terreurorganisatie. Zij riskeren levenslang. Bayingana Muhirwa, die enkel werd veroordeeld voor lidmaatschap van een terroristische organisatie, riskeert maximaal tien jaar cel. Doordat hij al bijna 7,5 jaar opgesloten zit, lonkt voor hem de vrijlating.

Het federaal parket vroeg maandag, zoals verwacht, een levenslange celstraf voor Atar. Opvallender was de vraag om geen extra straf op te leggen aan Ayari en vast te houden aan de 20 jaar die Ayari kreeg voor de schietpartij in de Driesstraat. Het OM lijkt zo te willen vermijden dat Ayari een strafvermindering krijgt, aangezien de straf die hij voor de Driesstraat kreeg opgeslorpt zou worden door de straf van het assisenhof.

Renson aan rechter: u moet niet de rol spelen van Europees Mensenrechtenhof voor Abdeslam

De Franstalige rechtbank van eerste aanleg in Brussel moet niet de rol op zich nemen van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Dat zei Bernard Renson, de advocaat van de Belgische staat, maandag tijdens de behandeling van het kortgeding dat de verdediging van Salah Abdeslam heeft aangespannen om de overbrenging van Abdeslam naar Frankrijk tegen te gaan. Hij benadrukte dat Abdeslams advocaten in Frankrijk en op Europees niveau alle beroepsmogelijkheden moeten inroepen en dat er geen enkele reden is om een kortgeding aan te spannen.

Renson weerlegde in zijn pleidooi vooral de argumenten van de advocaten van Abdeslam, die volgens hem een strijd voeren die ze in Frankrijk zouden moeten voeren. "Hij heeft een beroep ingediend en wacht nu op een antwoord van het Franse parket. En als de Franse staat niet antwoordt dan kan hij procedures starten die het parket dwingt om beslissingen te nemen", aldus Renson, die stelde dat het debat van maandag geen bestaansreden heeft.

Ook benadrukte de advocaat dat Abdeslam op het moment dat tegen hem een aanhoudingsbevel werd uitgevaardigd in 2016 zijn toestemming heeft gegeven om overgebracht te worden naar Frankrijk. Volgens Renson had Abdeslam beroep kunnen doen op zijn recht om teruggestuurd te worden nadien, "wat hij in tegenstelling tot andere beschuldigden niet heeft gedaan".

Ook benadrukte Renson dat Abdeslam hulp had kunnen vragen van een Franse advocaat en dat hij sowieso werd bijgestaan door een competente Belgische advocaat. "Het argument dat Abdeslam zijn toestemming niet gegeven heeft, verbergt een ander verhaal: dat hij spijt heeft van zijn beslissingen."

Renson hamerde ook op het feit dat Abdeslam geen beroep heeft aangetekend, ook niet bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, terwijl hij vindt dat zijn veroordeling tot een 'onsamendrukbare' levenslange gevangenisstraf disproportioneel is. "Je moet consequent zijn: ofwel wil je je rechten afdwingen en gebruik je alle beschikbare procedures, ofwel ga je niet in beroep en is het arrest definitief."

Daarnaast bestaan er in Frankrijk procedures om het gevangenisregime op een bepaald moment te evalueren en is de camerabewaking waarmee Abdeslam 24 uur op 24 te maken had in de Franse cel daarenboven enkel toegelaten bij personen die in voorhechtenis zitten. "Nu al stellen dat die omstandigheden niet gerespecteerd worden, is een intentieproces voeren tegen de Franse autoriteiten. Als de voorwaarden van de strafuitvoering niet gerespecteerd worden, kan hij een beroep aantekenen", aldus Renson.

Olivia Ronen, een van de Franse advocaten die Abdeslam verdedigde op het proces in Parijs, benadrukte in een repliek dat de Franse staat niet tot rede gebracht kunnen worden als het gaat over Abdeslam. "De omstandigheden worden speciaal voor hem aangepast, zoals 'haute couture' op veiligheidsvlak. De Franse ordediensten hebben aangetoond dat ze alles willen doen voor Abdeslam, ze behandelen hem als een trofee. We vragen aan België om aandacht te hebben voor zijn burgers. Wilt u het symbool dat Abdeslam is vereeuwigen, of wilt u gerechtigheid schrijven", vroeg ze aan de rechter.

"Het is niet aan u om de rol van het Europees Hof voor de Mensenrechten te spelen", zei Renson daarop aan de rechter. "Al deze procedures draaien rond de detentievoorwaarden in Frankrijk. U bent als rechter niet bevoegd voor beslissingen over de omstandigheden in Frankrijk. De regels in Frankrijk moeten worden gerespecteerd en Abdeslam moet alle mogelijkheden uitputten om in beroep te gaan tegen die omstandigheden."

Abdeslam: "Me terug naar Frankrijk sturen, is me naar de dood sturen"

Salah Abdeslam heeft op het einde van het kortgeding tegen zijn uitlevering aan Frankrijk zelf het woord genomen. Een zichtbaar geëmotioneerde Abdeslam richtte zich tot de rechter. "Me naar Frankrijk sturen, is me naar de dood sturen", stelde hij.

Abdeslam beschreef zijn situatie in de gevangenis in Fleury-Mérogis in Frankrijk, waar hij gedurende 6,5 jaar in een cel van 9m2 opgesloten zat. "Elke dag leven met de gedachte dat je daar nooit meer uit zal komen, is onhoudbaar", klonk het. Abdeslam verklaarde het kortgeding ingediend te hebben omdat er "geen hoop meer is". Nochtans ligt mijn toekomst en herintegratie in België, stelde Abdeslam. Tijdens zijn detentie in Frankrijk werd Abdeslam 24 uur op 24 gefilmd. "Ik hoorde ze hele dagen lachen. Ik werd uitgekleed, geslagen, op mijn hoofd geschopt."

"Sinds ik gemediatiseerd ben, is het de hel voor mij en mogen ze met mij doen wat ze willen", vervolgde Abdeslam. "Ik heb mijn vader maar vijf keer gezien op 6,5 jaar tijd, ik mocht met niemand praten. Mijn familie is een steun voor mij. Me naar daar (Frankrijk, nvdr.) sturen, is hen ook straffen. Het is een nachtmerrie, of het nu hier of daar is. Maar hier is het tenminste meer leefbaar", besloot Abdeslam.

16.24 uur: Verdediging Abdeslam: 'Risico op schending mensenrechten bij overbrenging naar Frankrijk'

De verdediging van Salah Abdeslam heeft maandagmiddag voor de Franstalige rechtbank van eerste aanleg in Brussel in kortgeding aangevoerd dat zijn mensenrechten dreigen geschonden te worden als hij overgebracht wordt naar Frankrijk om zijn straf uit te zitten. Zo argumenteerde advocaat Harold Sax dat de 'onsamendrukbare levenslange celstraf' die hij kreeg voor de aanslagen van 13 november 2015 in strijd is met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.

Vijf advocaten vertegenwoordigden Abdeslam maandagmiddag voor de rechter in kortgeding. Delphine Paci, die Abdeslam verdedigt op het lopende proces over de aanslagen van 22 maart 2016, had de procedure aangespannen om af te dwingen dat de rechter zou verbieden om hem over te brengen aan Frankrijk. Harold Sax, een van zijn andere vier advocaten, stelde maandagmiddag dat Abdeslams mensenrechten dreigen geschonden te worden en dat de Belgische staat niets ondernomen heeft om dat te vermijden. Sax haalde aan dat Abdeslam tijdens zijn detentie in Frankrijk van 2016 tot 2022 de klok rond gefilmd werd door twee camera's in zijn cel. Maar er is ook de 'onsamendrukbare' (niet in te korten, nvdr) levenslange gevangenisstraf waartoe hij veroordeeld werd, zei Sax.

De advocaat voerde aan dat een celstraf zonder uitzicht om ooit nog vrij te komen een vorm van onmenselijke bestraffing is volgens het Europees mensenrechtenverdrag. Sax argumenteerde dat na dertig jaar de celstraf kan herzien worden, maar dat de veroordeelde dan wel garanties moet geven voor zijn re-integratie. De verdediging van Abdeslam stelt dat het hem evenwel "materieel onmogelijk" gemaakt wordt om daaraan te voldoen. Zo mag hij geen enkel sociaal contact hebben in de gevangenis. "De onsamendrukbare levenslange celstraf verving de doodstraf, maar ze is niet menselijker", zo stelde Paci het nog. "Er worden geen mensen gedood, maar ze laat mensen wel stilletjes sterven."

Martin Vettes, de Franse advocaat die Abdeslam verdedigde op het proces in Parijs, zei dat de "toekomst van Abdeslam in België moet liggen". Hij heeft dan wel de Franse nationaliteit, maar hij is geboren en getogen in België en heeft zijn familie hier, zei Vettes. Bovendien liep hij twee van zijn drie veroordelingen op in België, voor de schietpartij in Vorst en voor de aanslagen in Brussel en Zaventem, klonk het.

Vettes zei dat het niet de bedoeling was van Frankrijk om hem gewoon levenslang op te sluiten, maar ook om hem "op de meest wrede manier te behandelen". De advocaat sprak daarbij van "psychologische foltering", met surveillance de klok rond, in volledige isolatie. Vettes had het over van een dubbele straf, "een lange, maar ook een wrede". Voor de verdediging van Abdeslam moet hij dienstdoen als een soort "trofee".

De rechter wou weten waarom de verdediging van Abdeslam vorig jaar niet in beroep was gegaan tegen de veroordeling in Parijs, en de zaak pas nu zo urgent blijkt dat een kortgeding aangespannen moest worden. Zijn advocaten legden eerst uit dat het proces lang was geweest, een "beproeving", en dat hij na de uitspraak geen vertrouwen meer had in justitie. Even later klonk het ook dat een uitspraak van het Europees mensenrechtenhof waarop ze hun betoog steunden over de 'onsamendrukbare' levenslange celstraf pas dateert van maart van dit jaar.

15.00 uur: Parket vraagt levenslang voor Atar, maar geen extra straf voor Ayari

Het federaal parket heeft maandag op het proces van de aanslagen van 22 maart 2016 zoals verwacht een levenslange celstraf gevraagd voor beschuldigde Oussama Atar. Opvallender was de vraag om geen extra straf op te leggen aan Sofien Ayari en vast te houden aan de 20 jaar die Ayari kreeg voor de schietpartij in de Driesstraat.

Het proces hervatte maandag na meer dan een maand voor de debatten over de strafmaat. De federale procureurs begonnen hun requisitoir met wat theorie en met de vraag om de beschuldigden zware straffen op te leggen. Voor Oussama Atar, die bij verstek schuldig werd bevonden aan terroristische moord en poging tot moord en als leider van een terreurgroep, voegden ze meteen de daad bij het woord. De procureurs vroegen om hem te veroordelen tot levenslang en een terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank van vijftien jaar. Het parket vroeg hem ook zijn burgerrechten te ontnemen, hem te verbieden om nog te stemmen en hem zijn Belgische nationaliteit af te nemen. Procureur Paule Somers noemde Atar een bijzonder gevaarlijke man die zijn land verraadde.

Soufien Ayari werd enkel schuldig bevonden aan deelname aan de activiteiten van een terreurgroep, waarvoor hij maximaal 10 jaar cel riskeert. Volgens het openbaar ministerie is er geen reden om hem nog een extra straf op te leggen bovenop de twintig jaar die hij kreeg voor de schietpartij in de Driesstraat, omdat Ayari volgens het OM dezelfde intentie had in de terreurcel en tijdens de schietpartij in de Driesstraat. Het OM lijkt zo te willen vermijden dat Ayari een strafvermindering krijgt. De straf die hij voor de Driesstraat kreeg, zou door een bizarre juridische kronkel - die intussen wel verholpen is - opgeslorpt kunnen worden door de straf van het assisenhof.

Sinds na de middag wordt in het Justitia-gebouw het kortgeding van Salah Abdeslam tegen zijn overbrenging van België naar Frankrijk behandeld.

13.45 uur: Niet nodig om rekening te houden met veroordeling Parijs, stelt openbaar ministerie

Het hof en de jury hoeven bij de beoordeling van de strafmaat van de acht veroordeelden geen rekening te houden met de eerdere strafmaat die werd uitgesproken door het speciale assisenhof in Parijs voor de aanslagen in Frankrijk. Voor de schietpartij in Vorst, waarbij zowel Salah Abdeslam als Sofien Ayari betrokken waren, geldt dan weer het principe van de zwaarste straf. Dat heeft federaal procureur Bernard Michel maandag gezegd op het proces over de aanslagen van 22 maart 2016.

Met uitzondering van Hervé Bayingana Muhirwa en Bilal El Makhoukhi kregen alle veroordeelden in Parijs al een celstraf opgelegd voor hun aandeel bij de aanslagen van 13 november 2015. Daarnaast werden Sofien Ayari en Salah Abdeslam ook allebei al tot twintig jaar veroordeeld voor de schietpartij in de Driesstraat. Feiten die in meer of mindere mate gelinkt zijn aan die van 22 maart 2016.

Met een eerder technische uitleg wees Michel erop dat de jury en het hof zich niet aan handen en voeten gebonden moeten voelen door die veroordelingen. Voor de schietpartij in Vorst is artikel 65, alinea 2 van het strafrecht mogelijk wel van toepassing. Dat stipuleert dat voor eenzelfde feit waarbij meerdere criminele inbreuken worden begaan, de zwaarste straf telt. De straf die nu wordt uitgesproken, kan die van de Driesstraat dus absorberen of andersom.

Wat de veroordeling in Frankrijk betreft, kan er volgens het openbaar ministerie daarvan echter helemaal geen sprake zijn. Want "landsgrenzen breken de eenheid van intentie". Bovendien is artikel 65, alinea 2 enkel van toepassing op Belgische rechtspraak en behoudt elke lidstaat afzonderlijk de vrijheid om feiten te berechten. Als het hof en de jury dat willen, kunnen ze wel degelijk rekening houden met de strafmaat van Parijs, maar daar is Michel niet voor te vinden. "Gaan we hen een cadeau doen? Gaan we geen exemplaire straf opleggen voor de feiten in België, omdat we de aanslagen hier als minder erg aanzien?", klonk het.

13.31 uur: Parket vraagt geen extra straf voor Sofien Ayari na veroordeling Driesstraat

Het openbaar ministerie heeft maandag op het proces van de aanslagen van 22 maart 2016 geen extra straf gevraagd voor beschuldigde Sofien Ayari. De procureurs verwijzen naar de twintig jaar cel die Ayari kreeg voor de Driesstraat in Vorst, die hen voldoende lijkt voor de beschuldigde.

Ayari werd tot dertig jaar cel veroordeeld door het speciale assisenhof in Parijs voor de aanslagen van 13 november 2015 en tot twintig jaar cel door de correctionele rechtbank van Brussel voor de schietpartij in de Driesstraat. De jury verklaarde hem in juli schuldig aan deelname aan de activiteiten van een terreurgroep, waarvoor de maximumstraf tien jaar is.

Het federaal parket heeft de schietpartij in de Driesstraat en de aanslagen van Brussel steeds als twee dossiers bekeken. Toch vroeg procureur Bernard Michel nu om Ayari niet te veroordelen tot een extra straf, maar om vast te houden aan de straf van de Driesstraat. Ayari had volgens de procureur dezelfde intentie tijdens de schietpartij in Vorst en tijdens zijn verblijf in de Driesstraat met de leden van de terreurcel: ongelovigen doden en het terrorisme laten zegevieren.

Ayari zou de facto strafvermindering krijgen als hij op het proces over de aanslagen van 22 maart 2016 een nieuwe celstraf krijgt. Door een bizarre juridische kronkel, die intussen wel verholpen is, zou de twintig jaar die hij kreeg voor de schietpartij in Vorst opgeslorpt worden door de straf die hij op het assisenproces krijgt, en dat is maximaal tien jaar cel. Door nu geen extra celstraf te vragen, lijkt het parket te willen vermijden dat die strafvermindering er komt.

12.20 uur: Federaal parket vraagt veroordeling Oussama Atar tot levenslang

Federaal procureur Paule Somers heeft gevraagd om Oussama Atar, de opdrachtgever van de aanslagen van 22 maart 2016, te veroordelen tot levenslang en een maximale terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank van vijftien jaar. Het parket vroeg hem ook zijn burgerrechten te ontnemen en hem een verbod op te leggen om te stemmen. Tot slot vroeg het openbaar ministerie om hem zijn Belgische nationaliteit af te nemen.

Atar, de Lakenaar met de Marokkaans-Belgische nationaliteit, werd in juli schuldig verklaard aan terroristische moord op 35 slachtoffers en poging tot moord op bijna 700 slachtoffers. Ook verklaarde de assisenjury hem schuldig als leider van een terroristische organisatie. Atar staat bij verstek terecht: hij zou omgekomen zijn bij een droneaanval in de Syrisch-Iraakse regio, maar zijn lichaam werd nooit gevonden.

Somers zei dat er "geen andere rechtvaardige straf" was dan levenslang voor de "verwerpelijke" feiten waarvoor hij veroordeeld werd. Ze zei ook dat hij een "bijzonder gevaarlijke man" is en dat daarom een maximale terbeschikkingstelling aangewezen is van de strafuitvoeringsrechtbank.

Nog volgens Somers plaatste Atar zijn doctrine boven zijn nationaliteit en die van zijn ouders. "Hij verraadde zijn land. Door de aanslagen en zijn toewijding aan de ideeën van IS toont hij dat hij de democratische waarden verwierp. Hij heeft geen enkele band meer met de Belgische waarden", klonk het.

Atar werd geboren in België als kind van Marokkaanse ouders. Hij verwierf pas later de Belgische nationaliteit, na de naturalisering van zijn ouders. In 2003 vertrok hij uit België, waarna hij zich in Irak ophield in het jihadistische milieu en in de beruchte Abu Ghraib-gevangenis belandde. Na een terugkeer in België in 2012 vertrok hij opnieuw naar de Syrisch-Iraakse regio, waar hij opklom in de gelederen van IS.

11.07 uur: Openbaar ministerie wil Belgische nationaliteit afnemen van Abrini, Asufi, Atar, El Makhoukhi en Bayingana

Het openbaar ministerie heeft maandag aangekondigd het hof en de jury te zullen vragen om de Belgische nationaliteit af te nemen van vijf van de acht veroordeelden op het proces van de aanslagen van 22 maart 2016. Dit omdat ze door deze feiten hebben aangetoond dat ze de Belgische staat en waarden verwerpen.

Procureur Paule Somers kondigde aan om deze maatregel te vragen voor veroordeelden Mohamed Abrini, Ali El Haddad Asufi, Oussama Atar, Bilal El Makhoukhi en Hervé Bayingana Muhirwa. De overige veroordeelden zijn geen Belgen met dubbele nationaliteit.

Abrini, El Haddad Asufi, Atar en El Makhoukhi hebben alle vier de Belgische en Marokkaanse nationaliteit. Hervé Bayingana Muhirwa is Belg-Rwandees.

Het afnemen van de dubbele nationaliteit kan volgens de Belgische wet enkel in bepaalde gevallen. Dit is onder meer het geval bij een veroordeling voor terrorisme die gepaard gaat met een celstraf van minimum 5 jaar, verduidelijkte Somers.

Volgens het openbaar ministerie hebben de beschuldigden door de aanslagen "de nationale eensgezindheid ondermijnd".

10:53 uur: Openbaar ministerie vraagt zware straffen met terbeschikkingstelling voor beschuldigden

Federaal procureur Paule Somers heeft maandag op het proces van de aanslagen van 22 maart 2016 gevraagd om de beschuldigden te veroordelen tot zware straffen, met ook een terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank.

Somers begon met het overlopen van de functies van een gevangenisstraf. "Het gaat in eerste instantie over een straf die zich vertaalt in een vrijheidsberoving. Maar het gaat ook over het herstellen van het sociaal evenwicht en van de schade die werd aangericht." Zo leven de slachtoffers elke dag met de gevolgen van de aanslagen en zijn zij "de enige echte martelaars van deze feiten", aldus de procureur.

Daarnaast hebben straffen een symbolische functie: ze moeten zowel de beschuldigden als anderen afschrikken om criminele daden uit te voeren. Tot slot dienen gevangenisstraffen om de maatschappij te beschermen.

Somers vroeg de jury dan ook om de beschuldigden zwaar te straffen voor de "verfoeilijke daden" die ze pleegden. Voor terroristische moord is de maximumstraf levenslang, voor deelname aan de activiteiten van een terreurgroep is dat tien jaar. Bovendien vroeg ze om een terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank op te leggen om recidive te vermijden.

"De advocaten van de verdediging gaan een apocalyptisch beeld scheppen van de gevangenissen, maar iedereen is akkoord dat de gevangenissen voorbehouden zijn voor de zwaarste straffen", benadrukt Somers nog. "Ze hebben beslist om feiten te plegen die de dood van 35 mensen hebben veroorzaakt en levenslange verwondingen heeft veroorzaakt voor honderden anderen. Jullie moeten daaraan denken als het gaat over de moeilijke omstandigheden in de gevangenissen."

10.33 uur: Proces aanslagen opnieuw van start, parket begint requisitoir

Na de uitspraak over de schuldvraag eind juli is het assisenhof over de aanslagen in Brussel en Zaventem maandag opnieuw bijeen voor de debatten over de strafmaat. Alle in juli overgebleven juryleden, twaalf effectieve, vijftien plaatsvervangende, zijn ook maandagvoormiddag weer aanwezig.

Bij de start van de zitting ging voorzitster Massart in op de agenda van de komende dagen. Ze wees erop dat het assisenhof maandagmiddag niet kan zetelen, vanwege de zaak in kort geding die de verdediging van veroordeelde Salah Abdeslam had aangespannen, en die ook moet plaatsvinden in het Justitia-gebouw in Haren.

Er werd daarom overeengekomen dat advocaten van de verdediging die conclusies willen neerleggen na het arrest over de schuldvraag dat pas woensdagvoormiddag kunnen doen. De verdediging van Abdeslam kondigde al aan dat ze dergelijke 'technische' conclusies sowieso zal neerleggen.

Het federaal parket begon zo maandagvoormiddag aan zijn requisitoir, eerst met een theoretisch gedeelte. Bedoeling is om pas dinsdag straffen te eisen voor de acht veroordeelden. Woensdagvoormiddag legt de verdediging vervolgens conclusies neer, waarover het hof uitspraak moet doen in een tussenarrest.

Nadien kunnen de advocaten van de verdediging beginnen aan hun pleidooien over de strafmaat. Delphine Paci, die Abdeslam verdedigt, zei op de zitting dat zei die pleidooien zal aanvangen, om het eerst te hebben over de 'technische' kwesties die gerezen zijn na het arrest over de schuldvraag.

Voorzitster Massart zei overigens nog dat het assisenhof ook op vrijdag zal zetelen, anders dan de voorbije zeven procesmaanden. Wellicht kunnen de jury en hof zo al begin volgende week in beraadslaging gaan over de strafmaat.

05.00 uur: Proces over aanslagen van 22 maart 2016 hervat met pleidooien over strafmaat

De inleidende zitting vond al plaats op 23 september 2022. Bijna een jaar later gaat het proces echt zijn finale fase in met de pleidooien over de strafmaat, na het arrest in juli over de schuldvraag.

Van tien beschuldigden blijven er acht over. De broers-Farisi, die al vrij verschenen op het proces, zijn over de hele lijn vrijgesproken. Mohamed Abrini, Osama Krayem, Salah Abdeslam, Ali El Haddad Asufi en Bilal El Makhoukhi riskeren levenslang. Zij werden schuldig bevonden aan terroristische moord op 35 slachtoffers, en poging tot moord op bijna 700 anderen. Ook zijn ze schuldig als lid van een terreurorganisatie.

Ook Oussama Atar, die veroordeeld werd voor terroristische moord en moordpoging en als leider van een terreurgroep, riskeert levenslang. Maar hij staat bij verstek terecht. Hij zou omgekomen zijn bij een Amerikaanse droneaanval in de Syrisch-Iraakse regio in 2017, maar zijn lichaam werd nooit teruggevonden.

Sofien Ayari en Hervé Bayingana Muhirwa, enkel veroordeeld voor lidmaatschap van een terreurgroep, riskeren maximaal tien jaar cel. Bij Ayari zal die straf een eerdere straf opslorpen, de twintig jaar die hij kreeg voor de schietpartij in de Driesstraat in Vorst. Door een vreemde wettelijke kronkel kan hij dus een strafvermindering van minstens tien jaar krijgen. Het assisenhof kan als extra straf wel een terbeschikkingstelling van tien jaar opleggen.

Het speciale assisenhof over de aanslagen in Parijs veroordeelde Ayari eerder al tot dertig jaar cel, waarvan hij twee derde moet uitzitten. Bayingana Muhirwa, die een blanco strafblad heeft, zit al zeven jaar opgesloten. Voor hem lonkt een vrijlating.

Geen marathonberaadslaging

Het tweede deel van het proces zal naar schatting nog twee weken duren, inclusief de beraadslaging. Een marathonberaadslaging zoals die over de schuld van 18 dagen, de langste beraadslaging ooit, verwacht het hof dus niet meer.

Maandag begint het proces wel al met slechts een halve dag zitting, nadat vorige week bekendraakte dat Delphine Paci en Michel Bouchat voor hun cliënt Salah Abdeslam een kort geding indienden bij de burgerlijke rechtbank in Brussel. Ze vragen de rechter om Abdeslams toekomstige overbrenging van België naar Frankrijk teniet te doen, omdat die een schending zou zijn van artikels van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.

De inleidende zitting voor de kortgedingrechter vindt maandag/vandaag om 14.00 uur plaats, eveneens op de Justitia-site. Tegen dan wordt het assisenproces dus opgeschort.