Vrijgesproken vrijwilligers blijven vluchtelingen helpen: ‘Voelde me nog nooit zo goed'

Nadat het Brusselse hof van beroep woensdag de vier vrijwilligers van het zogenoemde ‘Solidariteitsproces’ vrijsprak, geven twee van hen aan zich verder te zullen inzetten voor de rechten van migranten. “Onze acties zijn solidair én noodzakelijk.”

Op het proces stonden elf beklaagden terecht voor mensensmokkel en lidmaatschap van een criminele organisatie. De vier vrijwilligers werden woensdag vrijgesproken en het Brusselse hof van beroep sprak een strafvermindering uit voor de vluchtelingen die andere migranten hadden geholpen om naar Groot-Brittannië te reizen.

“Deze uitspraak hadden we niet verwacht”, zegt een opgeluchte Myriam Berghe. De Franstalige journaliste is een van de vier vrijwilligers die vluchtelingen onderdak bood. “Vooral voor hen zijn we opgelucht. Niet alleen kregen ze een strafvermindering, maar Justitie erkende ook dat zij in de eerste plaats slachtoffers zijn.” Die erkenning kwam er volgens Myriam voor het eerst in dit proces, dat ondertussen al drie jaar aansleept.

Carrièreswitch

Ook bij de Brusselse sociaal assistente Zaika heerst opluchting. Omwille van haar solidariteitsacties werd ze in 2017 in de boeien geslagen om pas twee maanden later opnieuw vrij te komen.“Voor de betrokken migranten is dit arrest stukken beter dan het eerste, en dat doet goed”, zegt ze. Het hele proces schrikt haar niet af om verder vluchtelingen op te vangen en te ondersteunen. “Van demotivatie is geen sprake. Aan het begin van het proces had ik wel even de schrik te pakken, maar uiteindelijk is duidelijk gebleken dat onze acties solidair en noodzakelijk zijn”, aldus Zaika.

“Ik hielp vooral economische vluchtelingen, die hier bij aankomst nergens recht op hadden”, vertelt Myriam. “Als zij onze hulp niet hadden gekregen, werden ze verplicht de illegaliteit ingeduwd.” De journaliste begon in 2015 haar vrijwilligerswerk in Calais, en zal ook nu haar solidariteitsacties niet stopzetten. “Dit arrest is niet alleen voor ons een overwinning, maar voor alle gastheren en –vrouwen die mensen in nood helpen: zij kunnen nu op beide oren slapen.”

Myriam, die werkt voor het magazine ‘Femmes Aujourd’hui’, denkt er zelfs aan uit de journalistiek te stappen en zich volop op humanitair werk te storten. “Daarin heb ik mijn plaats gevonden. Ik denk dat ik me nog nooit zo goed gevoeld heb als vandaag.”

Gerechtskosten sponsoren

Op het Jan Jacobsplein naast het Justitiepaleis kwamen woensdagmiddag een vijftigtal mensen samen om hun steun te betuigen aan de beklaagden en de uitspraak te vieren. “Vandaag heerst er vooral opluchting”, zegt Samuel Hus van 'Solidarity is not a crime', het collectief dat de manifestatie organiseerde. “Maar we mogen niet vergeten dat er nog steeds andere mensen vervolgd worden wegens hun solidaire acties.”

Vooral migranten die elkaar onderling helpen, worden volgens Hus gecriminaliseerd. “En zij staan vaak helemaal alleen in het proces.” Hij verwijst daarmee naar de vijf Soedanezen die veroordeeld werden voor mensensmokkel op dezelfde dag dat de vier vrijwilligers werden vrijgesproken. “Het collectief zal blijven opkomen voor alle mensen die zich in onterechte procedures bevinden.”

Naast de manifestatie, zette ‘Solidarity is not a crime’ ook een ‘growfunding’ op poten, een vorm van crowdfunding die participatieve financiering beschouwt als een middel voor maatschappelijke verandering. Die moet de beklaagden helpen de gerechtskosten te dekken. Tot nu toe werd al 12.000 van de gewenste 15.000 euro ingezameld. Voor een van de vrijwilligers, Walid Charaadi, kwam het proces ontzettend duur te staan: hij spendeerde meer dan acht maanden in voorhechtenis en verloor zo zijn appartement. “Zijn advocaat vraagt hier een compensatie voor, maar dat zal wellicht niet veel zijn en een tijd op zich laten wachten”, aldus Hus.

Myriam is het collectief en alle aanwezigen heel erg dankbaar: “Zonder al deze mensen was dit proces wellicht anders uitgedraaid, en zouden er zwaardere straffen zijn uitgesproken.” Voor Zakia was de bijeenkomst een mooie manier om iedereen te kunnen bedanken bij de goede afloop van het proces. “En langs deze weg kregen ook de betrokken migranten een stem en gezicht.”