HERLEES: Waarom Brussel al ruim twee jaar geen volwaardige procureur heeft

Ruim twee jaar al moet Brussel het zonder volwaardige procureur des Konings stellen. Onder meer minister-president Rudi Vervoort vraagt dat daar verandering in komt. Wat is het probleem en waarom raakt de knoop maar niet ontward? "Een interimprocureur heeft niet hetzelfde gewicht."

Het is april 2021 als Jean-Marc Meilleur de deur van het Brusselse parket achter zich dichttrekt. De procureur des Konings kiest voor een job in de privé en zijn adjunct Tim De Wolf volgt hem tijdelijk op als interimprocureur.

Bijna 2,5 jaar later wordt het grootste parket van het land... nog steeds geleid door dezelfde interimprocureur.

Dat is een probleem, want aan gerechtelijke uitdagingen geen gebrek in Brussel. Onder meer Brussels procureur-generaal Johan Delmulle hamerde daar afgelopen vrijdag nog maar eens op in zijn mercuriale (openingsrede aan het begin van het gerechtelijke jaar, red). De huidige situatie noemde Delmulle een jaar geleden al “absoluut onverantwoord”. En dan ontbreken er ook nog eens ruim dertig magistraten bij het parket, kaartte Delmulle aan.

Etterende drugsproblemen

Ook Brussels minister-president Rudi Vervoort hekelde afgelopen week verschillende keren dat er nog steeds geen volwaardige procureur is voor Brussel. Hij deed dat in de context van de ophef over het Zuidstation en de etterende drugs-, overlast- en veiligheidsproblemen daar. Maar ook de bredere drugsproblematiek in het gewest vraagt een doortastend vervolgingsbeleid in Brussel.

“Een interimleider heeft nooit hetzelfde gewicht als een volwaardige procureur,” weet advocate en Vlaams parlementslid Kristien Van Vaerenbergh (N-VA). “Niet binnen het parket, maar ook niet richting de politieke overheid. Dus ja, het is belangrijk dat er een volwaardige procureur komt.”

“Een interimprocureur krijgt de opdracht om op de meubelen te letten. Welke geloofwaardigheid heb je dan om echt fundamentele keuzes te maken?”, vraagt een goed ingelichte bron zich af. “Of het nu gaat over de interne organisatie, de vervolgingsprioriteiten of de signalen die je naar de politiek stuurt: als interim sta je niet erg stevig.”

“Als je bijvoorbeeld nultolerantie invoert voor geweld tegen agenten, betekent dat ook dat je andere feiten niet meer of minder gaat vervolgen”, vervolgt de bron. “Dat zijn keuzes waar je sterk in je schoenen moet voor staan. En stel dat je dan zelf kandidaat bent voor een volwaardige benoeming, dan wordt het nog moeilijker om minder populaire boodschappen te brengen.”

Zesde staatshervorming

Maar waarom duurt de benoeming zo lang? Daarvoor moeten we terug naar de zesde staatshervorming, waarin bepaald wordt dat de Brusselse procureur des Konings een Franstalige wordt. Na een klacht van onder meer de Vlaamse advocaten en N-VA besliste het Grondwettelijk Hof om die regel te vernietigen.

Sindsdien (geen 2,5 maar negen lange jaren dus al) zit de kwestie vast op het niveau van verschillende opeenvolgende regeringen. Voor de Nederlandstalige partijen is het duidelijk dat de taalrol van de procureur voortaan moet alterneren. Aan Franstalige zijde beschouwt men een Franstalige procureur dan weer als een verworvenheid van de zesde staatshervorming. Zeker MR en ook de PS zouden niet willen toegeven.

Navraag bij minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) leert dat die zich “ten zeerste bewust is van het belang van een volwaardige procureur des Konings in Brussel en zich daar ook voor inspant”. Alleen ziet het er niet naar uit dat die inspanningen snel tot resultaat zullen leiden.