Nederlandstalige kinderopvang ook slachtoffer van besparingsgolf

Na de cultuursector, het minderhedenbeleid en de sociale huisvesting heeft de Vlaamse regering ook beslist om te besparen op de kinderopvang van Kind en Gezin. In Brussel betekent dat een besparing van 1,3 procent aan werkingsmiddelen voor de 222 Nederlandstalige opvangplaatsen.

Dat vernamen de organisatoren van de Nederlandstalige opvang begin deze week via een brief vanwege het Vlaams Agentschap Opgroeien. Concreet gaat het om een besparing van 6 procent op de ondersteuning van de opvang, zoals aan vzw’s die vormingen aanbieden aan kinderbegeleiders, en 1,3 procent minder werkingsmiddelen voor crèches en onthaalouders.

In Brussel ondersteunt Kind en Gezin 222 opvanglocaties, volgens hun meest recente cijfers. Dat zijn 192 erkende Nederlandstalige crèches en 30 onthaalouders in het hele gewest.

De besparing in de werkingsmiddelen zit hem concreet in de subsidies die de crèches krijgen per plaats die ze aanbieden. Een crèche kreeg dit jaar nog een basissubsidie van 5.633 euro per opvangplaats, maar daar gaat dus 1,3 procent van af, tot 5.560 euro per plaats. Wie dus een crèche uitbaat waar 20 peuters tegelijk kunnen rondkruipen, moet het vanaf januari jaarlijks met 1.460 euro minder stellen.

Knelpuntberoep

“Deze besparing leidt niet tot lagere lonen”, benadrukt woordvoerster Nele Wouters van Kind en Gezin aan BRUZZ. “Het gaat om een werkingscomponent.”

Toch komt er kritiek op de plannen, omdat het beroep van kinderbegeleider vandaag al weinig aantrekkelijk is. “Iedereen weet dat kinderopvang een knelpuntberoep is waar een enorme pensioensgolf aankomt. Tegelijkertijd is er heel weinig instroom van jonge mensen”, zegt Vlaams parlementslid Celia Groothedde (Groen) aan BRUZZ. “In Brussel zitten we met een extra moeilijkheid omdat we weinig Nederlandstalige begeleiders vinden. Zorg er dan voor dat de zorgberoepen aantrekkelijk blijven.”

Tijdens de vorige legislatuur was er wel degelijk beslist om de arbeidsvoorwaarden van de opvangbegeleiders te verbeteren. Vandaag bestaat er nog een historisch onderscheid tussen crèches die werken volgens hogere en lagere subsidiestatuten. De lagere trap krijgt slechts 3.726 euro per opvangplaats en de begeleiders krijgen ook een lager loon en geen eindejaarsvergoeding.

Vorig minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) had al een actieplan opgesteld om dat verschil weg te werken en iedereen gelijk te schakelen naar het hogere statuut.

Het is nu precies binnen dat hogere statuut dat zijn opvolger Wouter Beke (CD&V) beknibbelt op de werkingsmiddelen. “Uitgerekend voor Kerstmis krijgen deze mensen te horen dat zij moeten besparen”, zegt Groothedde. “Minister Beke heeft het wel over investeringen in de zorg, maar in het beleid dat hij uitrolt, merken we daar nu weinig van.”

Bij Kind en Gezin klinkt het dat de gelijkschakeling van deze subsidietrappen er wel nog komt. “Het staat in het regeerakkoord, dus ik zie het als een bevestiging dat de Vlaamse regering goed aanvoelt dat er een nood is om kinderbegeleiders aan te werven", zegt woordvoerster Wouters. "De omschakeling wordt voortgezet, alleen kan ik daar geen datum op kleven."

Meer plaatsen

Minister van Welzijn Wouter Beke noemt de besparing een "efficiëntie-oefening" binnen zijn ruimer investeringsplan. "Om geld vrij te maken voor extra capaciteit in de crèches, besparen we op het totaalbudget van 700 miljoen euro voor kinderopvang 1,8 miljoen euro", zegt zijn woordvoerder Stefaan Van Roosbroeck. "We vragen dat die oefening gebeurt door de opvanginitiatieven die vandaag de hoogste subsidiebedragen krijgen."

Minister Beke vraagt deze crèches om "kritisch te kijken naar de eigen werkingskosten". Tegelijk zal hij in 2020 nog 9 miljoen investeren in kinderopvang, klinkt het, een bedrag dat dus 4 keer zo hoog is als de besparing.